‘Ook na onze scheiding vond hij dat ik hem best kon pijpen op zijn verjaardag’

Want waar het publieke debat al snel gaat over de betrokken BN’ers - “Ooh, wat erg voor Linda!”, en dat is ook erg - zouden de gesprekken moeten gaan over de slachtoffers. Nee, een steunbetuiging moeten zijn richting de slachtoffers.

Waar we als vrouwen allemaal de opmerking ‘Je hebt het vast zelf uitgelokt’ maar al te goed kennen, zouden we elkaar juist nu moeten steunen door ons uit te spreken. Daarom delen we als redacteuren van Margriet onze eigen ervaringen. We hopen hiermee andere vrouwen een hart onder de riem te steken. Maar we hopen óók dat het ervoor zorgt dat meer vrouwen zich durven uitspreken.

Volstrekt normaal

“Op mijn 18e werkte ik bij een middenstander. Hij maakte altijd al ongepaste opmerkingen, maar op een dag trok hij me over de toonbank en begon me te zoenen. Het was aan het einde van mijn werkdag, ik weet nog dat ik hem heb afgeweerd en ik ben zonder iets te zeggen weggegaan. Het was een zaterdagbaantje, dus ik stuurde een brief dat ik niet meer wilde komen werken. De zaterdag daarop belde zijn vrouw me waar ik bleef. Bleek dat die brief haar dus nooit had bereikt. Goh, hoe zou dat nou komen…? Ik herinner me dit incident nog heel goed, maar mijn eigen gevoel hierbij en mijn reactie, die kan ik me niet meer goed voor de geest halen. Blijkbaar maakte dit toch niet zo’n indruk, het leek soms ook wel alsof het normaal was. Zo heb ik ook in een supermarkt gewerkt, waar mijn manager me regelmatig een klapje op m’n kont gaf. Dat vond ik toen volstrekt normaal, want dat gebeurde nu eenmaal. Bizar he?!”

Dat deden mannen nou eenmaal weleens

“Ik was 21 en zat met een paar vriendinnen in de kroeg. Ik raakte aan de praat met een jongen en het was heel erg gezellig. Het werd later en de drank vloeide rijkelijk. Ik vond hem echt heel erg leuk, er was echt een klik. Toen ik op een gegeven moment naar de wc ging, kwam hij me achterna en greep me uit het niets in mijn kruis. Ik was zó flabbergasted dat ik amper gereageerd heb. Ik duwde hem van me af en ben meteen daarna naar huis gegaan, voelde me zo vies. Ik voelde me vooral heel verward. Ik vond hem echt leuk tot dat moment. Had ik er aanleiding toe gegeven? Was ik te flirterig geweest? Mijn vriendinnen hadden niks in de gaten. Toen ze het later hoorden was er verontwaardiging, maar er werd ook lacherig over gedaan, herinner ik me. Dat deden mannen nou eenmaal weleens. En zo dacht ik er ook over. Idioot, als ik er nu over nadenk.”

‘Mijn ex vond dat hij er recht op had om naar mijn borsten te kijken’

“Zoals zoveel vrouwen heb ik toen ik nog jong was echt wel wat meegemaakt op het gebied van seksueel overschrijdend gedrag. Van de man die met zijn hand over mijn been ging wrijven in de trein (ik bevroor!) tot de dronkaard die het nodig vond zijn hand van achteren in mijn broek te steken. Maar dat het ook op latere leeftijd veel dichterbij kon, had ik nooit gedacht.”

“Het was in de beginperiode van de scheiding met mijn inmiddels ex-man. Ik had aangegeven uit elkaar te willen gaan maar hij was het daar totaal niet mee eens. We woonden nog steeds samen in ons huis met de kinderen. Ook al waren we dus officieel uit elkaar (vond ik), hij vond dat hij nog steeds ‘recht’ had op bepaalde zaken. Dat varieerde van mijn billen en borsten aanraken (soms in het bijzijn van de kinderen), mij van achteren vasthouden, tegen de muur zetten en heel dicht voor me komen staan tot zover dat hij zich stond af te trekken terwijl ik aan het douchen was. Het voelde, ondanks dat ik hem dus heel goed kende, heel erg intimiderend en vooral heel smerig. Ook omdat hij dreigde nooit weg te gaan en niet mee te werken door de scheidingspapieren niet te tekenen. Met veel geduld heb ik hem het huis uitgekregen waarna een periode van stalking, extreme controle en nog meer seksuele intimidatie volgde.

Zo vond hij dat ik hem op zijn verjaardag nog wel kon pijpen en dat hij er recht op had om naar mijn borsten te kijken. Dat vroeg hij minimaal een keer per week alsof het de normaalste zaak van de wereld was. Gewoon aan de deur, bij het terugbrengen van de kinderen. Maar zelfs toen de papieren getekend waren hield het niet op. Ik had inmiddels een nieuwe relatie, maar de gedachte dat een andere man aan mij zat kon hij ook niet verdragen. Dus mijn nieuwe liefde moest dood en hij omschreef ook precies hoe. Afschuwelijk. Ik ben blij dat deze periode inmiddels ver achter me ligt.”

Mijn moeder stond ernaast

“De marktkoopman die een arm om me heen sloeg, toen ik een jaar of 15 was, en en passant ook even zijn hand op mijn borst legde en eroverheen aaide. Mijn moeder stond ernaast en had niks in de gaten. Ik durfde niks te zeggen!”

Stout meisje

“Ooit werkte ik voor een bedrijf waarbij de grote baas een enorme womanizer was. Tijdens vergaderingen leunde hij net even te lang tegen je aan of sloeg hij een arm om je heen. Hij had altijd opmerkingen over het uiterlijk van de vrouwen op kantoor. Op een gegeven moment speelde hij de rol van Sinterklaas en ten overstaan van al mijn - voornamelijk mannelijke - collega’s riep hij me naar voren. Ik moest op schoot gaan zitten en hij zei dat ik een stout meisje was geweest. Ik was nog jong en behoorlijk in shock. Had geen idee hoe ik moest reageren. Mijn leidinggevende is toen naar hem toegestapt om het voor me op te nemen. Maar hij heeft hem gewoon uitgelachen. Niet lang daarna ben ik weggegaan bij dat bedrijf.”

‘Doe je ogen maar dicht’

“Natuurlijk mocht ik hem interviewen. Jazeker, gewoon bij hem thuis, hartstikke leuk. Moest hij mij even uitleggen hoe ik moest reizen? Vanaf het station, via de uitgaangsstraat en dan ergens linksaf.

In de trein liep ik de vragen die ik op mijn lichtblauwe meisjeskamer had opgeschreven nog een keer door. Ik had wel eerder geïnterviewd, klasgenoten en leraren, voor de schoolkrant. Maar nu ging ik een echte cabaretier aan de tand voelen. Een aanstormend talent, levend van de kunsten. Dit was het serieuze werk.

Nee, zijn vriendin was even weg, we konden rustig praten.Of ik thee wilde, waar ik woonde, waarom ik journalist wilde worden. Waarom hij van grappen maken zijn werk wilde maken, over die eervolle prijs die hij net had gewonnen. Wilde ik misschien een plaatje met hem luisteren? Van welke muziek hield ik? Had ik een vriendje? De tijd vloog. Hoewel ik pas in de eerste klas van de school voor de journalistiek zat, voelde ik mij een échte journalist. Net achttien jaar geworden, maar al zo volwassen pratend met deze grote man van vijfentwintig.

Nu moest ik even stil zitten, dan zou hij mij eens iets laten zien. “Ja, doe je ogen maar dicht.” Ik kneep ze dicht. Warme lippen drukte zachtjes op de mijne. Verbaasd opende ik mijn ogen en trok mijn hoofd naar achteren. Ik keek hem aan. “Wat doe jij nou?” Hij lachte. “Even kijken hoe je zou reageren.”

Verder ging het over koetjes, kalfjes, ambities. Toen de thee op was, bedankte ik en pakte de trein naar huis. Ik werkte het interview uit en leverde het in. De kus bleef onbenoemd. Ook thuis. Zou mijn vriendje denken dat ik toch een beetje aanleiding had gegeven? Of dat ik het heimelijk leuk had gevonden? Als ik de cabaretier weer op het podium zie, vraag ik het mij elke keer weer af: hoeveel stomverbaasde vrouwen zou hij inmiddels al hebben gekust?

