Cybercriminaliteit ligt op de loer: met deze tips ben je goed beschermd
We doen steeds meer online: shoppen, boodschappen, geldzaken. Een fijne ontwikkeling, maar de keerzijde is dat steeds meer mensen slachtoffer worden van cybercriminaliteit via WhatsApp-fraude, phishing of een slechte beveiliging van het netwerk. Je kunt gelukkig wel maatregelen treffen om de kans op dergelijke praktijken aanzienlijk te verkleinen.
Margriet in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
We delen vijf tips om je te wapenen tegen cybercriminaliteit.
1. Doe updates
Alle apparaten die met internet verbonden zijn – computer, mobiel, tablet, maar ook je modem/ router of een smart-tv – moeten regelmatig bijgewerkt worden naar de laatste versie. Eventuele foutjes in eerdere versies kun je zien als een raampje waardoor een internetcrimineel binnen kan komen om gegevens te stelen of je apparaat over te nemen. Met een update gaat dat raampje weer dicht en blijven apparaten veilig. Zodra je ziet dat er een update beschikbaar is, doe hem dan direct. Of beter nog: stel automatisch updaten in, zodat je er zelf niet aan hoeft te denken.
2. Maak een back-up
Met een kopie van al je bestanden, een back-up, sta je nooit met lege handen als er iets gebeurt. Bijvoorbeeld als je gehackt wordt, en alles kwijt bent. Maar het is ook handig voor als je laptop of tablet kapotgaat. Als je al je bestanden, foto’s en apps al bij elkaar hebt, kun je zo weer van start met een nieuw apparaat. Je hebt de keuze tussen een fysieke back-up, zoals een harde schijf of usb-stick, of een back-up in de cloud, tegen betaling. Met dat laatste sla je je bestanden op internet op, zodat je alleen een internetverbinding nodig hebt om erbij te kunnen. Maak bijvoorbeeld een Google Drive aan op drive.google.com of een OneDrive op onedrive.com, die je beveiligt met een wachtwoord. Computers met het Windows-10 besturingssysteem hebben standaard een OneDrive.
3. Gebruik een virusscanner
Door kwaadaardige software te installeren kunnen cybercriminelen zich toegang verschaffen tot je apparaten en zo bij je gegevens komen. Deze zogenaamde virussen zitten vaak in een link of bijlage van een mail, sms of app. Een virusscanner spoort ze op en verwijdert ze meteen. Op Windows-computers zit standaard de Windows Defender Firewall – vergeet niet hem te (laten) installeren! Op de Mac-computers van Apple zitten standaard virusscanners. Wil je nog meer beveiliging: in de App Store vind je nog meer scanners.
Belangrijk! Geef nooit je telefoon uit handen aan iemand die je niet kent
4. Zorg voor veilige wachtwoorden
Hoe langer het wachtwoord, hoe veiliger. Gebruik bij voorkeur een zin, met daarin hoofdletters, kleine letters, leestekens en cijfers en maak voor elk account een nieuw wachtwoord aan. Als een van je wachtwoorden in verkeerde handen valt, is de rest van je accounts in elk geval afgeschermd. Het allerveiligst is tweestapsverificatie, wat wil zeggen dat je in twee stappen inlogt. Met een wachtwoord én een code of een wachtwoord én een app. Je kunt dit zelf instellen bij bijvoorbeeld je Google-, Facebook- of WhatsApp-account. Schrijf je wachtwoorden liever niet op, ze kunnen in verkeerde handen komen. Neem een wachtwoordmanager: een soort digitale kluis waarin je al je wachtwoorden en gebruikersnamen veilig opslaat. Je hoeft alleen nog het wachtwoord van de wachtwoordmanager zelf te onthouden en hij vult daarna overal automatisch je inloggegevens in. Via Google vind je welke wachtwoordmanagers geschikt zijn voor jouw apparaten.
Checken hoe veilig een wachtwoord is?
veiliginternetten.nl/wachtwoordkraak-test
5. Eerst checken, dan klikken
Cybercriminelen gebruiken linkjes vaak om een virus te installeren of om je naar een nepsite te leiden waar je je inloggegevens moet invullen. Die krijgen ze zo dus in handen en dat kan je veel geld kosten. Dit heet phishing – ze ‘hengelen’ naar informatie. Als je een bericht met een link of bijlage krijgt, bekijk dan goed wie de afzender is. Ken je die persoon of dat bedrijf? Zie je rare tekens of woorden in de link? Op checkjelinkje.nl check je heel eenvoudig of een link of betaalverzoek veilig is. Bedenk dat een bank je nooit zal vragen om via een link in te loggen: dat doe je alleen via de beveiligde omgeving van het internetbankieren. En als in het bericht wordt gevraagd om – via de link – snel geld over te maken, weet je sowieso dat het fout zit. Weten waar je op moet letten? Dat leer je in de cursus Klik & Tik. Veilig online.
De bank stuurt nooit een linkje om in te loggen
Veilige streepjescode
Je ziet hem steeds vaker, de QR-code, oftewel Quick Response (snelle actie). Hij ziet eruit als een vierkante streepjescode. Als je de camera op je telefoon opent en op de QR-code richt (bij Android-telefoons wel eerst de Google Lens-app installeren), leidt hij je via een link naar een website. Bij sommige banken doe je via een QR-code betalingen en bij bepaalde zorgverzekeraars en telefoonproviders kun je ermee inloggen. Snel en veilig. Blijf wel alert: word je naar een website geleid met een dubieuze naam – ing.bank.nl in plaats van ing.nl – of een website zonder https: voor de naam, sluit hem dan meteen.
Handige tip: Meer weten over online veiligheid? Ga naar veiliginternetten.nl.
Bron | Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Beeld | Getty Images