Zo krijg je je tuin op z'n mooist!

Stap voor stap naar buiten

Om plantjes een voorsprong te geven kan er eigenlijk al elk jaar vanaf februari binnen – in de vensterbank – worden voorgezaaid. Goed om te onthouden voor volgend jaar. Begin echter nooit te vroeg, want dan worden de jonge plantjes lange, slappe slungels die niet zullen uitgroeien tot sterke planten. Kweekbakken met een deksel – of lege ijs- of fruitbakjes – zijn ideaal tegen uitdrogen. Zorg wel voor ventilatie, voldoende vocht en licht (maar vermijd direct zonlicht!), zodat de zaden goed ontkiemen. Zodra er twee kiemblaadjes en twee echte blaadjes verschijnen, kunnen de zaailingen verder groeien in een pot met een doorsnede van 9 cm. Vanaf mei mogen de plantjes overdag naar buiten om aan de temperatuur te wennen. Dit afharden duurt ongeveer twee weken, daarna zijn ze sterk genoeg om ook ’s nachts buiten te blijven.

Zomerbloeiers en groenten zaaien

Omdat de grond in mei voldoende is opgewarmd, kan er direct in de volle grond worden gezaaid. Dat heeft als voordeel dat je sneller klaar bent dan als je binnen voorzaait. De prille zaai­lingen hoeven immers niet te worden verspeend en opgepot.

1. Een kweekkasje is ideaal voor het zaaien, verpotten en opkweken van bloemen en groenten.
2. Verbena hastata rosea bloeit zeer lang, van begin juni tot ver in de herfst, en trekt veel bijen aan.

Let bij het zaaien op het volgende:

• Verwijder onkruid, maak de grond los met een hark en verbeter deze eventueel met compost.
• Uit een piepklein zaadje groeit straks een grote plant, dus zaai altijd dun.
• Te dicht gezaaid? Dun de zaailingen dan uit.
• Zaai zonaanbidders op een plek waar minimaal zes uur per dag de zon schijnt. Voor planten voor in de halfschaduw zoals leeuwenbek, kattensnor, goudsbloem en tabaksplant is drie uur zon per dag voldoende. Vingerhoedskruid en monnikskap groeien zelfs met nog minder zon.
• Groenten en kruiden die met minder of nauwelijks zon ook prima groeien zijn: spinazie, snijbiet, boerenkool, sla, rucola, peterselie en oregano.
• Bedek de zaden met een laagje aarde, tenzij het lichtkiemers zijn, want die hoeven niet te worden bedekt.
• Houd de grond vochtig door elke avond wat (regen)water te sproeien.

1. Dahlia ‘Jowey Winnie’. De knollen van dahlia’s mogen nu de grond in en geven tot ver in de herfst prachtige bloemen.
2. Camassia Leichtlinii alba wordt ook wel prairielelie genoemd. Dit bolgewas bloeit rond of vlak na IJsheiligen.

Direct in de volle grond zaaien kent ook een paar nadelen:

• Er ontkiemen vaak minder zaden dan bij het binnen voorzaaien.
• Kleine plantjes zijn kwetsbaar voor slakkenvraat.
• Vaak is het lastig om zaailingen van onkruid te onderscheiden.

Deze eenjarige zomerbloeiers kunnen in mei buiten worden gezaaid:

• Zinnia
• Zonnebloem
• Cosmea
• Oost-Indische kers
• Rudbeckia
• Kantbloem
• Siertabak
• Kattensnor
• Amarant

Deze groenten kunnen in mei buiten worden gezaaid:

• Courgette
• Komkommer
• Mais
• Sperziebonen
• Andijvie
• Koolrabi
• Pluksla
• Pompoen
• Wortel

Tip

Heb je zware grond of zelfs geen tuin? Zaai of plant dan in ruime potten gevuld met verse, losse aarde en wat scherp zand. Oude potgrond kan prima hergebruikt worden door het toevoegen van compost en mestkorreltjes. Zorg altijd voor voldoende drainagegaten onder in de potten, zodat overtollig water kan wegvloeien.