Het allerergste: hij werkt er nog steeds

“Op mijn 24ste werkte ik als redacteur bij een plaatselijke tv-zender. Een van de mannelijke eindredacteuren, die de dagelijkse leiding over de redactie had, maakte regelmatig seksistische opmerkingen tegen jonge, vrouwelijke collega’s. Zo ook tegen mij. Ik was in die tijd fan van een bekende voetballer die in Barcelona speelde. Toen ik op vakantie naar die stad ging en voor de grap zei dat ik hem dan hopelijk zou tegenkomen, zei de eindredacteur: “Om hem oraal te bevredigen?” De mannelijke collega’s die erbij waren, lachten hard met hem mee. Ik was verbouwereerd en wist niet hoe ik moest reageren, dus reageerde ik niet. Ik schaamde me wel. Dat vind ik nog het ergste. En het allerergste is: deze man werkt er nog steeds. In dezelfde leidinggevende functie. Ik ben er gelukkig al heel lang weg.”

Nu zou ik hem verrot schelden

“Ik liep stage bij een grote uitgeverij van allerlei tijdschriften. Ik was een jaar of 22. Op een dag stond ik bij de lift te wachten toen een mannelijke sales-manager langsliep. Hij bekeek me van top tot teen met een verlekkerde blik en zei: “Wat heb je een lekker kontje in die broek.” Ik was in shock. Ik mompelde iets van “dank je wel” en maakte me snel uit de voeten; ik nam liever de trap. Nu zou ik die kerel verrot schelden en melding maken bij HR en/of zijn leidinggevende. Maar toen was ik jong, nog niet weerbaar en had ik geen idee.”

Als vrouw mocht je geen broeken dragen

“Toen ik een jaar of 24 was kwam ik te werken bij een familiebedrijf waar ik de assistente van de directeur werd. Regel één was: als vrouw mag je geen broeken dragen, maar moet je een kort rokje aan. En dat deed iedereen klakkeloos, ik dus ook. De directeur nam mij mee op zijn afspraken bij cliënten, niet omdat ik nou zo goed was in het werk, maar ik zag er leuk uit. Tijdens een evenement waar we werkten begon hij (na een paar biertjes) wel erg aanhankelijk te worden. Arm om me heen slaan en proberen te zoenen, dat soort dingen. Ik durfde er niets van te zeggen, het was gewoon zo. Achteraf dacht ik: wat een foute gast! Helemaal toen ik hoorde dat hij vader van een paar kleine kinderen was en dat zijn vrouw ongeneeslijk ziek was. Ik heb er enkele maanden gewerkt en ben toen opgestapt, vooral omdat ik daar totaal niet op mijn plek zat qua werk. Maar ook de sfeer daar en hoe het bedrijf met vrouwen omging speelde zeker mee. Ik was blij dat ik er weg was.”

Hij was er tróts op

“Ik was 16 en onwijs trots dat mijn ouders me, ondanks hun eigen doodsangsten, vertrouwden en oké zeiden toen ik voor het eerst uitging met een groep vriendinnen. In de discotheek kwamen we een groep vrienden tegen en het was een gezellige avond. Er was een jongen die wij niet kenden bij die vriendengroep. Hij leek aardig. Onderweg naar het toilet kwam ik hem tegen en raakten we aan de praat. Zonder dat daar ook maar enige aanleiding voor was - we stonden op een plek die niet heel zichtbaar was, waardoor hij blijkbaar dacht dat dit dé gelegenheid was - drukte hij me tegen de muur, begon me te zoenen en stak zijn hand in mijn broek en stopt zijn vingers in mijn vagina!

Gelukkig is mijn reactiesnelheid goed, dus die hand was zo verwijderd. Ik gaf hem een duw en zei: “Wat dóe jij nou?!” (Ik zal jullie de nodige krachttermen die ik hieraan toevoegde besparen.) Hij grijnsde, liep weg en ik vervolgde mijn weg naar het toilet. Toen ik mij weer bij mijn vriendinnen voegde, bleken zij op de hoogte te zijn van het voorval, lacherig vroegen ze wat ik had uitgespookt met ‘die knappe jongen’. Bleek dat hij erover had lopen opscheppen tegen al onze vrienden! Nadat ik boos en overstuur míjn kant van het verhaal had verteld heeft één van onze vrienden hem een fiks pak slaag gegeven. Mijn vriendinnen en ik zijn naar huis gegaan. Tegen mijn ouders heb ik mijn lippen stijf op elkaar gehouden.”

