Fijne, kronkelige draadjes die door de lucht vliegen: het is een verschijnsel dat we vooral zien als we tijdens een vakantie op het strand liggen, en naar een strakblauwe lucht staren. Maar wat zijn dit nu eigenlijk voor draadjes? En waarom zie je ze maar heel af en toe?
De draadjes die je in de lucht ‘ziet’ zweven, zijn niet daadwerkelijk in de lucht aanwezig: het zijn namelijk rimpels in je zogeheten glasachtig lichaam. Dit bolvormige lichaam, dat het grootste deel van het oog opvult, ligt tussen de lens en het netvlies in. Alle beelden moeten daar doorheen voordat we ze kunnen zien.
Net een doorzichtige spons
Volgens W. Swart, oogarts in het Leids Universitair Medisch Centrum, is het glasachtig lichaam vergelijkbaar met een doorzichtige spons. Het bestaat namelijk bijna volledig uit water en voor ongeveer één procent uit vaste stof. Als die spons veroudert, gaat hij schrompelen en wordt de vaste stof in brokjes bij elkaar getrokken. Deze brokjes worden dan ineens zichtbaar in de vorm van draadjes. Tenminste, als je naar een heldere, effen achtergrond kijkt, zoals een witte muur of een blauwe lucht. Dit verschijnsel wordt ook wel ‘mouches volantes’ genoemd, wat Frans is voor ‘vliegende vliegen’. Deze term slaat op het feit dat de oogvlekjes wegschieten als je ernaar probeert te kijken, net als vliegen die je probeert te vangen.
Hoe ouder je bent, hoe vaker je dit soort vlekjes zal zien. Dit heeft alles te maken met het glasachtig lichaam dat met de jaren krimpt. Bij sommige mensen kan dit heel abrupt gaan: van de één op andere dag zien ze ineens een hoop draden voorbij komen. Hoewel dit best eng kan zijn, is het niet iets om je meteen zorgen over te maken. Slechts bij één procent van de gevallen kan het verschijnsel gevaarlijk zijn, als het netvlies bij de krimp betrokken raakt en scheur. Iemand ziet dan behalve de draadjes ook lichtflitsen. Het volledig loslaten van het netvlies kan tot blindheid leiden als er niets aan wordt gedaan. Bij 99 procent van de mensen met ‘mouches’ is dit echter niet het geval, dus raak vooral niet in paniek als je de draadjes weer eens voorbij ziet komen.