Loes Luca: ‘Het hele bekend-zijn laat me koud’

Het zal je gebeuren. Regisseur Norbert ter Hall (van o.a. 'A’DAM-E.V.A.' en de eerste drie seizoenen '’t Schaep met de 5 pooten') laat speciaal voor jou een scenario schrijven. Over een kapster die voor een taalcursus naar Spanje gaat en voor het eerst sinds lange tijd geconfronteerd wordt met haar eigen dromen en verlangens. De regisseur acht jou perfect voor de hoofdrol en dat maakt auditie doen overbodig. Omdat je als geen ander de kunst verstaat om wat zwaar is licht te maken en zo recht doet aan het filmthema. Omdat je een prettig gevoel voor humor hebt. En niet in de laatste plaats omdat je een geweldige actrice bent.

Het overkomt Loes Luca. Voor de opnames van 'Mi vida' vertoeft ze wekenlang in Cádiz, een havenstadje in Zuid-West Andalusië. We fotograferen Loes in een fotostudio in Amsterdam, maar voor het interview gaan we op setbezoek in Cádiz om de vrouw achter filmpersonage Lou Welter te spreken. Op een terras aan de branding treffen we haar, waar ze in rap Spaans twee cappuccino’s bestelt.

Wat een cadeau, zo’n rol, filmen in Zuid-Spanje.

"Jij zegt het. Ik heb geen seconde hoeven twijfelen, want wanneer wordt er nou een film voor je geschreven? Het is echt een cadeau hier te mogen zijn, op mijn 65ste. Samenwerken met Norbert die ik nog ken van ’t Schaep, wat een relaxte aap is dat, en met Elvira Minguez, de Spaanse actrice. Een heerlijk wijf, grappig en goed."

"Voor de filmopnames vertoef ik zes weken midden in Cádiz, in een appartement. Ik was al eens in Madrid en Barcelona, maar deze streek kende ik nog niet. Filmen in het buitenland is bijzonder. Ik kan de sores even laten voor wat het is. Mijzelf onderdompelen in een stad waar niemand mij kent en ik niemand ken. Fijn om zo nieuw te beginnen. In die zin bén ik zo langzamerhand Lou Welter. Ik kon niet wachten om de boel de boel te laten. Even geen gezeur aan je kop van je verleden. Van de rugzak die je meesleept in het leven."

Welke zorgen wilde je even vergeten?

"De letterlijke en figuurlijke zorg voor mijn moeder. De tot voor kort een dagelijkse zorg, want ik was haar mantelzorger. Thuis was dat niet meer te doen, want haar alzheimer werd er niet beter op. Ze viel steeds, koken ging niet meer. Ze bleef maar boodschappen doen. Dat is dementie, hè. Je koopt algauw je 47ste pakje pastasaus. Ik kon alleen nog maar kleine acteerklusjes doen. Ik zorgde met liefde voor haar, maar het was te zwaar."

"Ze zit nu, God zij geloofd en geprezen, in een verzorgingstehuis. Een oud klooster met een prachtige tuin. Het ziet er helemaal niet uit als een bejaardenhuis. Ze voelt dat ze niet meer is waar ze moet zijn en mijn hart breekt nog steeds als ze vraagt: ‘Wanneer mag ik naar huis toe?’ Net als mijn filmpersonage Lou die even aan het leven ontsnapt, was ook ik blij om even weg te zijn. Want ik vind het zwaar hoor, om de teloorgang van de ouderdom zo mee te maken."

Lees ook: Noortje Herlaar: ‘Ik vind mezelf een leuker mens dan voor ik moeder was’

Ze vertelt hoe ze in de jaren zeventig met haar moeder zangduo 'The petticoats' vormde. Soms treden ze nog weleens op, want zingen vindt haar moeder nog steeds fijn.

Loes: "Wonderlijk hoe ze alle teksten van de liedjes nog weet, terwijl ze vaak niet weet wie wie is. Ik zet elke week een liedje op Facebook voor mijn vrienden. Ik zal het je zo laten zien voor de poepelegein. We hebben een cd gemaakt die nog steeds te koop is, Wenend in ’t portaal heet-ie. 27 liedjes, over moeders die sterven in het kraambed. Over jongetjes die doodgaan in een bootje, maar ook vrolijke liedjes, hoor."