‘Mag je als man dan helemaal niets meer zeggen?’

“De directie van de uitgeverij waar ik werkte werd bemand door grijze mannen die zichzelf graag hoorden praten. In de hoogtijdagen van #metoo was dit niet anders. Want zij waren natuurlijk net zo goed het slachtoffer, zo was op een dag de discussie. Eén van hen gaf me een compliment over mijn outfit, een aardig compliment waarop ik hem bedankte. Niets aan de hand. Tot hij vervolgde: “Of ga je me nu aanklagen? #metoo”. Met die ene opmerking werd een aardig compliment ineens een ongemakkelijk moment. Mijn reactie: “Zolang het hierbij blijft, zitten we goed”. Helaas weten sommige mensen niet wanneer genoeg ook echt genoeg is. De daarop volgende dagen herhaalde hij zijn nieuw ontdekte kunstje bij tal van vrouwelijke collega’s. Zielig, maar wat zou het…

Ware het niet dat het steeds een stukje verder ging. Iets met grenzen opzoeken? Het redactieblok zat namelijk naast zijn kantoor van glas. Uit het niets riep hij: #metoo, zodat we allemaal opkeken en maakte een pijpgebaar met mond en tong. Vervolgens lag hij helemaal dubbel, wat een briljante grap. Hij was overduidelijk over de grens heen en was er trots op. Hem erop aanspreken bleek geen zin te hebben. Zijn verweer? Hij was ook “slachtoffer, want hij kon niet eens meer zichzelf zijn binnen zijn eigen bedrijf. Mag je dan tegenwoordig helemaal niets meer zeggen?” Nee, beter had ‘ie gewoon z’n mond gehouden.”

Ging het per ongeluk?

Ik was een jaar of vierentwintig en ging met mijn schoonzusje gezellig een avondje naar de sauna. Omdat er ook een welnesscentrum bij de sauna zat besloten we ter plekke een massage te boeken.

Met een handdoekje over mijn blote billen lag ik op mijn buik op de behandeltafel. De masseur was een rustige, vriendelijke man van middelbare leeftijd. Toen hij met de achterkant van mijn bovenbenen aan de slag ging voelde ik zijn handen steeds hoger gaan. Op een gegeven moment ging hij te ver door me even kort tussen mijn benen aan te raken. Ik lag verstijfd van schrik maar bleef liggen en zei niets. Ik wist niet hoe ik op deze ongepaste aanraking moest reageren. Van de rest van de massage kon ik uiteraard niet meer genieten en het kwam ook geen moment in me op om me te beklagen bij de receptie.

De man ging er gelukkig ook niet mee door, misschien schrok hij er zelf ook van en was het per ongeluk gebeurd dacht ik nog. Totdat mijn schoonzusje vertelde dat hij bij haar precies hetzelfde had gedaan...

Ik voelde me zo schuldig

“Ik was 17 jaar en liep bijna een half jaar stage. Nog een week en ik was klaar! Ik liep stage bij een een familiebedrijf en mijn stagebegeleider was 45. Er zou een hele leuke feestavond aankomen met het hele bedrijf, we gingen met een bus naar Amsterdam. Uit eten en naar Carré om daar een musical te bezoeken. Iedereen had er heel veel zin in en ik wilde er ook graag heen.

Op diezelfde avond zou ook mijn moeder 50 jaar worden. Ze gaf een groot feest om 00.00 uur. Ik kon dus niet na afloop opgehaald worden, daarom bood mijn baas aan dat ik bij hen mocht slapen. Ook mijn stagebegeleider zei dat ik bij hem mocht slapen, want als gescheiden vader had nog een logeerkamer, normaliter voor zijn kinderen. Prima optie wat mij betreft.

Mijn moeder was not amused dat ik voor de feestavond van mijn stage koos. Het was een hele leuke avond en toen we met de bus afgezet werden, ging ik met mijn stagebegeleider mee naar huis. Eenmaal in de logeerkamer kamer aangekomen, bleek er een minibedje te staan voor een kindje. Daar kon ik nooit in! Waarop mijn stagebegeleider aanbood dat ik bij hem in zijn tweepersoonsbed kon liggen. Ik verstijfde en ben met mijn kleren aan op de rand van zijn bed gaan liggen. Toen de eerste zonnestraal opkwam ben ik vertrokken. Had ik hem de verkeerde signalen gegeven?

