Vogels in de tuin: welke kun je allemaal spotten én hoe lok je ze naar je tuin?

Wil jij je graag wat meer verdiepen in vogels? Wij leggen je hier uit welke vogels je in de tuin kunt spotten, hoe je ze naar je tuin kunt lokken én wat je ze wel en niet mag voeren.

En we delen ook nog wat handige hulpmiddelen om vogels in de tuin mee te spotten!

Boomklever

Tijdens het spotten van vogels in de tuin zou je zomaar de boomklever kunnen tegenkomen. Dit vogeltje heeft z’n naam te danken aan het feit dat hij zowel omhoog als omlaag over een boomstam kan lopen. De boomklever broedt in holen en houdt grotere vogels op afstand, door de ingang van z’n hol gedeeltelijk dicht te metselen.

Hoe is de boomklever te herkennen?

• De boomklever is klein van stuk en heeft geen duidelijke nek
• Zijn bovenzijde is blauwgrijs, zijn onderzijde oranjebruin
• Hij heeft zwarte strepen die horizontaal over z’n kop lopen

Appelvink

Door zijn bovengemiddelde formaat, sterke snavel en typerende stierennek staat de appelvink ook wel bekend als de krachtpatser onder de vinken. De appelvink is schuw en waakzaam en brengt het merendeel van z’n tijd hoog in grote bomen door. Je zal de appelvink dan ook niet snel tegenkomen tijdens het spotten van vogels in de tuin.

Hoe herken je de appelvink?

• De appelvink heeft een kegelvormige snavel (bij mannetjes kleurt de snavel blauw in het voorjaar)
• Dikke oranje-bruine kop met een grijze nek
• Over het einde van z’n staart loopt een witte band
• De vleugels hebben ook witte banden en blauwe uiteinden

Boomkruiper

De boomkruiper heeft een opvallende spitse snavel die hij gebruikt om gemakkelijk insecten uit spleten in boombasten te peuteren. De boomkruiper klimt spiraalsgewijs omhoog langs boomstammen.

Hoe herken je de boomkruiper

• Erg klein van stuk (12 cm)
• Bovenzijde die bruin gestreept is (valt weg tegen schors)
• Roomwitte onderzijde
• Sterk gebogen snavel

Bonte vliegenvanger

Deze kleine zangvogel komt vooral in het oosten van het land voor. Hij broedt graag in nestkasten en je ziet ‘m vooral in boomkruinen.

Hoe is de bonte vliegenvanger te herkennen?

• Mannetjes zijn bruingrijs tot zwart op de bovenzijde en hebben een kleine witte vlek op hun voorhoofd
• Vrouwtjes zijn bruin op de bovenzijde en hebben geen witte vlek op hun voorhoofd
• De onderkant een bonte vliegenvanger is helderwit

Ekster

In tegenstelling tot de appelvink, laat de ekster zich wél graag zien. De ekster is erg nieuwsgierig van aard en onderzoekt de wereld dan ook graag. Het is daarnaast ook nog een bijzonder intelligente vogel.

Hoe te herkennen?

• Zwart met witte vacht
• Vleugels hebben een blauwe metaalglans
• Staart heeft een groene metaalglans
• Glans is afhankelijk van hoe de licht valt

Groene specht

Met z’n rode kruin en groen-gelige vacht is de groene specht makkelijk te herkennen in je tuin. De groene specht zorgt ervoor dat hij tijdens de winter dichtbij zijn broeiplaats blijft.

Hoe is de groene specht te herkennen?

• Opvallende rode kruin, zwart rondom z’n ogen
• Mannetjes hebben een rode snor-streep, vrouwtjes een zwarte
• Groene bovenzijde en een gelige snuit
• Grijs-groene onderzijde

Gaai

Mocht je deze vogel niet zo snel spotten, dan zal je ‘m wel zeker horen. Gaaien zijn namelijk echte alarmmakers en veel andere vogelsoorten reageren op hun krassende gekrijs. Waar gaaien zich voorheen vooral in bossen ophielden worden ze vandaag de dag steeds vaker ook in de stad gespot.

Hoe te herkennen?

• Grijsbruin/roze boven en onderzijde
• Grijs-wit gestreepte kruin
• Blauw-zwart gestreepte vleugels
• Grote witte vlek op stuit

Groenling

Mocht je een groene vogel in je tuin spotten, dan zou het zomaar de groenling kunnen zijn. Dit vogeltje houdt zich het liefste op in dichte struiken en is een echte zaden-eter. Zijn korte, sterke snavel komt hierbij goed van pas.

Hoe herken je de groenling?

• Dikke kop met grijze wangen
• Stierennek
• Vacht is voornamelijk groen-grijs
• Onderkant die naar geel neigt
• Vleugel en staart zijn ook geel

Grote lijster

Mensen die aan de rand van een park of bos wonen, zullen sneller een grote lijster spotten. Grote lijsters zoeken namelijk vooral naar eten op open plekken. Wees wel héél stil als je er eentje spot, want de grote lijster is een schuwe vogel.