"Toen moeder hertrouwde, stopten we als zangduo. Ik wilde naar toneel, dat was altijd al mijn plan. Ik heb twee ouders met groot gevoel voor drama dat ze in het dagelijks leven goed hebben weten te exploiteren, maar zij hebben er nooit hun centen mee verdiend. En ik wel! Mama zegt dat ik dit op mijn negende al wilde. Vader zei: ‘Doe er toch een cursus Schoevers bij voor als het niet wil lukken.’” (knipogend) “Daar heb ik niet naar geluisterd."

Vind je dat er een eindleeftijd zit aan jouw vak?

"Zolang ik mijn teksten kan onthouden niet. Ik vind het ook heel fijn om níet te werken, dat had ik nooit gedacht. In 2016 ben ik ziek geworden en het niet-werken vond ik eigenlijk wel best. De onrust die ik vroeger zou voelen, is weg. Ik kan het me financieel ook beter permitteren. Ik heb geen pensioen, maar heb gespaard zodat ik nu een beetje kan interen. Met een paar maanden rust komt de bodem van de schatkist echt niet in zicht. Ik ben er goed aan toe."

Alleen het BN’er-zijn schijn je afschuwelijk te vinden…

"Ik ben niet gaan toneelspelen om beroemd te worden. Jij zit tegenover mij, ik ken jou niet en je vraagt een heleboel persoonlijke dingen.” (grinnikend) “Ik zou nu liever mijn teksten leren op het strand als ik eerlijk ben. Op een gegeven moment ben je ook wel uitgepraat met praten over jezelf. Gáát het weer over mijn homoseksuele vader, kom kom. Dat hele BN’er-schap is part of the deal. Ik word vaak gevraagd om op te komen draven in spelletjesshows. Doe ik niet."

"Expeditie Robinson, meermalen voor gepolst. No way, geen haar op mijn hoofd… Ik wil alleen maar op tv als ik wat te verkopen heb. Bij Pauw bijvoorbeeld. Word ik als laatste onderwerp van het programma gepland omdat ik ‘zo geinig uit de hoek kan komen’. Vervolgens gutst het zweet een uur lang langs mijn rug. Ik voel de druk en ondertussen ben ik doodsbang dat ze iets politiekerigs of wetenschapperigs aan me gaan vragen waar ik geen antwoord op weet. Aan het eind krijg ik nog maar drie minuten van de afgesproken tien, omdat de andere gasten alles hebben vol geluld. Nou, bedankt. Nee hoor, het hele bekend-zijn laat me koud."

Een belangrijk filmthema van 'Mi vida' is coming of age, het reflecteren op het leven, op doorlopen levensfases.

"De film bevat een mooie quote hierover: ‘We leven alsof het een repetitie is voor het echte leven. We rommelen wat aan alsof we daarna nog een kans krijgen om het allemaal goed te doen.’ Als ik terugkijk op voorbije jaren, concludeer ik dat ik wat zekerder ben geworden. Als jonkie dacht ik dat anderen veel knapper en leuker waren. Als ik mijzelf terugzie, denk ik: kind, had het er lekker van genomen, had het toch gezien. Zo rond mijn veertigste stond mijn leven op z’n kop. Mijn vader ging dood en de vader van mijn kind ging weg, dat is alles wat ik me van die jaren herinner."

"Ik ben er goed uitgekomen, heb een hoop geleerd, bijvoorbeeld waarom het is misgegaan. Ik kreeg een tweede kans met iemand voor wie ik ook de tweede kans ben. We hebben er lekker van genoten en hebben niet de fouten gemaakt die we eerder maakten. Zoals? Ha. Zeg ik niet. Houd ik lekker voor mijzelf. Rond mijn vijftigste was ik heel happy. De kinderen gingen de deur uit, dat vonden mijn lief en ik wel prettig. Geen hagelslag meer op het aanrecht. Ik had het heel goed. Druk met werk, veel op de Parade gespeeld."

Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?

Schrijf je in via margriet.nl/nieuwsbrief

Welke levensfase had je liever overgeslagen?

"De dood van mijn man, Harald. Het is bijna tien jaar geleden en ik mis hem nog elke dag. Het voelt nog steeds als een heel groot verdriet. Dertien jaar waren we maar samen. Het eerste jaar na zijn dood verkeerde ik in shocktoestand. Daarna had ik genoeg om voor te leven; mijn kind en mijn stiefkinderen. Ik heb er een heleboel. Harald bracht er drie in, zeg maar. En mijn ex-man, de vader van mijn dochter, heeft ook drie kinderen waar ik dol op ben. Op mijn premières is het altijd druk, want ze komen allemaal. Zestig worden vond ik moeilijk, omdat ik alleen was. Alleen en zestig… nou, dat betekent alleen oud worden, dacht ik toen."

