Fietshelm dragen op de elektrische fiets: zóveel veiliger is dat

Dit moet je weten.

Risico op ernstig hoofdletsel

Als je met de elektrische fiets op pad gaat, is het dragen van een helm in Nederland niet verplicht. Toch kan een helm het risico op ernstig hoofd- en hersenletsel bij een fietsongeluk flink verminderen. Uit onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) blijkt dat fietsers met een helm ongeveer 60 procent minder kans hebben op ernstig hoofd- en hersenletsel en 70 procent minder kans op dodelijk letsel. Als iedereen een fietshelm zou dragen, zouden er ongeveer 85 verkeersdoden en 2500 tot 2600 ernstig gewonden minder per jaar zijn. Bij 70-plussers gaat het dan om een afname van 45 tot 50 verkeersdoden en 900 ernstige verkeersgewonden. Hoewel het onderzoek van het SWOV niet specifiek over elektrische fietsen gaat, is het aannemelijk dat het risico op ernstig letsel groter is wanneer je op hoge snelheid fietst.

Eerder bleek uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) dat ongelukken met een elektrische fiets vaker slechter aflopen dan verkeersongelukken met een gewone fiets. Het gaat vooral om zestigplussers: bijna negentig procent van de verkeersdoden op een elektrische fiets is zestig jaar of ouder.

Helmplicht? Dit vinden experts

Als het aan Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving ligt, dragen we op de elektrische fiets verplicht een helm, omdat het veel dodelijke slachtoffers zou besparen. De Fietsersbond is geen voorstander van een helmplicht op de fiets. De belangrijkste reden? Mensen gaan daardoor minder fietsen. En juist dát zou voor onveilige situaties zorgen. “Fietsveiligheid bestaat namelijk voor een groot deel uit safety in numbers: het is zo veilig in Nederland omdat er zoveel gefietst wordt”, aldus de Fietsersbond. Bovendien beschermt een helm alleen tegen een klap op het hoofd. Ook Veilig Verkeer Nederland ziet een verplichting niet zitten, al moedigen zij het vrijwillig dragen van een helm wel aan, zeker op een elektrische fiets. Goed om te weten: op een Speed Pedelec of een snelle e-bike - deze kunnen tot wel 45 kilometer per uur - is een helm wél verplicht. Het gaat dan niet om een fietshelm, maar een bromfietshelm of een andere helm die voldoet aan de Speed Pedelec-norm.

Voordelen van een fietshelm

Kom je tijdens een fietsongeluk op je hoofd terecht? Dan kan een helm het risico op (ernstig) hoofd- en hersenletsel verkleinen. Aan de binnenkant van een fietshelm zit namelijk een energie-absorberende schuimlaag die de impact op de hersenen tijdens een val beperkt. Ook de gladde buitenkant van een helm heeft een functie: je glijdt daardoor makkelijker over de grond, waardoor nekletsel voorkomen kan worden. Tot slot beschikken de meeste helmen over de MIPS-techniek (Multi-directional Impact Protection System). Deze binnenlaag draait een klein beetje mee zodra je hoofd de grond raakt en kan daardoor de schok op je hersenen verminderen.

Fietshelm kopen: hier moet je op letten

Hoewel een fietshelm dus niet verplicht is, kiezen sommige mensen ervoor om ‘m vrijwillig te dragen. Stel, je wilt een fietshelm aanschaffen: waar moet je dan op letten? Alle fietshelmen die in Nederland worden verkocht, moeten voldoen aan de richtlijnen. Op de binnenkant van de helm vind je daarom het keurmerk - EN 1078. Ook hier moet je rekening mee houden:

1. Kies de juiste maat. Belangrijk, want een te grote helm kan tijdens een val losraken en strakke helm zit niet lekker. Laat je daarom adviseren in een fietsenwinkel. Ga je zelf met een meetlint aan de slag? Meet de omtrek van je hoofd door het lint vanaf je voorhoofd, op ongeveer tweeënhalve centimeter boven je wenkbrauw, via de bovenkant van je oren naar het achterhoofd te trekken.
2. Zorg dat de helm goed op z’n plek blijft. Een fietshelm moet je schedel, voorhoofd én slapen bedekken. Check ook de verstelbare riempjes: de sluiting zit onder je kaken en er zit maximaal een vingerdikte aan ruimte tussen.
3. Kies voor een fietshelm met ventilatiegaten als je het snel warm hebt.
4. Pas een fietshelm mét (zonne)bril op, paardenstaart of gehoorapparaat in. Het is belangrijk dat een helm ook dan lekker zit. Heb je een bril? Draag ‘m dan met de pootjes over de riempjes van de helm.
5. Een helm gaat ongeveer drie tot vijf jaar mee, mits je er netjes mee omgaat. Ben je gevallen? Schaf dan een nieuwe fietshelm aan.

Bron | Veilig Verkeer Nederland, SWOV, Fietsersbond