Ik heb wát geërfd? Verhalen over verrassende erfenissen

Ben (70) kreeg een teken uit het verleden, nadat hij door een verzekeringsmaatschappij gebeld werd over de nalatenschap van een oudoom van wie hij het bestaan niet wist.

“Het was niet gebruikelijk in die tijd. Maar de oom van mijn vader had in 1941, wellicht met een vooruitziende blik op het onheil dat hen boven het hoofd hing, een levensverzekering afgesloten voor zichzelf, zijn vrouw en hun zeven kinderen. Tijdens de oorlog zijn ze alle negen afgevoerd en vermoord. Erfgenamen hebben zich nooit gemeld, want wie wist dat mijn oudoom een levensverzekering had afgesloten? Bovendien had vrijwel geen enkel familielid de oorlog overleefd. Eind jaren negentig moesten banken en verzekeringsmaatschappijen actief gaan zoeken naar begunstigden van niet uitgekeerde levensverzekeringen. Pas vele jaren later, nadat mijn vader inmiddels was overleden, kwamen ze bij mij uit. Ik vond het nogal een schok. Ik wist niets van hun bestaan: er waren geen foto’s, geen spulletjes, niks wat erop wees dat ze ooit hadden geleefd. Het klinkt misschien raar, maar het gaf me ook een goed gevoel: deze levensverzekering was het bewijs van hun bestaan, een spoor dat leidde naar de tijd dat ze nog leefden. Ze waren een gezin, hadden gelachen, geruzied, deden boodschappen en spelletjes. Als enige erfgenaam – ik ben enig kind – kreeg ik de levensverzekeringen uitgekeerd. Op een eigenaardige manier kwam ik als het ware dichter bij hen te staan. De erfenis, met rente van al die jaren, bedroeg 20.000 euro. We hebben het gezin geëerd door middel van een donatie aan het Holocaust namenmonument. De rest hebben wij aan onze kinderen geschonken, dat konden zij goed gebruiken voor hun nieuwe huis.”

De vader van Bryan (31) overlijdt op zijn vijftigste. Zeven jaar later krijgt hij van een onbekende vrouw een envelop in zijn hand gedrukt.

“In 2020 deed ik mee aan een tv-programma op NPO2 om mijn verhaal over eenzaamheid te delen. Een paar dagen later was ik aan het werk in de supermarkt toen een onbekende mevrouw me in het gangpad aansprak en me een envelop gaf. Ze had me op televisie gezien en vanwege mijn achternaam én de gelijkenis met mijn vader bedacht: dat moet de zoon van Jan zijn. Via Facebook was ze erachter gekomen waar ik werkte. Thuisgekomen las ik deze prachtige woorden: ‘Jouw vader heeft in 2012 bij ons gewerkt tijdens onze verbouwing. De laatste weken kwam hij niet meer, ik denk dat zijn gezondheid niet goed meer was, maar hij had nog wel geld van ons tegoed. Hij heeft ervoor gewerkt en ik wil die 150 euro aan jou geven. Wij hebben heel goede herinneringen aan Jan. Niets was hem te veel of te gek. Het raakte ons echt dat hij was overleden. Bryan, ik hoop dat het je goed gaat. Je had het niet makkelijk begreep ik. Ik denk dat je net zo’n goed karakter hebt als jouw vader. Wees maar trots op hem, en op jezelf.’

Mijn vader is in 2013 aan asbestkanker overleden, hij is slechts vijftig jaar geworden. Het ontroerde mij enorm om zo veel jaar na zijn dood deze nalatenschap te ontvangen. De brief heb ik ingelijst en een mooie plek gegeven op het herdenkingskastje ter nagedachtenis aan mijn vader.”

Monique (46) en haar vader deelden deliefde voor dieren, maar of ze deze erfenis had verwacht....

“Mijn vader en ik hadden veel eigenschappen gemeen, dat kon nog weleens botsen. Maar waarin we elkaar altijd weer vonden, was onze liefde voor dieren. Op zijn sterfbed tien jaar geleden maakte hij zich grote zorgen of zijn drie ­kippen – die hij zelf met een broedmachine had uitgebroed – goed terecht zouden komen. Ik had niks met kippen maar wilde graag zijn laatste wens in vervulling laten gaan.

Ik heb een grote ren in mijn achtertuin laten maken en als ik thuis was liet ik ze vrij rondlopen. Maar naast veel vrolijk gekakel, scharrelplezier en eieren rapen, heb ik ook heel wat zorgen om de kippen gehad. Kippa – kip van pa – heb ik zelfs in een universitair dierenziekenhuis moeten laten opereren vanwege een gescheurde eileider. De kippen hebben me uiteindelijk een flinke duit gekost.

Of mijn vader had gewild dat ik zo veel geld aan ze zou uitgeven, betwijfel ik. Inmiddels is de laatste kip zes jaar geleden overleden. Mijn vader leeft voort in mijn gedachten, mijn hart en in mijn nieuwe kippen. Want samen met zijn kippen heb ik ook zijn onvoorwaardelijke liefde voor deze grappige dieren geërfd.”

Corry (87) en haar ouders kregen een erfenis van een onbekend familielid uit het verre Amerika.

