Margriet logo
Een lepeltje levertraan: dit weten jullie er nog van Beeld Getty Images/Science Photo Library RF
Beeld Getty Images/Science Photo Library RF

Een lepeltje levertraan: dit weten jullie er nog van

In de winter moesten kinderen eraan geloven: een lepel vol levertraan na het eten, voor de nodige vitaminen en mineralen. Een smeriger goedje bestond er volgens velen niet; die smaak kon je úren later nog proeven.

Groeide jij ook op met levertraan en wat weet je daar nog van? Dat vroegen we aan lezeressen op onze Facebookpagina.

Levertraan

Levertraan, een dikke en vette olie die gewonnen wordt uit de levers van de kabeljauw. Als je het zo opschrijft klinkt het natuurlijk al niet erg smakelijk, en dat is het ook zeker niet. Maar gezond, dat is het wel. Er zit namelijk veel jodium, vitamine A en vitamine D in deze olie, die verder vooral bestaat uit omega 3-vetzuren. Niet zo verrassend dus, dat onze ouders ons dit vroeger gaven tijdens de koude wintermaanden. Maar zo’n lepel met van die olie, daar krijgen velen nu nog de kriebels van.

  • Renée: “Ik kreeg dé echte ouderwetse levertraan. Een eetlepel vol met olie die verschrikkelijk vies rook, maar nog erger smaakte. Alsof je een kilo rauwe vis had gegeten. Na afloop kregen we een dropje maar dat hielp niets. Uren later proefde je het nog dankzij de smerige oprispingen.”
  • Ans Opgenoort: “Ik kom uit een gezin met tien kinderen en als de R in de maand zat moesten we inderdaad elke avond een lepeltje levertraan. Of het echt hielp weet ik niet, maar we waren nooit ziek ondanks dat we in weer en wind buitenspeelden.”
  • Jolanda de Wispelaere: “Brrr, wat was levertraan toch vies. Zelfs het snoepje dat ik daarna kreeg, kon die smerige visachtige smaak niet oplossen.”
  • Anneke Dragt: “We kregen het allevier van dezelfde level. Wat smerig als je daar nu over nadenkt! De oudste moest als eerste, dus in dat opzicht had ik geluk.”

Met een smaakje

Gelukkig kwam er later een variant die wat beter smaakte omdat er een sinaasappelsmaakje aan toegevoegd was. Dat maakte die verplichte dosis vitaminen net wat minder erg, blijkt uit jullie reacties:

  • Addy Zuidweg: “Ik kreeg ook van dat verschrikkelijke spul, tot mijn moeder op een dag de heerlijke sinaasappellevertraan had gekocht. Dat was lekker zoet en zodoende nam ik tussendoor ook wel eens een slokje. Dat was natuurlijk weer niet de bedoeling…”
  • Lyda van Rossum: “Het was een strijd, tot we Sinatran kregen. Dat was levertraan met sinaasappelsmaak. Allemaal een lepeltje vol, en de hond mocht dan als allerlaatste de lepel nog aflikken.”

Ook nog even onder de hoogtezon

Eind jaren zestig en begin jaren zeventig werd ontdekt dat vitamine D erg belangrijk was voor het immuunsysteem. Om dat een boost te geven, werd naast levertraan ook de hoogtezon veel gebruikt. De hoogtezon, een felle lamp die ultraviolette straling afgeeft, waardoor je bruin wordt en extra vitamine D zou aanmaken. Inmiddels weten we natuurlijk dat zo’n zonnebank juist veel negatieve bijwerkingen heeft, maar vijftig jaar geleden werden vele kinderen eronder gezet.

  • Margreet Fransen: “Even griezelen van de smaak van de levertraan, en dan eens per week daarna door naar de hoogtezon. Dat vond ik een stuk minder erg: lekker warm en goed voor de vitamientjes!”
  • Saskia van Aartsen: “Na de levertraan moesten mijn broer, zus en ik onder de hoogtezon. Met een ontbloot bovenlijf en zo’n mal brilletje op stonden we daar tot de keukenwekker rinkelde en we ons weer mochten aankleden.”

Ook jouw ervaringen met levertraan delen? Dat kan via Margriet.nl/reageer.

Ilse van RoekelGetty Images/Science Photo Library RF

Op alle verhalen van Margriet rust uiteraard copyright. Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven. Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@margriet.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden