Schrijfster Lucinda Riley: ‘Ik investeer emotioneel veel in een boek’

Het eigen leven van de Ierse schrijfster Lucinda Riley (54) leest óók als een spannend boek. Zodra Lucinda de telefoon in haar Ierse huis heeft opgenomen, brandt ze los over het coronavirus dat het leven zo anders heeft gemaakt.

“Ik vind het vreselijk voor onze kinderen – voor álle kinderen – omdat het hun toekomstplannen dwarsboomt. Mijn achttienjarige dochter was net in Londen gaan wonen om te gaan studeren en nieuwe vrienden te maken, en opeens stortte alles in elkaar. Zij woont nu weer thuis. Het eindexamen van mijn zeventienjarige zoon – ik heb zoals ze dat hier noemen een ‘Ierse tweeling’ (red: dat zijn kinderen die minder dan een jaar na elkaar geboren zijn) – ging ook niet door, dus moest er een streep door zijn tussenjaar. Voor de generatie die op het punt van uitvliegen staat is het een drama. Hoe gaat het straks met hen als de economische crisis toeslaat?”

Matriarch

Ongestoord schrijven aan het laatste deel van De zeven zussen valt ook niet mee vertelt ze, al blijft haar toon opgewekt. “Een groot deel van onze zeven kinderen is door de lockdown met aanhang plus honden terug op het nest. Geloof me, ik heb niets liever dan mijn gezin om me heen, maar je weet hoe het gaat als je de alles regelende matriarch in huis bent. Als ik mij even voor de broodnodige rust en stilte in mijn slaapkamer heb teruggetrokken duurt het hooguit tien minuten voor er weer iemand op de deur klopt.”

Fenomeen

Lucinda Riley (54) is een fenomeen. Romans als De orchideeëntuin en Het Italiaanse meisje verkochten al als een tierelier, maar haar zevendelige serie De zeven zussen breekt wereldwijd alle records. Alleen al in Nederland namen de zes verschenen delen, zes plaatsen van de bestseller top tien in beslag. Zo veel succes, dat moet ronduit overweldigend zijn.

Mentale muur

En dat is het ook, blijkt uit haar reactie: “Waarom denk je dat ik nu onder een deken in mijn slaapkamer zit? In ons huis in the middle of nowhere met alleen een kudde koeien als buren? In mijn hoofd heb ik een mentale muur opgebouwd en ik denk zo min mogelijk aan wat er achter die muur zit. Zou ik dat wel doen, dan ben ik bang dat de damwand breekt en ik door een vloedgolf word meegesleurd. Dan kán ik door de druk misschien niet eens meer schrijven.

Maar dat muurtje werkt gelukkig goed. Geld en succes zijn nooit mijn drijfveer geweest. Ik móét schrijven, het is een innerlijke drang, het is mijn therapie. Misschien vind je het moeilijk te geloven, maar het succes heeft mijn leven niet veranderd. Ik schrijf, ik redigeer en zorg voor mijn man en kinderen. Ik ben geen superster die komt opdraven in allerlei tv-shows. Thuis bij mijn gezin, dat is mijn safe place waar ik het liefst ben.”

Armoede

Eigenlijk is Lucinda’s leven al een roman waard. Geboren als Lucinda Edmunds in een artistieke familie was het haar aanvankelijke droom om ballerina te worden. Die droom viel in duigen door een onwillige knie. Vervolgens werd ze actrice en trouwde een mede-acteur, met wie ze twee kinderen kreeg. Ze waren arm. Zó arm, dat ze op een gegeven moment hun huis kwijtraakten omdat ze de hypotheek niet meer konden betalen.

Lees ook:

Waarom je je nu niet kunt focussen op een boek (en hoe ’t je wél lukt)

Virus

Op haar 23ste werd Lucinda geveld door een virus dat haar maandenlang aan bed kluisterde. Uit verveling pakte ze pen en papier en begon het verhaal dat ze al tijdenlang in haar hoofd had op te schrijven. Het resultaat werd door een uitgever zó enthousiast ontvangen, dat hij haar meteen een contract voor nog twee romans onder haar neus schoof. Geweldig vond ze dat. “Niet meer afhankelijk zijn van teksten die anderen voor je schrijven, niet meer naast de telefoon hoeven zitten wachten in de hoop dat je wordt gebeld voor een rol. Ik ruilde het acteursbestaan met liefde in voor het autonome, vrije bestaan van een schrijver. Een levendige fantasie is alles wat een verhalenverteller nodig heeft. Verhalen verzinnen deed ik als kind al, ik speelde ze altijd na met zo’n prinsessenjurkje aan.”

Succes

Haar eerste romans werden uitstekend verkocht, tot het succes eind jaren negentig ophield. Ze was inmiddels gescheiden en had als alleenstaande moeder met twee jonge kinderen geen cent te makken. Gelukkig kwam de ridder op het witte paard aan gegaloppeerd in de gedaante van de succesvolle zakenman Stephen Riley. Ze trouwden, kregen samen nog twee kinderen en vormen met de drie kinderen uit Stephens eerste huwelijk een groot en gelukkig samengesteld gezin.

Familiebedrijf

‘Lucinda Riley’ is inmiddels een familiebedrijf geworden waarin Lucinda zich alleen nog met schrijven bezig hoeft te houden. Een zegen vindt ze: “Dat ik Stephen de zakelijke kant heb laten overnemen van mijn toenmalige literair agent was de beste beslissing van mijn leven. Hij is superbriljant en heeft geen verborgen agenda. Maar ik had ook iemand nodig die mij helpt bij alle fanmail, e-mails, interviewaanvragen en dergelijke. Zo kwam Olivia, de oudste dochter van Stephen aan boord. En toevallig had ik gisteravond een gesprek met een van mijn zoons, die in de nabije toekomst ook wel een aantal taken voor zijn rekening zou kunnen gaan nemen. Dat zou fantastisch zijn. Ik bedoel, als je je eigen familie niet kunt vertrouwen, wie dan wel?”

Plejaden

Haar leven maakte dus weer de slinger van arm naar rijk, niet alleen in privéopzicht, maar ook door een geslaagde comeback als auteur. Romans als De orchideeëntuin en De nachtroos werden internationale bestsellers. En toen, in een vrieskoude decembernacht, zag Lucinda aan de heldere hemel het Zevengesternte ofwel de Plejaden staan, die in veel culturen het onderwerp is van mythes en legendes. De Plejaden bestaan uit zeven sterren waarvan er één voor ons oog onzichtbaar is: Maia, Alcyone (Ally in het boek), Asterope (Star), Celaeno (Ce-Ce), Taygete (Tiggy), Electra en Merope (de missende ster/zus).

Ze staan niet alleen voor zeven mythologische nimfen (of zussen), maar symboliseren ook vrouwelijke energie en kracht, aldus Lucinda. “En sisterhood. Mijn serie is ook een ode aan al die geweldige sterke vrouwen, de pioniers van het feminisme, die lang geleden uit de duisternis het licht in stapten om te vechten voor gelijke rechten. En die dat soms met hun leven hebben moeten bekopen. Daar moeten we ons altijd bewust van blijven.”

De zeven zussen

En zo inspireerde het Zevengesternte de schrijvende moeder van zeven kinderen tot de iconische serie over zeven als baby geadopteerde vrouwen die na de dood van hun mysterieuze adoptievader aan de hand van hun verkregen geboortecoördinaten op zoek gaan naar hun afkomst en identiteit. De reden om een serie te schrijven was een emotionele. “Ik was bezig met het einde van De nachtroos en werd bijna wanhopig van het idee dat ik voorgoed afscheid moest nemen van de personages. Die worden denkbeeldige vrienden met wie ik uren, dagen, maanden doorbreng; voor mij zijn ze bijna levensecht. Daardoor begon het idee van een serie bij mij te dagen, met mijn personages zou ik een jarenlange reis kunnen maken.” Leuk bedacht van Lucinda, maar de uitgevers dachten daar anders over.

