Jezelf online beveiligen: techjournalist Daniël Verlaan geeft tips
Vrijdag 28 januari is het de Internationale dag van de Privacy. Een dag die in het teken staat van het bewust worden van onze eigen online privacy: iets waar we niet vaak genoeg bij stil kunnen staan. Want hoewel we er niet altijd over nadenken, laten we in het digitale tijdperk heel wat gegevens achter online. Hoe kunnen we onszelf én onze wachtwoorden het beste beveiligen?
Dat en meer vroegen we aan techjournalist Daniël Verlaan. Hij legt uit hoe je jezelf zo goed mogelijk online kunt beveiligen.
Veilige wachtwoorden
Hoewel het verleidelijk en makkelijk is om steeds hetzelfde wachtwoord te gebruiken is dat volgens Verlaan niet verstandig. “Over het algemeen is het belangrijk om unieke en lange wachtwoorden te gebruiken”, vertelt hij. “Een truc is om per dienst, dus bijvoorbeeld een website of een app, te bekijken hoe wat het belang ervan is. Je e-mail is het allerbelangrijkste. Daar moet je dus een uniek en lang wachtwoord voor hebben. Daarnaast is het belangrijk om je online bankzaken goed te beveiligen met een uniek en lang wachtwoord. Daarna komen bijvoorbeeld je sociale media en online webshops. Op deze manier kun je alles een beetje onderverdelen. Stel dat jouw wachtwoord lekt bij bijvoorbeeld een webshop, dan wil je niet dat een crimineel met dat wachtwoord kan inloggen in bijvoorbeeld je online bank. Bij wachtwoorden moet je denken: hoe langer hoe beter. Denk dus eigenlijk vooral in wachtzinnen in plaats van wachtwoorden.”
Veilig je wachtwoord bewaren in een app
Maar hoe kun je al die verschillende unieke wachtwoorden makkelijk onthouden? Het is bijvoorbeeld niet heel veilig om ze online in een notitie op te slaan. Maar volgens Verlaan is het idee van een notitie helemaal niet verkeerd. “Voor de mensen die digitaal vaardig zijn raad ik een password manager aan. Dat is een app die je wachtwoorden onthoudt en in een kluis stopt. Je hebt dan maar één wachtwoord nodig om toegang te krijgen tot al je andere wachtwoorden.” Een aantal apps die Verlaan aanraadt zijn 1Password, Bitwarden en LastPass.
Een boekje voor je wachtwoorden
“Ik kan mij voorstellen dat een password manager niet voor iedereen makkelijk is. Voor deze mensen raad ik een wachtwoord boekje aan. Zet in dat boekje bijvoorbeeld het kopje ‘webshops’ en schrijf daar de bijbehorende wachtwoorden op. Hierbij is het niet zo erg om hetzelfde wachtwoord te gebruiken, zolang je dat wachtwoord niet gebruikt voor belangrijke zaken als je bank of mail. Het is dus belangrijk om onderscheid te maken in belangrijke zaken en minder belangrijke zaken.”
Ben je bang dat iemand toch stiekem in je wachtwoord boekje gaat neuzen? Dan heeft Verlaan nog een handige tip: “Neem in je hoofd een woordje dat voorkomt in alle wachtwoorden die je hebt opgeschreven. Dat woordje schrijf je niet op, zodat - wanneer iemand het boekje te pakken heeft - hij of zij er alsnog niks mee kan. Dat ene woordje kun je namelijk vaak wel onthouden.”
Lees ook: Quiz: hoe goed ben jij in het herkennen van online fraude?
Updates downloaden
We kennen het allemaal wel: je zit lekker te werken achter je computer of scrolt rustig door je telefoon, wanneer er plots een melding verschijnt die vraagt om een update. Het liefst klik je hem weg en installeer je die update later wel. Toch kun je dat volgens Verlaan beter niet doen. “Installeer een update zo spoedig mogelijk, want zo’n update is namelijk erg belangrijk. Updates zijn tegenwoordig namelijk bedoeld om lekken in de software te dichten. Vergelijk het met gaten in een muur: soms zijn die gaten klein en kun je er alleen een hand doorheen steken. Maar wanneer de gaten groot zijn kan iemand er zo doorheen stappen. Een update metselt die gaten dicht, waardoor criminelen er niet meer doorheen kunnen en dus geen toegang meer kunnen krijgen tot jouw telefoon of computer.”
Maak gebruik van tweestapsverificatie
Als derde tip om jezelf online beter te beveiligen vertelt Verlaan over de zogeheten tweestapsverificatie. Deze zou je kunnen kennen van bijvoorbeeld het inloggen bij je online bank of DigiD. “Bij tweestapsverificatie voer je eerst je gebruikersnaam en wachtwoord in en daarna moet je apart nog een code invoeren. Het inschakelen van zo’n tweestapsverificatie helpt ontzettend tegen cybercriminaliteit”, vertelt Verlaan. “Stel voor dat een hacker toch jouw wachtwoord heeft ontfutseld en hij wil daarmee inloggen, dan komt er een code binnen op je telefoon. Deze code heeft hij niet, waardoor hij niet kan inloggen. Daarom is het gebruik van tweestapsverificatie verstandig bij belangrijke dingen, zoals je mail, cloud of online bank.”
Sommige bedrijven of banken werken automatisch al met een aparte inlogcode voor de veiligheid. “Maar meestal moet je tweestapsverificatie zelf inschakelen”, zegt Verlaan. “De makkelijkste manier is om de code te ontvangen via een sms’je. Je hebt bijvoorbeeld ook apps en speciale sleutels, maar dat werkt wat lastiger.”
‘Je hebt er een leven lang plezier van’
Het instellen van bijvoorbeeld een password manager en tweestapsverificatie kan wat tijd kosten. Maar wanneer je er eenmaal gebruik van maakt en het snapt, dan is het heel fijn, zegt Verlaan. “Voor veel mensen is het een drempel die ze over moeten. Wil je er toch mee aan de slag? Ga er dan een avondje voor zitten. Pak er een wijntje of een theetje bij en ga al je wachtwoorden bij langs. Je hebt er uiteindelijk een leven lang plezier van.”
Ben je benieuwd naar meer tips om jezelf online te beveiligen? Op zijn website laatjeniethackmaken.nl deelt Verlaan meer tips om jezelf online te beveiligen. Daarnaast schreef hij het boek Ik weet je wachtwoord, over waargebeurde verhalen over de duistere kant van het internet.