“Ik herinner me de opwinding nog goed. Het was ergens midden jaren vijftig dat mijn ouders een brief van een notaris ontvingen. Een oom van mijn vader, tot dan toe een grote onbekende, liet een erfenis na. Hij was in de jaren twintig naar Amerika geëmigreerd en tijdens de drooglegging deed hij iets hoogs bij de politie. Na zijn dood ging de erfenis naar zijn enige ongetrouwde dochter, maar toen zij overleed was de familielijn in Amerika uitgestorven. Had zij het geld goed belegd? Had een commissaris van politie in die tijd zo’n goed salaris? Tolereerde hij dranksmokkel en was hij corrupt? We konden niet ophouden met speculeren, terwijl de notaris in Nederland verder zocht naar alle familieleden. Mijn moeder had al een goede bestemming voor de erfenis, een mooi ameublement waarvoor ze zelf geen geld hadden. Na een dik jaar kregen we weer bericht van de notaris. Alle familieleden waren gevonden! Volgens mij waren het er meer dan zestig. Dat ameublement is er niet gekomen, de erfenis bedroeg driehonderd gulden. Maar wat hebben we een mooie tijd gehad met het verzinnen wat we met het grote (overzeese) schip met geld zouden doen.”

Marieke (61) staat door een sieraad in contact met een oma die ze nooit heeft gekend.

“Toen ik op de middelbare school zat, kreeg ik via een familielid een ketting van mijn in 1947 overleden oma. Ik was net zestien en had heel andere interesses dan een ketting van een oma die al dertig jaar dood was. Maar naarmate ik ouder werd, besefte ik hoe bijzonder het was dat ik een erfstuk bezat van iemand die vijftien jaar voordat ik werd geboren, overleed. Rond mijn dertigste, ouder en wijzer geworden, keek ik met heel andere ogen naar de ketting met de geslepen zwarte gitkralen. Ik liet de kralen opnieuw rijgen en droeg hem af en toe tijdens speciale gelegenheden. Geregeld zat ik met de ketting in mijn handen, omdat ik een onverklaarbaar sterke band met oma voelde. Het klinkt misschien zweverig, maar doordat ik heel sterk haar steun voelde heeft ze me geholpen uit een ongezonde relatie te stappen. Het was net of ze contact zocht via de ketting en mij de moed gaf om met die relatie te stoppen. Toen ik meer dan zes jaar geleden naar Dominica (een eiland in de Caribische zee) verhuisde, heb ik de ketting bij mijn broer in de kluis opgeborgen, veel te bang dat ik hem kwijt zou raken door de orkanen die hier woeden. Inmiddels woon ik in een stevig gebouwd huis en wordt het tijd dat ik de gitkralen ophaal uit de kluis, zodat ik oma’s ketting permanent bij me heb.”

De schoonmoeder van Bowien (68) hield van de mooie dingen van het leven. Als grote verrassing bleek ze een zeer waardevol object te hebben nagelaten.

“In tegenstelling tot mijn eigen keurige ouders was mijn schoonmoeder een bohemienne. Ze omringde zich met kunstenaars, droeg extravagante kleding, rookte sigaretten met zo’n pijpje. Na het overlijden van haar man trok zij de wereld over en ze verbleef lange tijd in Zuidoost-Azië. Ze was een groot kunstliefhebber, had er ook echt oog voor. Hoe ze precies aan haar collectie is gekomen, weten wij niet. Van tijd tot tijd liet ze haar aanwinsten – naast schilderijen was ze ook gek op sculpturen – naar Nederland verschepen. Haar kunstcollectie is overgegaan naar haar kinderen, mijn man en zijn twee zussen, die alle doeken en beelden eerlijk verdeeld hebben. Jaren later hoorden we over een kunstenaar wiens werk voor flinke bedragen in vooral Azië werd verkocht. Bleek mijn schoonzus zijn doek te hebben hangen! De opwinding was groot en we hebben gezamenlijk besloten het schilderij te laten veilen. Van de opbrengst hebben we een mooi sloepje gekocht en elke keer als we uitvaren, proosten we altijd nog even op (schoon)mama, de bon vivant!”

Eva (72) kreeg een Chileense wijngaard in haar schoot geworpen.

“Een paar jaar geleden riep mijn hoogbejaarde vader mijn zus en mij bij zich. Zijn kinderloze broer bleek zijn boerderij met kleine wijngaard in Chili aan hem, zijn enige naaste familielid, te hebben nagelaten. Deze broer, mijn oom, was een stuk jonger en woonde al ruim veertig jaar in Chili. In de loop der tijd was het contact verwaterd, wij zijn bijvoorbeeld nooit naar Chili geweest om hem daar op te zoeken. De erfenis kwam daarom voor mijn vader als een verrassing. Omdat hij te oud was om er iets mee te kunnen, heeft hij ’m aan ons geschonken. M’n zus en ik hebben langdurig overlegd wat we met die Chileense wijngaard aan moesten. Maar geen van onze kinderen zag een toekomst als wijnboer in Zuid-Amerika voor zich, dus we besloten uiteindelijk het landgoed te verkopen. Daar kwam nog wel het een en ander bij kijken: van zogenaamde vrienden van mijn oom die graag wilden bemiddelen tot aan een malafide notaris. Her en der zijn we belazerd, omdat we er aanvankelijk te naïef instonden en we de lokale mores niet goed kenden. Uiteindelijk is de wijngaard verkocht aan een jong Duits gezin met twee kleine dochtertjes. Het voelde goed voor ons dat zij zo enthousiast over de plek waren. M’n zus en ik hebben er allebei een aanzienlijke som aan overgehouden. Daarmee hebben wij op onze beurt onze kinderen goed op weg kunnen helpen bij het verwezenlijken van hun woonwensen.”