PREMIUM
Zo ga je volgens een gezinscoach (niet) om met kleinkinderen die veel naar een scherm turen
Schermen zijn bijna niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Ook jonge kinderen zijn verknocht aan het beeldscherm. Maar wat als je het lastig vindt als je kleinkind alleen maar naar een scherm tuurt? Kun je daar wat van zeggen? Gezinscoach Marina van der Wal geeft advies.
“In hoeverre je hier als grootouder iets van kunt zeggen, is afhankelijk van je rol. Ben je ook opvoeder, omdat je eens of meer keren per week oppast op de kleinkinderen, of komen ze alleen bij je op bezoek? In het eerste geval kun je de kinderen corrigeren, maar in het laatste moet je er naar mijn mening het beste van maken.”
Ga het gesprek aan
“Laten we uitgaan van de opvoedende rol. Als de kleinkinderen bij je zijn, en je irritatie voelt omdat ze de hele dag naar een scherm turen, is het goed om het gesprek met de ouders, dus jouw kind en schoonzoon of -dochter, aan te gaan. Jij bent degene die aan het roer staat en je mag dan ook jouw regels en grenzen aangeven, maar altijd in overleg met de ouders. Bedenk eerst wat je wilt: geen schermen, beperkt schermgebruik of alleen schermtijd als het samen met jou is? Ga vervolgens het gesprek aan met je kinderen. Laat verwijten of een verwijtende toon daarbij achterwege. ‘In mijn tijd spraken we elkaar nog echt en speelden we buiten,’ is zo’n typische zin waarin je de verwijtende toon hoort. Als je zoiets zegt, sta je meteen 3 - 0 achter.”
“Stel liever een open en oprechte vraag. Een voorbeeld: ‘Vind je het goed als de kinderen bij mij nog een beetje ouderwets schermloos leven?’ of ‘Zal ik de schermloze uren van de opvoeding op me nemen?’. Hier kun je best een grapje van maken, maar communiceer wel duidelijk wat je wilt. Zijn jullie er samen uit? Dan moet je het ook uitleggen aan de kleinkinderen. Zeg bijvoorbeeld: ‘Als je bij oma bent, gaat het met de schermen iets anders.’”
Een tegenprestatie
Je hebt besloten hoe het schermgebruik eruit gaat zien en hebt groen licht van je kinderen. Dan komt pas de echte uitdaging: het in praktijk brengen. “Wat je misschien vergeet, is dat je het gebrek aan schermgebruik moet compenseren. Kinderen die veel schermen gebruiken zijn gewend dat ze altijd vermaakt worden. Ze hebben niet geleerd hoe ze zich moeten vervelen. Je moet ze dus een alternatief geven. Zeg tegen de kleinkinderen dat je nu geen schermen gaat gebruiken, maar een dominospel gaat doen of bij de bank een tent gaat bouwen. Mijn tip? Zorg dat je van tevoren al alternatieven bedacht hebt.”
“Besef ook hoe goed een keuze werkt bij kinderen. Ze zijn dol op invloed. Als je dus zegt: ‘we gaan stoppen met de schermen, wil je domino doen of een tent bouwen?’ zijn ze sneller geneigd om mee te gaan in het stoppen. Ze hebben immers de keuze over het vervolg. Daarbij komt ook kijken dat schermgebruik gebaseerd is op gelukshormoon. Een nieuw level bereiken geeft een dopamineshot waarmee je als grootouder moet concurreren. Kinderen krijgen dat dopamineshot ook van zelf mogen kiezen. Je bent dus op je eigen manier de spelletjesgiganten aan het beconcurreren.”
Combineren
“Tot slot is het goed om te beseffen dat schermen geen grote vijand zijn. Je kunt ook genoeg leuke dingen doen mét schermen. Denk bijvoorbeeld aan geocaching, waarbij je met behulp van een scherm en coördinaten op zoek gaat naar een ‘schat’. Kinderen vinden dit vaak heel leuk en combineren hierbij een beeldscherm met buiten spelen. Zoek vooral naar manieren die zowel aansluiten bij wat jij wil als bij wat de kinderen willen.”
Over Marina
Marina van der Wal is gezins- en relatiecoach. Ze schreef meerdere boeken over opvoeden en samen met haar man Gideon de Haan runt ze de Academie voor Gezin en Relatie. In hun praktijk helpen ze stellen en families met problemen die zij tegenkomen, van opvoeden tot scheiden en samengestelde gezinnen. Ze bieden online cursussen en masterclasses aan en voeren gesprekken aan de keukentafel. Wil je meer weten over Marina? Je vindt haar op haar website marinavanderwal.nl.