Expert legt uit: hierdoor zijn koffie, eieren en andere boodschappen ineens duurder

Ook deelt de econoom een paar tips om boodschappen doen toch zo betaalbaar mogelijk te houden.

Daarom worden boodschappen steeds duurder

“Veel boodschappen zijn de afgelopen tijd in prijs gestegen”, zegt Marten van Garderen, econoom bij ING. “De belangrijkste oorzaak daarvoor zijn de hogere energieprijzen. En daarmee ook de gestegen brandstofprijzen. Je hebt energie en brandstof nodig om eten te maken, op te slaan en te vervoeren. En als die prijzen stijgen, komt dat uiteindelijk op het bordje van de consument terecht. Een tweede oorzaak is dat een aantal grondstoffen duurder zijn geworden vanwege de oorlog in Oekraïne, zoals graan, tarwe en zonnebloemolie. Daarnaast is er kunstmest nodig om een heleboel voedingsmiddelen te maken. En”, vervolgt de econoom, “die kunstmest is heel energie-intensief, waardoor dit ook weer duurder is geworden. En daarom zie je bij heel veel verschillende producten een prijsstijging.”

Van Garderen legt uit dat incidentele factoren ook een rol kunnen spelen, zoals een slechte oogst. “Brazilië is een hele belangrijke leverancier voor koffie, maar daar is een slechte oogst geweest. Hierdoor is er minder koffie beschikbaar, maar blijft de vraag naar koffie wel hetzelfde. Daardoor stijgt de prijs.” En misschien heb je afgelopen Pasen ook gemerkt dat de eieren duurder waren. Van Garderen: “Dat komt onder meer door de vogelgriep, waardoor er minder kippen waren om eieren te leggen.”

Welke producten zijn hard in prijs gestegen?

Van Garderen heeft een aantal producten op een rijtje gezet waarvan de prijzen de afgelopen tijd zijn gestegen. In totaal gaat het om een prijsstijging van 6 procent voor voedingsmiddelen. “Dat is wel fors in vergelijking met vorige jaren. De meeste prijsstijgingen liggen normaal gesproken namelijk rond de 2 procent, of soms zelfs nog minder”, vertelt Van Garderen. “Bij brood gaat het nu bijvoorbeeld om een stijging van 5,3 procent, terwijl dat een jaar terug nog ongeveer rond de 0 procent lag.” Maar er zijn ook een paar ‘meevallers’, zoals wijn en chocolade die ‘maar’ met ongeveer 2 procent zijn gestegen.

“De prijsstijgingen bij voedingsmiddelen zijn nog maar van begin dit jaar”, ligt Van Garderen toe. “Rond september vorig jaar hadden we het bijvoorbeeld al over de stijgende gasprijzen, maar was daar bij voedingsproducten nog niks aan de hand. Het gaat dus echt om recente veranderingen.”

Blijven de prijzen stijgen?

“Het is voorlopig nog niet over met de prijsstijgingen en de verwachting is dat de boodschappen ook de rest van dit jaar nog duurder zullen blijven dan voorgaande jaren. Er zijn nog te veel factoren, zoals de hogere energieprijzen, die nog niet opgelost zijn waardoor de prijzen niet naar beneden zullen gaan. We zijn er dus niet zomaar van af en dat is natuurlijk heel vervelend voor je portemonnee”, zegt Van Garderen.

Zijn er tips om het toch betaalbaar te houden?

Dat er aan veel verschillende voedingsmiddelen in de supermarkt een hoger prijskaartje hangt, kunnen we zelf natuurlijk weinig aan veranderen. Maar de econoom heeft wel een paar adviezen om het toch zo betaalbaar mogelijk te houden. “Het kost misschien wat extra tijd en moeite, maar als je wilt proberen om toch zoveel mogelijk te besparen op boodschappen dan loont het om prijzen te vergelijken en naar verschillende (goedkopere) supermarkten te gaan voor je boodschappen. En daarnaast extra goed op de aanbiedingen te letten. Toen het qua prijzen nog niet zoveel uitmaakte, haalde je uit gemak misschien alles bij de dichtstbijzijnde supermarkt. Maar nu kan het flink lonen om – zeker met een kleinere portemonnee – de prijzen te vergelijken.”

Ook tipt Van Garderen om zoveel mogelijk verspilling tegen te gaan. “Ik zeg zelf altijd: de beste koelkast staat in de supermarkt en niet bij je thuis. Je kunt beter een keer extra naar de supermarkt gaan, dan dat je te veel boodschappen haalt die vervolgens thuis over de datum gaan.”