Zo herken je de grote lijster

• Grijs-bruine bovenzijde
• Opvallend gevlekte onderzijde
• Relatief lange staart

Grote bonte specht

De grote bonte specht zal je niet snel over het hoofd zien met z’n mooie veren en rode accenten. De grote bonte specht komt vaker voor dan de groene specht. Je ziet de grote bonte specht vooral op zachte houtsoorten zoals bijvoorbeeld de berk.

Kenmerken van de grote bonte specht

• Twee grote ovale schoudervlekken
• Uiteinden van vleugels zijn zwart-wit gestreept
• Witte onderzijde met opvallend rode stuit
• Zwart pak, twee grote ovale schoudervlekken
• Mannetjes hebben een rood achterhoofd, vrouwtjes een zwarte

Hoe lok je vogels naar je tuin?

Als je graag zoveel mogelijk vogels in je tuin wilt hebben, dan zal je ze toch een beetje moeten lokken. Maar hoe kun je dit nu het beste doen? Wij kwamen op de website van de Vogelbescherming de volgende tips tegen:

• Zet dichte bomen en struiken in de tuin neer. Deze bieden beschutting, veiligheid én voedsel. Ga het liefst voor soorten die fruit of bessen dragen of doorns hebben.
• Leg gras in je tuin aan. In het gras vinden vogels namelijk insecten en merels jagen er weer op wormen. Gebruik voor de paden boomschors of grind.
• Heb je kale schuttingen of gevels in je tuin? Laat deze dan begroeien door klimplanten, zowel op zonnige als schaduwrijke plekken.
• Maak een composthoopje op een afgelegen plek
• Maak een minivijver in de tuin met een ondiep gedeelte waar vogels lekker kunnen drinken en badderen. Heb je hier geen ruimte voor? Met een waterschaal maak je vogels ook al erg blij.

Wat kun je vogels wel en niet voeren?

In het voorjaar en de zomer zijn dierlijke eiwitten vooral belangrijk voor vogels, zoals bijvoorbeeld: insecten, rupsen en meelwormen. In de herfst en winter kunnen ze juist wat meer vet gebruiken voor energie, denk bijvoorbeeld aan pindakaas of vetbollen. Over het algemeen kun je de vogels in je tuin voeren met verschillende zadenmixen, strooivoeren, pinda’s en vetproducten. Als je er zeker van wilt zijn dat je het juiste vogelvoer koopt, kun je het beste vogelvoer van de Vogelbescherming kopen. Zo weet je zeker dat het gezond is voor de vogels én je steunt er ook nog eens het werk van de Vogelbescherming mee. Hieronder een handig overzichtje van de dingen die je een vogel wel en niet mag voeren.

Wél voeren

• Speciaal vogelvoer voor tuinvogels
• Fruit
• Silovoeren (geef deze wel áltijd in voersilo’s)
• Ongebrande en ongezouten pinda’s (geef deze ook altijd in pindasilo’s)
• Vetproducten voor vogels, zoals vetbollen
• Broodkruimels (maar niet te veel, want hier zit veel zout in).

Níet voeren

• Geen producten met zout
• Geen melk
• Geen vetbollen of pinda’s die in een plastic netje zitten, vogels kunnen hierin verstrikt raken
• Geen boter of margarine (dit werkt laxerend)
• Geen gekookte etensresten (deze bederven te snel).

Handige apps voor het herkennen van vogels

Voor beginners kan het best lastig zijn om bepaalde vogels te herkennen. Gelukkig zijn er genoeg apps die je een handje kunnen helpen:

Tuinvogels-app: bij deze app vul je wat kenmerken in van de vogel die je hebt gezien en vervolgens rollen er suggesties uit. Het leuke aan deze app is dat je ook makkelijk kunt meedoen aan de jaarlijkse Nationale Tuinvogeltelling.

Vogels in Nederland-app: in deze app kun je een overzicht vinden van de meest voorkomende vogelsoorten in Nederland. Met geluiden en links naar extra informatie per vogel.

Vogels van Europa-app: deze app is van het Naturalis Biodiversity Center en bevat informatie over maar liefst 448 soorten vogels in heel Europa. Je krijgt onder andere informatie te zien over verspreiding, habitat en voedselgebruiken. Daarnaast bevat de app ook foto’s en geluiden.

BirdNET-app: een leuke app om vogelgeluiden mee te herkennen. Neem het geluid op en je krijgt meteen te zien welke vogel je hoort.

Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in via margriet.nl/nieuwsbrief.

Bron | Buitenlevengevoel.nl, Vogelbescherming
Beeld | Getty

Lees meer