"Dit is geen open sollicitatie voor vrijgezelle mannen, want niemand kan aan Harald tippen en ik mis niet ‘een’ man, ik mis Harald. Ik vertik het om een vrouw te zijn die een man zoekt. Schei uit, waarom? Mijn leven is niet afhankelijk van het wel of niet tegenkomen van een leuke man! Dit zou Lou Welter trouwens zo kunnen zeggen in de film. Ik kan mijn leven heel goed inrichten en heb ontzettend fijne vrienden. Vrienden die het me zeggen als ik uit mijn mond ruik, en dat bedoel ik ook figuurlijk. Door dat te doen helpen ze me ontwikkelen. En dan is er mijn mama. We schelen twintig jaar. Ze was net negentien toen ze me kreeg, het stoute meisje. Dat vond ze verschrikkelijk in het begin, maar het is al heel lang heel leuk. Welke 65-jarige kan nog ‘mama’ zeggen?"

Hoe staat het met de krentenbollen?

"Vraag jij me nu ongegeneerd hoe het met mijn borsten is? Haha! Mijn krentenbollen, zo noem ik mijn borsten. Ik heb altijd lekkere pootjes gehad en goeie tieten.” (gluurt haar blouse in) “Alhoewel… nee dat zijn geen krentenbollen meer. Sinds de overgang zijn ze een maatje gegroeid. Ouder worden, ik kijk er naar uit én ik vind het lastig. Ik ben niet meer zo blij met dit lijf. Ik sta weleens naakt voor de spiegel en denk nog steeds dat ik niks aan mijzelf zou laten doen. Ik wil niet dat mijn gezichtsuitdrukking verandert. Maar soms denk ik, ohh, die ogen."

"Dat is het enige wat ik zou overwegen, een kleine ingreep hier.” (plukt aan haar bovenooglid, trekt haar gezicht dan compleet strak) “Er zijn er genoeg in mijn vak die overal prikjes laten zetten. Ik vind ze er niet op vooruitgegaan. De regisseur vroeg me niet af te vallen voor de rol. Hij vond het wel leuk, zo’n Teletubbie in de film. De kleren van Lou die ik draag… ik zie eruit als een goedkope Willeke Alberti op vakantie. Ik weeg mezelf al jaren niet meer. De weegschaal ging de deur uit toen ik boven de zestig kilo begon te wegen. Ik zou koolhydraatarm moeten eten, maar da’s niet makkelijk voor een broodfanaat als ik. Fit ben ik wel. Hoe vreselijk, ik sport zelfs. Doe aan pilates en ik zwem."

Waar zit geluk ’m in voor jou?

"In een geslaagd werkproject. Ik ben in tijden niet zo gelukkig geweest als tijdens het filmen van 'Mi vida'. Wat een buitenkans. Ik heb mijzelf de afgelopen tijd vaak geknepen, kijk míj nou hier. Geluk is ook mijn verjaardag kunnen vieren met vrienden en familie aan een lange tafel met huisgemaakte huzarensalade - doe ik helemaal zelf. Het suddervlees, dan de aardappels stampen en op een groot plateau versieren met mayo, ei, augurken, visjes."

"Net zo happy ben ik als ik bij mijn dochter Nina in Brighton, Engeland ben. Ze woont er nu een paar jaar. Is verliefd geworden op een Engelsman en vorig jaar zijn ze getrouwd. Als ik er ben, hebben we quality time. Zij leven hun leven en ik hobbel er gewoon doorheen. Dan kook ik voor ze, naai zomen in broeken en zet knopen aan. Als ik wegga, hebben ze toch weer de schuimspaan die ze al tijden kwijt waren, is de was gestreken en zijn de kleertjes genaaid. Ik geniet er net zo van als zij. Geluk zit voor mij ook in reizen. Vietnam, Cambodja, Thailand, Brazilië, Mexico, ik heb nog een hele verlanglijst. Doe ik als ik oud ben, riep ik lang. Nou dat is nu, dus dat schiet al lekker op."

Tekst | Nicole Gabriëls

Fotografie | Esther Gebuis

Dit artikel verscheen eerder in Margriet 2019-49. Je kunt deze editie nabestellen via deze link.

Artikelen van Margriet ontvangen in je mailbox?

Schrijf je in op margriet.nl/nieuwsbrief