PREMIUM
Grandsharenting: zo ga je online verstandig om met foto’s van je kleinkinderen
We snappen dat je helemaal dol bent op je kleinkinderen en het liefst alle schattige en leuke dingen die ze doen, deelt met al je vrienden en kennissen. Maar een foto van je kleinkinderen op Facebook plaatsen is niet altijd even onschuldig als we misschien denken. Wat zijn de gevaren van grandsharenting?
In 2020 werd door de rechter besloten dat een vrouw per direct de foto’s van haar kleinkinderen moest verwijderen van social media. Haar eigen dochter had haar aangeklaagd, omdat de vrouw weigerde deze foto’s te verwijderen. Dat we foto's delen van onze kleinkinderen is niet zo gek, want we zijn natuurlijk helemaal dol op ze. Maar zonder dat je het doorhebt zijn er heel veel mensen die bij deze foto’s kunnen.
Eenmaal online is altijd online
Net als volwassenen, hebben kinderen recht op privacy. Dat wordt nog weleens vergeten. “Op het moment dat je een foto van jouw kleinkind online zet, waar iedereen het kan zien, schend je die privacy,” zegt opvoedkundige Marina van der Wal. “Bedenk je maar eens hoe het voor die kinderen is als zij over 25 jaar foto’s van zichzelf in een zwembadje terugzien, terwijl ze daar nooit toestemming voor gegeven hebben. Ze hebben het recht om goedkeuring te geven. Nu is het natuurlijk leuk om foto’s te delen en ben je ontzettend trots op je kleinkinderen, maar onthoud wel dat iets voor altijd online staat. Ook verwijderde foto’s zijn altijd nog wel ergens te vinden. Dat beseffen we ons met z’n alleen veel te weinig.”
Het probleem van foto’s die voor altijd op internet staan, is niet direct merkbaar. Dat komt pas later. “Als je kleindochter over 30 jaar een afdeling leidt en iemand niet tevreden is over de gang van zaken, dan kan het maar zo zijn dat hij of zij gaat zoeken op internet. En wat gebeurt er als ze dan een foto vinden van jouw kleinkind in dat zwembadje? Dat kan zomaar tegen haar gebruikt worden. Je weet niet wat de toekomst van een kind gaat worden en welke impact foto’s uit het verleden kunnen hebben.”
Privacy-instellingen checken
Het gevaar van foto’s delen op social media is een stuk groter dan dat. “Je weet niet wie er meekijkt,” merkt Marina op. “Zeker als de privacy-instellingen van jouw profiel niet goed ingesteld zijn, kunnen er veel meer mensen dan alleen je vrienden bij de foto’s. En vind je het dan een prettig idee dat iemand zich daarbij zit af te trekken? Vind je het prettig dat dit soort dingen gedeeld worden in voor jou onbekende kringen?” Weet je niet hoe je de privacy-instellingen aanpast? Dan adviseert Marina om een cursus te volgen. “Mensen die zo’n cursus geven hebben vaak meer geduld dan je eigen kinderen. Ze leggen het rustig uit en geven goede tips.”
Belangrijk is dus dat je je als grootouder bewust bent van wie er allemaal mee kan kijken. Zorg dat je privacy-instellingen zo ingesteld staan dat alleen vrienden die je echt kent en vertrouwt de beelden kunnen zien. “Je kunt op Facebook ook groepen aanmaken. Dan bepaal je zelf wie je toevoegt. Vertrouw je iemand niet? Dan zit diegene niet in de groep en ziet hij of zij de foto’s niet.”
Wens van ouders
Als oma sta je bij mijlpalen natuurlijk te popelen en wil je het liefst meteen foto’s van het fantastische moment delen. Maar zorg dat je met de ouders overlegt wat je deelt. Want hoewel je barst van de trotse gevoelens voor je kleinkind, ben jij niet degene die over zijn of haar online aanwezigheid gaat. “Juridisch gezien zijn de ouders verantwoordelijk,” licht Marina toe. “Overleg dus met je kinderen of ze willen dat je het deelt en zo ja, hoe je het mag delen. Ik vergelijk het altijd met snoepen. Als kinderen van hun ouders niet mogen snoepen, dan heb je dat als opa of oma te respecteren en houd je je daaraan. Hetzelfde geldt voor het delen van foto’s.”
Goed om te beseffen is de schaal van online netwerken. Waar een papieren geboortekaartje alleen naar de mensen die de ouders uitkiezen gaat, verspreidt een foto op Facebook zich als een lopend vuurtje in kringen die niet altijd bekend zijn. Vergelijk een bericht op Facebook dan ook met een aankondiging in de krant. Daar stuur je waarschijnlijk ook niet zomaar een geboortebericht met naam, foto en allerlei andere informatie naartoe.
Risico’s van grandsharenting
Een groot risico van het delen van foto’s van je kleinkinderen is natuurlijk dat foto’s verspreid worden in kringen die je niet kent. Maar wat misschien nog riskanter is, is de wens van de ouders negeren. “Je zegt dan eigenlijk: ik doe wat ik zelf wil. Maar doen wat je zelf wil, kan op een grote familieruzie uitlopen. En zeg nou eerlijk: is die ene foto op social media het waard om ruzie te krijgen met je eigen kinderen? Met het risico dat je je kleinkinderen niet meer ziet?”
Een ander risico waar veel mensen niet bij stilstaan is dat het ook kwetsend kan zijn als we alsmaar foto’s delen van onze kleinkinderen. “Er zijn ook veel mensen die geen kleinkinderen hebben en het pijnlijk vinden als anderen hier veel over delen. Wees je daar bewust van en blijf ook de foto's van je moestuin, fietstocht of andere hobby’s delen.”
Hoe dan wel?
Ga bij het delen van foto's altijd uit van de wens van de ouders. Wat willen ze wel en wat willen ze niet online zien van hun kinderen? Ga ook na hoe het zit met de privacy van jouw eigen accounts. Heb je alles echt wel goed afgeschermd, of kunnen mensen die je niet kent alles op je profiel zien? Zorg dat je weet hoe het internet en social media werken. Je stapt ook niet in een auto als je niet precies weet waar het gaspedaal, de koppeling en de rem zitten.”
Bron | Goodhousekeeping, Omroep Gelderland
