Dit is de reden dat we stemmen met een rood potlood
De verkiezingen staan weer bijna voor de deur. Door de coronamaatregelen ziet dat er deze keer iets anders uit. Zo krijgen we bijvoorbeeld dit jaar ieder een eigen potlood om te stemmen, al blijft de kleur nog steeds rood. Dat terwijl dit vroeger nog zwart was. Waar komt die kleurkeuze eigenlijk vandaan?
En wat gebeurt er als je bijvoorbeeld met een paars of groen potlood zou stemmen?
Stemmen met een rood potlood
Voor wie al jarenlang naar de stembus gaat is het haast een onlosmakelijke combinatie geworden: het stembiljet en het iconische rode potloodje. Toch was dit vroeger wel anders. Meer dan 100 jaar geleden ging stemmen namelijk met een zwart potlood in plaats van rood. Maar sinds 1917 is er een nieuw kiesstelsel in Nederland, waardoor er een stuk meer kandidaten en keuzes op het stembiljet kwamen. En dat maakte het voor de tellers op de stembureaus een stuk lastiger om tussen zwarte letters op dat uitgebreide biljet de zwarte hokjes te tellen. Vandaar dat er toen een contrasterende kleur moest komen, en dat werd rood.
Discussie over de kleur
Naast rood zijn er natuurlijk nog een hele hoop andere kleuren om uit te kiezen. Maar de toenmalige burgemeester van Soest koos in de tijd van het nieuwe kiesstelsel voor rood. Hoewel er wel gediscussieerd is over alternatieve kleuren, zoals paars, groen en oranje, werd het stempotlood uiteindelijk sinds 1922 officieel rood. Stem je in een andere kleur? Dan is je stem niet geldig en wordt deze niet meegeteld.
Lees ook: Weet jij nog niet op wie je gaat stemmen? Check dan déze stemwijzers
Briefstemmen niet in het rood
Breng je dit jaar je stem uit via een briefstem? Dan hoef je geen rood potlood te gebruiken. Dit mag volgens de website van Rijksoverheid in elke kleur.
Eigen potlood meenemen
Dit jaar krijgt iedereen tijdens het stemmen vanwege corona een eigen potlood. In sommige gemeenten mag je het potlood daarna ook mee naar huis nemen. Op andere plekken kun je het potlood inleveren in een speciaal bakje en wordt deze gerecycled of na een grondige schoonmaak bij nieuwe verkiezingen hergebruikt. Toch hoef je niet met dit potlood te stemmen. Volgens de Kieswet moet je wel in het rood stemmen, maar mag dat ook met je eigen stift, pen of potlood. Overigens is het rode stempotlood, dat normaal in het kieshokje aan de ketting ligt, bewust ontworpen. Het is namelijk zeskantig en extra dik, zodat het prettig in de hand ligt en minder snel breekt.
Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in via margriet.nl/nieuwsbrief.
Bron | MaxVandaag, RTL Nieuws, Rijksoverheid, PZC, de Kiesraad
Beeld | Getty Images
Heb je geen tijd om vanuit je luie stoel je favoriete tijdschrift te lezen, maar wil je wél op de hoogte blijven van het beste van Margriet? Dan hebben wij iets leuks voor je: je kunt vanaf nu praten met Margriet via je Google Home óf Google Assistent op je telefoon of tablet. Zo heb je heel makkelijk toegang tot allerlei extra leuks. Benieuwd? Klik hier om direct met Margriet te praten. Meer uitleg nodig? Klik dan hier.
