Mijn verhaal: ‘In het dorp wist iedereen dat de familie Joodse onderduikers hielp’
"Het persoonsbewijs dat het Joodse meisje destijds een andere identiteit had gegeven, was van iemand uit mijn woonplaats", vertelt Anneke (72). Een paar jaar geleden ging ze mee als vrijwilliger om met een groep ouderen vakantie te vieren in het Overijsselse Steenwijk. Zo ontmoette ze Luzi...
"We raakten aan de praat", zegt Anneke. "Ze vertelde dat ze vlak voor de oorlog door haar ouders vanuit Oostenrijk naar Nederland werd gestuurd, omdat het in die tijd voor een Joods meisje hier nog een stuk veiliger was dan daar. Ze kwam terecht in Steenwijk, in een kindertehuis genaamd Friedesheim, en nu tijdens onze vakantie bedacht Luzi dat ze dat bewuste kindertehuis eigenlijk heel graag nog eens zou willen terugzien. En dat kon prima, want het lag vlak bij ons hotel.''
Oude herinneringen
''Het weerzien was emotioneel, door de vele herinneringen van een bijna tachtigjarige mevrouw aan de belevenissen en gevoelens van een tienjarig meisje. Stel je voor: je ouders in Oostenrijk en jij op die leeftijd moederziel alleen in onbekend Nederland, waar tóch ook die gevreesde oorlog uitbrak. Vanaf dat moment kon Luzi niet langer in het kindertehuis blijven, ze moest onderduiken.
En na een aantal omzwervingen kwam ze uiteindelijk in Friesland terecht. Ze werd liefdevol opgevangen in een gezin en had daar gedurende de oorlog een redelijk rustig bestaan. In het dorp wist iedereen dat de familie Joodse onderduikers hielp, maar niemand sprak erover. En voortaan ging Luzi met een nieuwe identiteit en vervalst persoonsbewijs door het leven als Elly.''
Bijzondere ontdekking
''Als vrijwilliger vind ik het altijd een eer om te mogen luisteren naar zulke persoonlijke verhalen. Na die vakantie heb ik Luzi een aantal jaren niet meer gezien, tót er opnieuw een reis werd georganiseerd en ik opnieuw meeging als begeleider en zij als deelnemer. Inmiddels had Luzi haar levensverhaal opgeschreven, vertelde ze, en ik mocht het lezen. Niet bedenkend natuurlijk wat daaruit voort zou vloeien: dat ik halverwege een bekende naam zou treffen.''
Andere identiteit
''Het persoonsbewijs dat het Joodse meisje destijds een andere identiteit had gegeven, was namelijk van iemand uit mijn huidige woonplaats. Luzi vond het goed als ik wat onderzoek zou doen, en daaruit bleek dat de persoon zelf was overleden, maar dat haar zoon wel graag contact wilde. Voor hem was het ook heel bijzonder om te weten dat dankzij het vervalste persoonsbewijs van zijn moeder een Oostenrijks meisje de oorlog had overleefd. Hij gaf mij een foto van zijn moeder voor Luzi, en zo kreeg haar redster ruim zeventig jaar na de oorlog een gezicht.'
'Luzi en ik hebben nog steeds contact. Waar vrijwilligerswerk en een vakantie toe kunnen leiden…”
Dit is een doorplaatsing uit Margriet 19/2019
Nog niet uitgelezen? Deze Margriet bestel je snel en simpel terwijl je op de bank zit!
BESTELLEN >
Artikelen van Margriet ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: margriet.nl/nieuwsbrief.