“Ik weet nog dat ik bij mijn Britse uitgever zat, druk kletsend over de Plejaden, terwijl ik de blik in hun ogen steeds vermoeider zag worden, zo van: okééé… Vastzitten aan een serie waar ze nog geen woord van hadden gelezen, vonden ze een doodeng idee. Lezers willen een boek met een kop en een staart en geen ‘wordt vervolgd’, is het bekende argument.” Ze lacht: “Ik denk dat ze nu toch wel blij zijn dat ze vertrouwen in mij hebben gehad.”

Het geheim

Geen literair recensent die haar boeken heeft besproken, toch werden De zeven zussen een wereldwijde hype. En wie ze (nog) niet heeft gelezen, heeft er wel van gehoord. Het geheim? “Ik heb echt, absoluut geen idee,” verzucht Lucinda. Er is in de pers al veel over ‘het geheim’ gespeculeerd. Het is een verslavende vlucht uit de werkelijkheid en bevat een geraffineerde combinatie van de zoektocht naar de oorsprong van je ‘ik’, van familie, van waargebeurde geschiedenis (Lucinda is een zelfverklaarde ‘geschiedenis-nerd’), van mysterie, legendes, verlies, liefde en vriendschap.

Heden en verleden worden met elkaar verweven en dan is er nog het exotische element; de zussen waaieren in hun zoektocht over de hele wereld uit. Neemt de een je mee naar Brazilië, de ander gaat op zoek in Thailand en weer een ander reist naar de savannes van Kenia. Voor elk deel is Lucinda op reis gegaan om uitvoerig research te doen in het land (of de landen) waar de desbetreffende zus haar wortels zoekt.

Geluk

Of het coronavirus haar research voor het zevende deel – dat komende lente verschijnt – in de war heeft geschopt? Het antwoord komt met een opgeluchte zucht: “Niet. En dat vind ik nog steeds een ongelooflijk geluk. Waar dit laatste deel zich afspeelt, houd ik uiteraard geheim, maar die verre reis had ik gelukkig nét gemaakt toen het virus uitbrak.”

Het summiere wat ze wel over het boek loslaat, herroept ze meteen met een verschrikt: ‘O, nou zeg ik iets wat je nog helemaal niet mag weten, niet opschrijven hoor. Ik klets weer eens te veel.’ Maar ja, ze is nu eenmaal een rasverteller. Dat gaat zó ver, dat ze er de unieke gewoonte op nahoudt om de eerste versie van haar boeken niet op te schrijven, maar in een dictafoon in te spreken. De reden om dat te doen is tweeledig: ze heeft snel last van RSI-klachten en daarnaast is ze te beweeglijk om lang stil te kunnen zitten.

Intuïtief

Ook opmerkelijk is dat ze zonder plot aan een boek begint, Lucinda schrijft puur intuïtief. “Als mijn karakters zijn geboren, laat ik ze vrij en ik heb niet het gevoel dat ik daar verder controle over heb. Ik ga met een zus op reis en wat zij vervolgens zal meemaken, weet ik oprecht niet. Soms denk ik: waarom doe je zoiets stoms! Ik kan geïrriteerd raken, kwaad, verdrietig, wanhopig, bezorgd. En als er iets verschrikkelijks gebeurt met een van de personages zit ik echt in mijn dictafoon te huilen. Ik investeer emotioneel veel in een boek, dat is merkbaar, denk ik.”

Maar straks zal Lucinda dus onverbiddelijk het woord ‘einde’ onder aan de laatste bladzijde moeten schrijven. De gedachte valt haar zwaar. “Die boeken zijn mijn kinderen, elk deel kostte mij negen maanden werk. Ja, het zal straks een flinke dreun zijn als het laatste woord is geschreven. Of ik dan een jaar ga huilen? Ze lacht: “Waarschijnlijk wel! Ik ben nooit in therapie geweest, maar misschien heb ik dat straks wel nodig. En dan moet ik tegen de psychiater zeggen: ‘Ik ben al mijn denkbeeldige vriendinnetjes kwijt!’”

Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?

Schrijf je in op margriet.nl/nieuwsbrief.

Tekst | Heleen Spanjaard

Dit interview verscheen eerder in Margriet 33-2020. Deze editie nabestellen kan via magazine.nl.