Margriet logo
null Beeld

Witte rijst of zilvervliesrijst: welke rijst is het gezondst?

In de supermarkt kom je heel wat verschillende soorten tegen: witte rijst, zilvervliesrijst, basmatirijst, pandanrijst of zelfs meergranenrijst. Heel lekker natuurlijk bij allerlei verschillende gerechten, maar is rijst eigenlijk gezond?

Met al die verschillende pakken en zakken met rijst zien we soms de bomen door het bos echt niet meer. Dus welke soort rijst kun je dan het beste kiezen als je een gezonde keuze wilt maken?

Wat is rijst?

Rijst is een graansoort wat behoort tot de grassenfamilie, die vooral verbouwd en gegeten wordt in China en India. Veel rijst die we in Nederland eten komt uit: Thailand, Vietnam, de Verenigde Staten en India. Het bevat vezels en koolhydraten, en daarnaast ook een hoop verschillende soorten voedingsstoffen.

In veel niet-westerse delen van de wereld is rijst een enorm belangrijk voedingsmiddel, omdat het goedkoop en makkelijk te verbouwen is in warme gebieden. In Nederland eten veel mensen wel regelmatig rijst, maar vergeleken met de rest van de wereld valt dat echt heel erg mee. We eten hier gemiddeld zo’n vier kilo rijst per jaar, terwijl het wereldwijde gemiddelde jaarlijks op bijna 86 kilo ligt.

Verschillende soorten rijst

Er bestaan flink wat soorten rijst, maar de meest bekende soorten in Nederland zijn witte rijst en zilvervliesrijst. Die twee soorten rijst zijn eigenlijk gemaakt van dezelfde rijstkorrel, alleen zijn ze op een andere manier bewerkt. Het verschil zit in het vliesje om de korrel. Bij zilvervliesrijst zit dat vliesje er nog om, en bij witte rijst is deze er afgehaald. Vandaar ook het kleurverschil tussen de twee rijstsoorten.

Witte rijst

Witte rijst is voor de meeste Nederlanders de bekendste soort rijst. Het heeft een vrij neutrale smaak en is de simpelste rijstsoort. Voor witte rijst wordt het vliesje van de rijstkorrel gehaald, zodat je dus alleen de kern van de rijstkorrel eet. Dat maakt witte rijst zeker niet meteen slecht voor je, maar er zitten wel een stuk minder voedingsstoffen en vitamine in als in zilvervliesrijst. Dit is een beetje te vergelijken met de verhoudingen tussen een witte boterham en een bruine boterham. Omdat witte rijst minder vezels bevat, vult het een stuk minder goed en zal je bloedsuiker er sneller van stijgen.

Zilvervliesrijst

Zoals eerder al genoemd is zilvervliesrijst een rijstsoort met meer gezondheidsvoordelen dan witte rijst. Omdat het vliesje nog om deze rijstsoort heen zit, blijven alle voedingsstoffen beter behouden. Deze soort rijst bevat dus veel meer vezels, magnesium, ijzer en andere voedingsstoffen dan witte rijst. Het is wel iets hoger in calorieën, maar volgens het Voedingscentrum wordt dat opgeheven door de hoeveelheid die je nodig hebt om vol te zitten. Over het algemeen wordt zilvervliesrijst dus gezien als de gezondere variant van rijst.

Andere bekende soorten rijst

Ook basmatirijst, pandanrijst en jasmijnrijst zijn erg bekend in Nederland. Deze soorten rijst worden op verschillende plekken in de wereld verbouwd, en verschillen iets per smaak. Zo is basmatirijst wat geuriger en verfijnder, terwijl pandanrijst weer een meer nootachtige smaak heeft. Van deze soorten rijst bestaat vaak zowel een witte- als een zilvervliesvariant, waarvan ook de zilvervliesvariant weer meer voedingsstoffen bevat.

Hoeveel is een portie rijst?

Volgens het Voedingscentrum is één portie rijst ongeveer honderd gram ongekookte rijst. Dat lijkt, als je het afweegt, misschien wel érg weinig, maar tijdens het koken neemt de rijst flink wat water op. Het wordt tweeënhalf keer zo zwaar en je eindigt dus met een portie van zo’n 250 gram rijst per persoon.

Dit zijn de voedingswaarden van honderd gram gekookte witte rijst:

  • Calorieën: 160
  • Vet: 0,3 g (0,1 g verzadigd)
  • Koolhydraten: 36 g
  • Vezels: 1 g
  • Eiwit: 3 g

En dit zijn de voedingswaarden van honderd gram gekookte zilvervliesrijst:

  • Calorieën: 171
  • Vet: 1,8 g (0,1 g verzadigd)
  • Koolhydraten: 37 g
  • Vezels: 3,1 g
  • Eiwit: 3,9 g

Is rijst gezond?

Rijst is over het algemeen gezond en goed voor ons. Zo is het rijk aan goede koolhydraten en vezels, bevat het veel verschillende mineralen en vitaminen en is het vrij van zout, vet en suikers. Toch is de ene soort rijst gezonder dan de andere, zoals we eerder gezien hebben.

Ook is het verstandig om geen enorme hoeveelheden rijst te eten, omdat het de stof arsenicum bevat. Arseen, of arsenicum, is een van de zware metalen dat vooral in grond en grondwater zit. Omdat rijst in water groeit en de plant grondwater opneemt, kan het een redelijke hoeveelheid arsenicum bevatten. Door rijst in ruim water te koken, kan je een groot gedeelte van het arsenicum wegspoelen en zorgt dit niet voor schade aan de gezondheid.

Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?

Schrijf je in op margriet.nl/nieuwsbrief.

Bron | Voedingscentrum, Gezondheidsnet, Women’s Health, L1

Beeld | iStock

Ilse van Roekel

Op alle verhalen van Margriet rust uiteraard copyright. Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven. Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@margriet.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden