PREMIUM
De man van Carla kreeg kanker: ‘Ik heb liever geen seks meer als dat betekent dat we nog flink wat jaren samen kunnen doorbrengen’
Het is eind januari 2020, Carla en Wim genieten volop van hun pensioen tijdens een campervakantie. Terwijl ze tot rust komen onder de Spaanse zon, ontdekt Wim dat hij bloed plast. “Hij dacht eerst dat het kwam door een niersteen,” vertelt Carla. “Maar ik had al snel door dat het foute boel was. De hele terugreis naar huis heb ik gedacht: misschien komen we hier nooit weer samen.”
Vanaf het moment dat Wim er in Spanje achter komt dat hij bloed plast, staat het leven van hem en Carla op z’n kop. Al snel besluit het stel dat ze beter terug naar Nederland kunnen gaan, zodat Wim daar een arts kan bezoeken. En zo geschiedde. Binnen een dag waren ze thuis. “We dachten niet meteen aan kanker en hadden ook niet verwacht dat er meteen zoveel onderzoeken gedaan zouden worden. De vakantiespullen lieten we in huis staan, met het idee dat we na een paar dagen weer naar Spanje zouden gaan. Maar na een bloed- en urineonderzoek en een echo zei de arts: ‘Ik zou niet weggaan.’ Hij mocht niet te veel zeggen, maar gaf aan dat hij dacht dat het serieus was.”
In de medische molen
Van de ene op de andere dag zit Wim in een medische molen. “Dat was een heel gek gevoel. Je weet niet precies waar hij in zit en wat er aan de hand is. Ik vermoedde eerlijk gezegd wel het ergste. Ik zag dat hij was afgevallen en merkte dat Wim vaak vermoeid was. Maar ik kon mijn zorgen niet met hem bespreken. Hij was erg gesloten. De gesprekken die we erover voerden, bleven aan de oppervlakte,” vertelt Carla.
Om te ontdekken wat er aan de hand is, volgen een reeks onderzoeken. Uiteindelijk wordt geconcludeerd dat er sprake is van blaaskanker. Deze zat niet alleen in de blaas, maar ook op de prostaat en in de plasbuis. “Dat was wel even slikken, zeker omdat we in een ander ziekenhuis iets anders hadden gehoord. Daar werd gezegd dat het om een milde vorm van kanker ging, maar dat bleek dus toch anders te zijn.”
Behandeling
Voor de behandeling zijn verschillende opties: chemotherapie of een operatie. Nadat het stel informatie inwint, wordt er niet getwijfeld. “We zeiden meteen: haal alles maar weg. Doe die operatie maar.” Binnen zes weken werd Wim geopereerd, maar daarna begon pas de moeilijke periode van herstel. “Je moet aanpassingen doen. Wim kreeg bijvoorbeeld een urinestoma waar hij aan moest wennen. Hij ging er zelf heel goed mee om, ging hard aan het werk en stelde mij steeds gerust. ‘Het komt goed’ zei hij dan. Dat kon ik heel erg waarderen. Ik vond, en vind nog steeds, dat hij er heel goed mee is omgegaan. Ik denk niet dat ik in die situatie zelf zo rustig en daadkrachtig had kunnen reageren.”
Als partner aan de zijlijn
“Voor mij is het, vanaf het moment dat Wim de diagnose kreeg, moeilijk geweest. Ik zag dat hij het zwaar had, maar hij praatte daar niet over. Zijn gevoelens hield hij volledig voor zichzelf. Natuurlijk voerden we wel gesprekken en spraken we erover, maar nooit diepgaand. En dat terwijl ik me veel zorgen maakte. Wat betekent dit allemaal voor onze relatie? Wat als ik hem verlies of wat als we elkaar onderweg verliezen? Die angsten durfde ik niet uit te spreken. Ik wilde Wim niet bang maken. Maar daardoor lag ik wel vaak huilend in bed.”
“Ik voelde me ontzettend machteloos en had een heleboel vragen, maar had eigenlijk nergens controle over. Daarom ging ik over tot actie op punten waarover ik wel controle kon uitoefenen. Ik zocht filmpjes op YouTube en las me in. Ik heb zelfs onderbroeken besteld vanuit Engeland die geschikt zouden zijn voor zijn stoma. Zo had ik toch een gevoel van controle, terwijl ik me verder zo machteloos voelde.”
Intimiteit
De operatie heeft een grote impact op zowel Wim als Carla. Niet alleen krijgt hij een urinestoma, maar waarschijnlijk kan hij ook geen seks meer hebben. “Daar schrok ik van. Het is niet zo dat we elke dag seks hebben, maar het is wel jarenlang een belangrijk onderdeel van ons huwelijk geweest. We moesten afscheid nemen van ons seksleven. Ik kan wel zeggen dat we in de periode voor de operatie tekeer zijn gegaan als beesten. Elke keer dachten we dat het de laatste keer was en probeerden we het zo bijzonder mogelijk te maken. Achteraf gezien hebben we helemaal niet stilgestaan bij de keer die écht de laatste was.”
Geen spontaniteit meer
Na de operatie is het seksleven van Carla en Wim veranderd. “Het heeft dik anderhalf jaar geduurd voordat Wim überhaupt weer iets van opwinding voelde. Dat is logisch, want zijn lichaam is helemaal veranderd. Zelf zegt hij dat hij zijn mannelijkheid kwijt is. Dat begrijp ik niet zo goed, maar ik zie wel dat dat voor hem heel lastig is en dat hij daarmee worstelt. De spontaniteit van seks is er helemaal vanaf. De eerste keer dat we weer intiem waren, klopte alles eromheen. Het was mooi weer, we waren op een mooie plek en hadden lekker gegeten. Toen heeft hij pas voor het eerst die gevoelens weer toegelaten.”
“We hebben onze weg er nu wel in gevonden. We kunnen niet meer spontaan boven op elkaar springen, maar hebben echt de juiste setting nodig. Seks lukt niet meer zonder hulpmiddelen. Wim heeft bijvoorbeeld een soort viagra-pillen die hij kan slikken, al is hij daar zelf niet zo’n fan van. En we hebben een vacuümpomp geprobeerd, maar dat was geen succes. We zijn allebei liever intiem zonder al die hulpmiddelen en anders niet.”
Gelukkig en tevreden
“De afgelopen drie jaar zijn heel zwaar geweest, maar ik ben heel gelukkig en tevreden. Wel is er veel veranderd. Waar Wim altijd een luisterend oor was, is hij dat nu minder en gaat het veel meer over hemzelf. Maar ook daar vinden we onze weg in. Intimiteit blijft een onderdeel van onze relatie, alleen op andere manieren dan voorheen. Toch heb ik liever helemaal geen seks meer als dat betekent dat ik nog flink wat jaren kan doorbrengen met Wim.”
Wereldkankerdag
Elk jaar wordt op 4 februari wereldwijd stilgestaan bij kanker, een ziekte waar één op de drie Nederlanders in zijn of haar leven mee wordt geconfronteerd. Kanker zet je wereld op z’n kop, tijdens de behandeling, maar ook daarna ervaren vele mensen nog klachten. Denk aan vermoeidheid, angst voor terugkeer of neuropathie. Nederland telt vele organisaties die mensen met kanker zorg en ondersteuning bieden. Op en rond Wereldkankerdag kun je met dit aanbod kennismaken. Voor informatie over Wereldkankerdag: www.wereldkankerdag.nl.