Ik heb mijn laatste stageweek afgemaakt, maar tegen mijn stagebegeleider durfde ik niets meer te zeggen. Ook mijn beste vriendin durfde ik niet in vertrouwen te nemen, want haar volgende stagplek was bij dit bedrijf. Toch heb ik mijn ouders uiteindelijk in vertrouwen genomen. Zij hebben direct contact met mijn opleiding gezocht, waarna er niemand meer stage mocht lopen bij het bedrijf. Ik voelde me vooral schuldig naar mijn beste vriendin, dat door mij haar stageplek last minute niet doorging.”

‘Een hand greep mij recht in mijn kruis’

“Het is moeilijk om één moment uit mijn leven te kiezen, want er is al zoveel voorbij gekomen. Maar de eerste keer was het moment dat ik een jaar of negen of tien was. Met mijn ouders en een vriendin gingen we naar een pretpark met zwembad. Het was er druk en ik was in het golfslagbad aan het spelen, toen ik onder water dook en een hand voelde die mij recht in mijn kruis greep. Best grof ook. Van schrik kwam ik meteen boven en keek om me heen wie dat had gedaan. Maar wie moest ik erop aanspreken? Ik had geen idee. Het was de eerste keer dat ik me beperkt voelde in mijn vrijheid. Vanaf dat moment ben ik eigenlijk altijd wel op mijn hoede geweest.

Toen ik een jaar of veertien was, was ik met mijn ouders op koopavond winkelen in de stad. We waren op de weg terug naar huis en liepen richting de metro. Ik voorop, mijn ouders een paar passen achter me, toen twee kerels mij wilden passeren. De een had zijn hand al uitgestoken om me tussen mijn benen te grijpen, maar ik wist hem net te ontwijken. Ik wilde doorlopen en doen alsof er niks aan de hand was, toen mijn moeder ineens flink tegen ze begon te schreeuwen hoe ze het in hun gore hoofd haalden om een jong meisje te willen grijpen. Op dat moment schaamde ik me rot, ik wilde vooral doen alsof er niks aan de hand was. Het viel toch allemaal wel mee? Later vond ik het geweldig dat mijn moeder dit deed. Ze zullen zich rot geschrokken zijn.

Ik werkte een blauwe maandag in een bar. Na de shift ging ik met mijn manager en een collega wat drinken. De sfeer was uitgelaten en we dronken en lachten veel. Ik had niet zo goed door dat mijn manager me dronken aan het voeren was. Op het moment dat ik besefte dat ik alleen naar huis moest, bood hij aan om me te brengen. En omdat ik met hem samenwerkte en hem vertrouwde, stapte ik achterop de fiets. Bij mij thuis aangekomen had hij natuurlijk moeten zeggen: ‘nu ben je veilig thuis, tot morgen’. In plaats daarvan was het voor hem vanzelfsprekend om mee naar binnen te gaan. Hij wist dondersgoed dat ik nuchter nooit iets met hem zou doen, dus maakte hij misbruik van de situatie. Hij was vrij dwingend, ik heb er geen goede herinneringen aan. De volgende dag tijdens het werk sprak hij er met geen woord over. Wel trok hij nog drie kwartier werktijd van mijn salaris af, omdat ik die dag een telefoontje kreeg vanwege een ernstige familie-omstandigheid. Die avond heb ik mijn baan opgezegd en ben nooit meer teruggekomen.

#speakup

Ook onze collega’s van Libelle deelden hun ervaringen, die lees je hier: Samen sterker: de Libelle-redactie deelt eigen ervaringen met seksuele intimidatie

Wil je naar aanleiding van de berichtgeving praten over je eigen ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag? Neem dan (gratis) vrijblijvend en anoniem contact op met: Slachtofferhulp Nederland (0900-0101, ma t/m vr 08.00 – 20.00 uur of via de chat) Centrum Seksueel Geweld (0800-0188, ma t/m vr 16.00 – 06.00 uur, za en zo van 20.00 tot 06.00 uur of via de chat) Mind Korrelatie (0900-1450, ma t/m vr van 09.00 tot 21.00 uur, of via de chat).