Lilian Marijnissen over haar moeder: ‘Ze is mínstens net zo belangrijk als mijn vader’

Moeder

“Bijna iedereen kent mijn vader, maar veel minder mensen kennen mijn moeder. Terwijl zij in mijn leven minstens zo belangrijk is. De gedrevenheid waarmee zij zich altijd in de lokale politiek in Oss heeft ingezet, is net zo’n voorbeeld voor me als de loopbaan van mijn vader. Mijn moeder werd in 1951 geboren in een volksbuurt in Oss. Ze woonden met een warm gezin van vijf kinderen in een klein huisje. Opa werkte, zoals veel arbeiders in Oss, bij farmaceut Organon. Mijn moeder vindt het heel jammer dat ik hem niet lang heb gekend. Oma, een heel hartelijke vrouw, was eerst thuis bij de kinderen, maar ging na verloop van tijd ook weer werken."

Sportopleiding

Over mijn moeders vroegste jeugd weet ik weinig, alleen dat ze toen al een eigenzinnig meisje was dat veel van dieren hield. Ze was bij wijze van spreken altijd met een konijn of een hond in de weer. Nog steeds is ze gek op dieren, dat heb ik echt van haar. Ze wilde graag sportlerares worden, maar door een brommerongeluk raakte haar knie zó beschadigd, dat een sportopleiding er niet meer in zat. Ze besloot kleuterleidster te worden. In die tijd was de kleuterschool een aparte school en nog steeds is het een van haar stokpaardjes dat kleuters een leerkracht verdienen die speciaal voor die doelgroep is opgeleid.

Van jongs af aan bij de SP

"Al voor die tijd, toen ze nog op de mms zat, ontmoette ze mijn vader. Die kennen elkaar dus al driehonderd jaar!” (lacht) “Hoe ze precies verkering hebben gekregen, weet ik niet, maar ze spraken vaak met vrienden af bij ijssalon Venezia in Oss, dus daar zal de vonk wel zijn overgesprongen. Het is ook weleens uit geweest, maar in 1976 trouwden ze. Al vanaf haar studententijd was mijn moeder behoorlijk activistisch. Ze was jong actief bij de lokale SP en Dolle Mina en voerde actie voor Ossenaren die nog geen douche hadden, voor openbare toiletten voor vrouwen, tegen milieuvervuilende bedrijven en huurverhogingen. Ze heeft zich altijd met enorme vasthoudendheid en warme betrokkenheid ingezet voor anderen.

Lees ook: D66-minister Sigrid Kaag: ’Loslaten vind ik moeilijk’

'Samen krijg je veel voor elkaar'

Misschien dat het daarom na haar trouwen tien jaar duurde voor ik kwam, geen idee. Ik ben ook enig kind gebleven. Na mijn geboorte ging mijn moeder parttime werken als kleuterjuf. Ik zat op dezelfde school, maar niet bij haar in de klas. Mijn vader werkte in die tijd al op het hoofdkantoor van de SP, dus was veel weg. Toen ik acht was, kwam mijn vader in de Tweede Kamer. Na haar werk zette mijn moeder zich ’s avonds in voor de stadsspeeltuin Elckerlyc, die nog steeds bestaat. Er was destijds weinig speelgelegenheid in Oss. Met mijn moeder voorop hebben ouders toen door de hele stad gecollecteerd en die speeltuin met honderd vrijwilligers gebouwd. Zo heeft ze mij laten zien: samen krijg je veel voor elkaar.

Alle ballen hooghouden

Die toewijding betekende wel dat ik veel bij mijn oma van vaderskant was. Als kind neem je het zoals het is en oma was een fantastische vrouw, dus ik heb het nooit vervelend gevonden. Nu denk ik soms weleens, zonder verwijt, maar als constatering achteraf: mijn ouders waren erg veel weg. Maar ik denk niet dat ik iets tekortgekomen ben. Mijn moeder stond er thuis ook alleen voor, omdat mijn vader bijna altijd in Den Haag was. Zelf werd ze bovendien wethouder voor de SP in Oss en ondertussen probeerde ze mij nog aandacht te geven en naar paardrijden en hockey te brengen. En ze maakte altijd werk van familiemomenten als pakjesavond of Kerstmis. Ze heeft het, denk ik, wel moeilijk gevonden om alle ballen hoog te houden. Ik weet dat ze eens op haar werk kwam met twee verschillende laarzen aan. Dat zegt wel iets over hoe druk ze het had.

De politiek in

Mijn ouders waren er niet happig op dat ik ook de politiek in zou gaan. Maar ik ben blijkbaar uit hetzelfde hout gesneden, want als tiener verzette ik me al tegen het verdwijnen van een cultuurpodium en kwam zo in aanraking met de lokale politiek. Op mijn zeventiende stond ik op de kieslijst van de SP in Oss. Heel laag, maar kreeg ik per ongeluk zó veel voorkeursstemmen, dat ik in de gemeenteraad kwam. Ik moest wel eerst achttien worden, maar tijdens mijn studie Politicologie in Nijmegen, ben ik in Oss blijven wonen om gemeenteraadslid te kunnen zijn. Na mijn afstuderen ben ik bij de FNV gaan werken, bij een bank en een uitzendbureau, maar uiteindelijk trok de politiek me toch. Mijn moeder leeft erg met me mee, kijkt alle debatten. Ze is ook wel bezorgd; bij mijn vader heeft ze natuurlijk gezien hoe heftig dit bestaan is. ‘Je zag er moe uit op tv. Nu even rustig op de bank,’ zegt ze dan.

Enorm trots

We proberen elkaar te zien als ik in het weekend in Oss ben: even een cappuccino drinken en wandelen met de hond. Mijn vader bemoeit zich bewust niet met mijn politieke werk, hij vindt dat ik mijn eigen weg moet gaan. Mam kan wel kritisch zijn, op hoe ik een gesprek bij een talkshow heb gedaan of hoe ik me in een debat opstelde. Van haar kan ik dat goed hebben, zeker omdat ze ondertussen uitstraalt hoe enorm trots ze op me is.”

Dit gesprek met Lilian Marijnissen verscheen eerder in Margriet 2021-05. Dit nummer nabestellen kan via magazine.nl.

Tekst | Bas Maliepaard

Beeld | Privébeeld.