‘Ik betrap mezelf erop dat ik moet opzoeken wanneer die Songfestivalfinale eigenlijk wordt uitgezonden’

Ik weet het nog zo goed. Met hoogrode koontjes van de spanning zaten we met de hele familie voor de buis voor zo’n beetje het belangrijkste tv- moment (op een EK voetbal na wellicht) van het jaar: het Eurovisie Songfestival. En ik wil echt niet met het zeurcliché van ‘vroeger was alles beter’ komen, maar dat waren nog eens tijden. Werkelijk íedereen keek naar dit programma, dus je voelde echt zo’n collectieve spanning.

De weken die eraan vooraf gingen leefden we er al naartoe met wel of geen voorrondes, want de regels van het songfestival veranderen nog weleens. Maar in elk geval was er dan al de nodige commotie en had íedereen het erover. Op de avond zelf zaten we dan massaal strak van de zenuwen voor de televisie en hoopten we vurig op die felbegeerde ‘douze points’. En dan de apotheose wanneer Nederland ergens in de top 5 eindigde.

Gesprek van de dag

De volgende dag was dat dan overal op het werk en daarbuiten het gesprek van de dag. Dat delen van die beleving was zó gezellig. Dat mis ik wel. De enige manier waarop we de afgelopen jaren nog wel ‘samen’ keken was op Twitter. En dan elke act liefst van zo bijdehand mogelijk commentaar voorzien. Vrees dat ik daar ook vrolijk aan heb meegedaan, maar sinds we ons steeds bewuster worden van zaken zoals bodyshaming, homofobie, seksisme, etc. blijkt die afzeikhumor toch niet zo geestig als we dachten, dus daar ben ik gauw weer mee gestopt.

Euphoria zorgde voor upgrade

Ik weet niet precies wat het is waardoor het Songfestival ons niet meer zo pakt als vroeger. Het zal sowieso te maken hebben met de hoeveelheid zenders van tegenwoordig en de overkill aan talentenjachten. Als de gayscene deze zangwedstrijd niet door de jaren negentig en het begin van de twintigste eeuw had gesleept, was-ie waarschijnlijk allang van de Nederlandse televisie verdwenen. Vanaf 2012, toen Euphoria van Loreen won, vond ik wel dat er een kanteling plaatsvond. Dat was echt een heel goede popsong die ook internationaal op alle charts hoog eindigde en dat zorgde voor een flinke upgrade van het imago van deze liedjeswedstrijd.

Winst zat eraan te komen

Je merkte ook dat er vanaf toen behoorlijk ‘credible’ artiesten mee wilden doen. Ineens stond daar Anouk die hoog eindigde en de Common Linnets die zelfs de tweede plaats haalden. Naar mijn idee groeide toen de belangstelling weer in Nederland. We voelden ergens dat er een winst aan zat te komen. En in 2019 toen Duncan Laurence met dat geweldige Arcade kwam, konden de zege zelfs ruiken en toen die uiteindelijk kwam ging het dak er weer massaal af. Hoe gaaf was dat!

Maar het lijkt wel alsof het daarna opnieuw is ingekakt. In eerste instantie natuurlijk door corona, maar ook daarna. Vorig jaar was Jeangu Macrooy niet zo sterk. Hij eindigde dan ook superlaag. Tja, dan verslapt de aandacht.

Maar S10 met De diepte vind ik wel weer een heel bijzondere artiest met een spannend liedje. Gelukkig heeft ze zich de finale in gezongen, maar toch betrap ik mezelf erop dat ik nu even op moet zoeken wanneer die eigenlijk wordt uitgezonden. En dan ben ík nog enthousiast, want mijn gezin is hier echt niet meer voor te porren, kun je nagaan. Mijn kinderen hebben zelfs nog nooit van S10 gehoord, maar die kijken sowieso geen lineaire tv meer.

Freakshows

Het is gek, want hoewel we ons dus steeds bewuster worden van de problematiek van shaming, misogynie, xenofobie, etc., lijkt het wel alsof het enige wat nog scoort op tv programma’s zijn waarin mensen met een duidelijk minder goed werkende prefrontale cortex alles er maar uitflappen wat in hun brein opkomt. Ze lijken zich zelfs moedwillig aan al dit soort zaken schuldig maken, koketteren ermee. ‘Spraakmakende televisie’ noemen we dat. Freakshows, waarin mensen de verschrikkelijkste teksten uitkramen, daar willen we blijkbaar nog wel naar kijken.

Hup Stien

En zo komt het dat een man die openlijk op televisie een verkrachting opbiecht , daar lacherig over doet met zijn co-presentatoren en het afdoet als een jeugdzonde, na twee weken gewoon weer terugkeert op de buis, ‘omdat dat geluid ook moet worden gehoord ’.

Door wie en met welk doel is mij een raadsel, dus ik zap dan toch veel liever naar het Eurovisie Songfestival voor een beetje ouderwetse gezelligheid, dat overigens op 14 mei om 21 uur uitgezonden wordt op NPO 3. Hup Stien, maak ons trots!

Over Tanja Jess

Tanja Jess is actrice en presentatrice. Ze is al zo’n dertig jaar te zien in allerlei films, op het toneel en in series en programma’s op tv. Ook heeft ze uitstapjes gemaakt naar radio en schreef ze een boek (De mama match). Intussen schrijft zij al vijftien jaar columns voor diverse magazines en heeft ze haar eigen podcast, Kaarten op tafel. Ze is moeder van twee pubers, heeft een hond en twee katten en is getrouwd met zanger Charly Luske.
Wil je Tanja volgen? Dat doe je natuurlijk tweewekelijks op vrijdag bij Margriet. Daarnaast kan dat ook via haar eigen website Tanjajess.nl, via Instagram of Facebook