PREMIUM
Cora (65) werd veganist: ‘Het grootste vooroordeel is dat we geen lol hebben en niet lekker eten’
Van kinds af aan is Cora Kruijssen (65) gek op dieren. Op haar dertiende werd ze vegetariër, maar in 2020 besloot ze nog een stapje verder te gaan: ze werd veganist. Is het lastig om volledig plantaardig te eten? En hoe reageert Cora’s omgeving op haar leefstijl?
Op 1 november is het Wereld Veganismedag. In het kader daarvan spraken we Cora over de keuze om na je zestigste veganist te worden.
Starten met de veganistische levensstijl
Twee jaar geleden, aan het begin van de coronacrisis, nam Cora haar besluit. Ze hoorde dat bij productie van zuivel kalfjes meteen worden weggehaald bij hun moeder.
“In 2020 ben ik gestopt met werken en kondigde ik bij mijn omgeving aan dat ik volledig plantaardig wilde gaan eten: geen producten meer die van dieren afkomen, zoals eieren en zuivel. Dat riep wel wat weerstand op. Mijn kinderen schrokken er niet zo van, maar mijn partner vond het een stuk spannender. Hij is echt een kiloknallerman die graag rookworst eet. Maar uiteindelijk paste hij zich aan en ging hij grotendeels vegetarisch eten. Plantaardig niet, dat vindt hij net een stap te ver.”
Vegetariër worden
Als kind had Cora al een grote liefde voor dieren. Ze bracht haar jeugd door op het platteland en werd bij de boerderij naast haar huis voor het eerst geconfronteerd met dierenleed. “Ik speelde bijna elke dag met de buurjongen. Daar zag ik met eigen ogen hoe koeien en varkens geslacht werden: een schot in de kop en daarna viel het dier om. Daar stond ik met mijn neus bovenop. Ik vond het verschrikkelijk. Hoe konden ze zoiets doen?”
Ze besloot vegetariër te worden. Dat lukte niet meteen, omdat ze elke avond haar bord leeg moest eten van haar ouders. “Wanneer je als kind aan tafel een bord eten krijgt voorgeschoteld, heb je in eerste instantie geen idee waar het vandaan komt. Toen ik dat wel wist - doordat ik het bij de buren had gezien - wilde ik vegetariër worden. Helemaal toen er een keer vlees van onze eigen bokken op tafel bleek te liggen. Ik weigerde om dat te eten. Mijn ouders waren bang dat ik niet gezond zou opgroeien zonder vlees. Ze vonden me maar een raar kind. Op mijn dertiende gaven ze hun verzet op en kon ik vegetariër worden.”
Obstakels
Uiteindelijk besloot ze van vegetariër naar veganist te gaan. Was dat niet lastig, volledig plantaardig gaan eten? “Dat ging in stapjes. Ik had al eens de vegan challenge gedaan, waarbij je een maand veganistisch eet. Eerst at ik nog wel eieren en kaas, maar ik liet steeds meer voedingsmiddelen weg. Het moeilijkste aan vegan worden vond ik het stoppen met kaas eten. Ik ben gek op een stukje kaas met een goed glas wijn. Dat vind ik echt genieten, maar als ik aan de dieren denk, verdwijnt de verleiding meteen.”
Moeite met familiedagen
In haar sociale leven is het soms een uitdaging om vegan te zijn. “Anderen kunnen vaak het gevoel hebben dat je jezelf beter voelt dan de rest omdat je vegan bent, maar dat is absoluut niet het geval. Ik doe het puur voor de dieren.”
Samen eten met anderen is niet altijd makkelijk, bij een familiedag bijvoorbeeld. “Ik vind het lastig als iemand voor mijn neus een groot stuk vlees eet. Soms ga ik daardoor niet meer mee met een familiedag, omdat ik de confrontatie tijdens etentjes te lastig vind. In de restaurants die mijn familie uitkiest staan vaak allemaal gerechten op de menukaart waar veel dierenleed aan te pas komt. Ik kan niet meer eten als ik dat voor me zie, omdat ik dan verdrietig word en onbegrip ervaar. Ik krijg er zelfs braakneigingen van.”
Veganistische maaltijden
Het grootste vooroordeel over veganisten is volgens Cora dat ze geen lol hebben en niet lekker eten. “Zelf maak ik graag een bietenrisotto met plantaardige feta, een steak van oesterzwammen of een spinaziequiche. De veganistische vervangers van kaas zijn tegenwoordig heerlijk. Ik at laatst vegan blauwe kaas en viel van m’n stoel van verbazing. Zó lekker was het.”
Ook buiten de deur lukt het Cora makkelijk om nog steeds bourgondische avonden te hebben. “Ik ben gek op échte Italiaanse pizza met die heerlijke bodem en een goed glas wijn. Pizza zonder kaas, dat wel. Maar die mis ik niet, want als de bodem goed is wordt de pizza sowieso smaakvol met de tomatensaus, groenten en paddenstoelen.”
Mist ze dan niets van vroeger? Dat wel. “De luchtige kaassoufflé met bladerdeeg van mijn moeder mis ik het meeste. Als kind was ik zó blij dat er geen dier in dat gerecht zat. Ik vond het geweldig dat ze dat voor me wilde maken.”
Gezondheid: vitamines en voedingsstoffen bij veganisme
Krijgt ze als veganist wel alle voedingsstoffen binnen? “Ik ben vitamine B12 gaan slikken sinds ik 100 procent plantaardig eet. En van mijn dochter leerde ik dat ik voor mijn haar en nagels Yummygums kan nemen. Daar zit keratine in. Verder eet ik veel noten en groenten om mijn eiwitten binnen te krijgen.”
Behandeling weigeren
Veganisme gaat over meer dan alleen voeding: veganisten gebruiken geen kleding, make-up, en beautyproducten die dierlijke ingrediënten bevatten of getest zijn op dieren. Dat betekent: geen leren schoenen, geen snoepjes met gelatine en geen verzorgingsproducten met bijvoorbeeld bijenwas.
Cora ging zelfs zo ver dat ze een behandeling weigerde voor haar longen. “Ik heb astma en had een verwaarloosde longontsteking. De huisarts adviseerde me bepaalde ‘pufjes’, maar het Longfonds doet nog steeds dierproefonderzoek. Toen dacht ik: waar kies ik dan voor? Is het bij mij zo slecht dat ik niks meer kan? Nee. De praktijkondersteuner zei dat ik mezelf tekort deed en fysiek veel meer zou kunnen als ik die medicijnen wel zou nemen, maar dat heb ik niet gedaan. Als het om de gezondheid van een ander gaat ben ik trouwens veel minder streng over behandelingen: mijn kinderen en partner zou ik alles gunnen.”