Nog nooit verteld: ‘Dat mijn dochter zich niet bindt is mijn schuld’

“We waren drie jaar getrouwd toen mijn man op een avond de strip anticonceptiepillen uit mijn handen trok. ‘Dat uitstellen heeft nu lang genoeg geduurd,’ zei hij resoluut. ‘Laten we er gewoon voor gaan.’ Ik wist dat hij gelijk had – we wilden toch kinderen, net als iedereen om ons heen? En we hadden ons leven op de rit. Toch herinner ik mij dat ik het de periode erna lastig vond om onbeschermd te vrijen. Misschien dat ik intuïtief al aanvoelde wat mij boven het hoofd hing. Maar toen ik eenmaal zwanger was, was ik dolblij. Ik voelde me energiek en droeg mijn dikke buik met trots. Ook parttime werken, waar ik al ruim voor de bevalling op overstapte, bleek prettig. Toen onze dochter Anna precies op de uitgerekende dag werd geboren, stond mij niets in de weg om een stralende moeder te worden.

Maar ik was helemaal niet blij. Ik hield van mijn dochter, dat zeker, meteen. Maar het dat gevoel was té overweldigend. Voortaan zou ik verantwoordelijk voor haar zijn, elke minuut, altijd. Dat maalde maar door mijn hoofd in de spaarzame uren die ik zou kunnen slapen, maar waarin niet anders deed dan met angstige ogen naar het plafond staren. In het begin kreeg ik veel hulp, mijn moeder kwam logeren en nam me een hoop uit handen. Maar de eerste dag dat Alexander naar zijn werk vertrok en mij met Anna achterliet, wilde ik wel voor de deur gaan liggen. Ik had het gevoel dat ik het helemaal niet kon, moeder zijn. Ik ploeterde de dagen door. Ik werd dol van Anna’s gehuil en kon maar met moeite het geduld opbrengen om voor haar te zorgen. Als ik met haar bezig was, dacht ik telkens aan mijn oude leven, waarin ik vrij was, zelf mijn tijd kon indelen en niets hoefde. Dan dacht ik: waar ben ik aan begonnen? Elke dag hoopte ik dat het beter zou gaan. Maar het gevoel gevangen te zitten werd niet minder. Wat was ik opgelucht toen ik weer aan het werk ging. Het voelde als een verlossing.

Huilend in bad

Mijn man had wel in de gaten dat het niet goed met me ging. Als hij thuiskwam, droeg ik Anna aan hem over, en ging zelf in bad, ‘omdat ik zo moe was.’ Maar dat ik daar avond aan avond lag te huilen, uit wanhoop en schuldgevoel, dat wist hij niet. Ik voelde me zo tekort schieten. Van een postnatale depressie had ik nog nooit gehoord. En naar de dokter gaan kwam niet bij me op. Fysiek mankeerde ik toch niets? Ik voelde me zo eenzaam met mijn worsteling. Al mijn vriendinnen hadden kinderen, ze hadden stuk voor stuk op een roze wolk gezeten. Ze zeiden dat hun kind het beste was dat ze ooit was overkomen. Hoe kon het dan dat ik er zo veel moeite mee had?

Na een jaar ging het beter. Ik begon steeds meer te wennen aan de situatie. Er kwamen dagen dat ik na mijn werk zin had om naar huis te gaan, in plaats van dat ik dacht: o nee. Dat Anna toen ook al veel minder huilde, scheelde een hoop. En dat ze eindelijk dóór ging slapen. Ook de verantwoordelijkheid wende. Ik voelde mijn zelfvertrouwen groeien. Ik weet nog goed hoe ik mij voor de eerste keer echt blij voelde toen ik over Anna praatte. Ik gloeide er de hele dag van na. En ik dacht: misschien komt het toch nog goed.

Geen tweede

Het kwam goed. Toen Anna twee jaar werd, was ik net zo’n gelukkige moeder als mijn vriendinnen. Ook ík kon zeggen: ze is het mooiste wat me is overkomen. Ik heb tranen met tuiten staan huilen toen ze voor het eerst naar de kleuterschool ging. Zo moeilijk vond ik het om haar te laten gaan. Toch is er nooit een tweede kind gekomen. Ik durfde het niet meer aan en mijn man legde zich daar zonder veel woorden bij neer. We hebben er wel vaak vragen over gekregen van mensen om mij heen. Ik draaide er altijd omheen. Ik schaamde me voor die zwarte periode na Anna’s geboorte, al begreep ik later dat ik met een postnatale depressie heb gekampt.

Anna is opgegroeid tot een prachtige, getalenteerde vrouw. Onze band is uitstekend, ze komt geregeld langs en we bellen veel. Ook haar heb ik nooit verteld over hoe ik mij het eerste jaar na haar komst heb gevoeld. Ik zou haar daar alleen maar mee kwetsen. Maar er is wel iets wat mij zorgen baart. Anna doet het heel goed, heeft een mooie baan en een hoop vrienden. Maar op relatiegebied wil het maar niet lukken. Ze valt op foute mannen, wordt vaak bedrogen en in de steek gelaten. Als ze eens een leuke vriend heeft, een van wie ik denk: dat is nou een prima vent, is zij snel op hem uitgekeken. Ik dacht dat het toeval was, dat zij haar droomprins vanzelf nog wel zou tegenkomen. Tot ik op een boek stuitte over binding en hechting. Daarin las ik hoe belangrijk de eerste kinderjaren zijn voor de manier waarop iemand later relaties aangaat. Ik heb sindsdien nog meer boeken over dit onderwerp gelezen. Bij elk woord vlamt mijn schuldgevoel op. Ik herken mezelf als de moeder die het niet goed heeft gedaan. Ik had lang niet altijd aandacht voor haar. En ik was niet stabiel en betrouwbaar. Zo knuffelde ik haar de ene keer, maar liet haar de andere keer liggen. Soms sprak ik lieve woorden, maar het kwam ook voor dat ik boos tegen haar schreeuwde of, nog erger, haar negeerde. Het kan best zijn dat dit nu nog steeds invloed heeft op hoe zij in relaties staat. Ik vind het erg pijnlijk dat zij met relatieproblemen kampt omdat ik vroeger niet de moeder was die ik voor haar had moeten zijn.”

Interview | Lydia van der Weide

Beeld| iStock

De namen in deze tekst zijn vanwege privacyredenen gefingeerd. Ook (anoniem) een geheim delen? Er wordt integer en vertrouwelijk met je bericht omgegaan. Mail naar Lydia van der Weide: redactie@margriet.nl.

Dit interview stond in Margriet 2018-17. Deze editie kun je nabestellen via Magazine.nl.

Ook leuk en interessant om te lezen

• Geen groene vingers? Deze planten hebben niet veel verzorging nodig
• Afvallen? Deze vijf dingen moet je vooral níét doen
• De vijf mooiste documentaires op Netflix die je écht niet mag missen
• Wát?! Nederlanders komen het liefst dit bekende koppel tegen in de sauna

Bekijk ook

Vriendinnen Ingrid en Liezet gaan op pad in het oosten van Nederland.

Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox? Schrijf je in op