De naam IJsheiligen

De periode van 11 tot en met 14 mei, waarop over het algemeen de kans op nachtvorst is geweken valt samen met de naamdagen van Sint Marmertus, Sint Pancratius, Sint Servatius en Sint Bonifatius. Een naamdag betreft meestal de sterfdag van een Heilige.

Meibloeiers

Het is natuurlijk nog even wachten tot alle prille zaailingen gaan bloeien, maar gelukkig zijn er in de meimaand al voldoende andere planten die de tuin kleur geven, zoals akeleien met verfijnde bloemen. Geraniums zijn gemakkelijke bodembedekkers. Als je ze na de bloei terugknipt gaan ze herbloeien. Geum, camassia en allium’s bloeien nu volop, net als meidoorn en magnolia. Andere tuinplanten die in juni al in bloei komen zijn duizendschoon, verbena hastata en veldsalie.

Bollen en knollen van deze zomerbloeiers mogen na IJsheiligen de grond in:

• Dahlia
• Lelie
• (Abessijnse) gladiool
• Grasnoot
• Bloemriet
• Crocosmia

1. Dahlia Crême de Cassis.
2. Jonge slaplantjes krijgen water. Gebruik voor tere zaailingen het liefst een fijne broes.
3. Salvia Pretensis of veldsalie bloeit al in juni tot ver in het seizoen.

Balkonserenade

Veel zomerbloeiers zijn uitstekend geschikt om in een ruime pot op een balkon of terras te laten groeien.

Deze bloeiende planten kunnen nu naar buiten:

• Pelargonium
• Petunia
• Lobelia
• Campanula
• Begonia
• Vlijtig liesje
• Fuchsia

Ook vorstgevoelige kuipplanten die binnen hebben overwinterd kunnen weer het terras op. Denk aan:

• Agapanthus
• Citrusboompje
• Salvia
• Bougainville
• Brugmansia

Weer helemaal hip

Er is een comeback van zomerplanten die het ouderwetse imago van zich hebben afgeschud en anno nu in de mooiste kleurcombinaties verkrijgbaar zijn en óók nog eens lekker lang bloeien.

• Salvia - De salviafamilie is enorm groot en uitgebreid van eenjarigen tot heesters en vaste planten.
• Afrikaantjes – Niks stijve, oranje plantjes. Kies eens hogere soorten in zachtgeel of limegroen.
• Cosmea - Een heerlijke zomerbloeier, van spierwit tot zachtroze en zelfs chocoladebruin.
• Tuinanjer - Anjers zijn gemakkelijke tuinplanten in veel varianten.

Tuinklusjes in mei

• Laat voorjaarsbollen als tulpen die nu nog bloeien, rustig afsterven voordat je het loof afknipt. De energie gaat dan terug in de bol.
• Knip hagen in vorm tijdens het groeiseizoen, dan groeien ze weer mooi dicht.
• Pas de zogeheten Chelsea Chop toe bij vaste planten. Door ze tot de helft terug te knippen groeien ze steviger. Pas deze methode toe bij vlambloem, kattenkruid, schildpadbloem, duizendblad, zonnekruid, aster, zonnehoed, kattenkruid, hoge klokjesbloem, vetkruid en artemisia.
• Een ludieke actie om aandacht te vragen voor het klimaat is Maai-Mei-Niet. Door het gras (deels) niet te maaien, komen er allerlei plantjes zoals madeliefjes, speenkruid, hondsdraf en paardenbloem in bloei en wordt het gazon een buffet voor bijen, hommels, vlinders en kevers.

Tip

Heb je zware grond of zelfs geen tuin? Zaai of plant dan in ruime potten gevuld met verse, losse aarde en wat scherp zand. Oude potgrond kan prima hergebruikt worden door het toevoegen van compost en mestkorreltjes. Zorg altijd voor voldoende drainagegaten onder in de potten, zodat overtollig water kan wegvloeien.

Tip

Zaailingen groeien naar het licht toe. Draai ze daarom elke dag een slag, dan groeien ze mooi recht.