Waarom je ook als je goed geslapen hebt vaak zo moe wakker wordt
Word jij weleens wakker met het gevoel dat je nog niet genoeg geslapen hebt? Veel mensen vinden het moeilijk om ’s ochtends op te staan, ook als ze wel goed geslapen hebben. Zeker nu het later licht wordt, kan opstaan een hele opgave zijn. Hoe komt dit, en wat doe je eraan? Slaapexpert Alies Coster legt uit wat dit fenomeen is, met de naam slaapinertie.
In de winter lijken we massaal moeite te hebben met uit bed komen. Je warme bed lijkt lekkerder te liggen dan normaal, en die snooze knop is opeens ook een stuk verleidelijker. Het is geen toeval dat dit net gebeurt wanneer het ’s ochtends langer donker blijft.
Meer melatonine op donkere dagen
Donkerte associëren we in de meeste gevallen namelijk met vermoeidheid en slapen. Licht daarentegen, geeft je lichaam een seintje om energie aan te maken. In de zomer straalt het daglicht je tegemoet als je de gordijnen ’s ochtends open doet, en dat is voor je brein een teken om de melatonine (het slaapstofje) af te breken. Is het ‘s ochtends nog donker, dan blijf je dus langer moe.
Slaapinertie
Het vermoeide gevoel dat je hebt als je wakker wordt, heeft een naam. Het heet slaapinertie. Je bent dan wel wakker, maar je brein verkeert nog in de slaapstand. Op zich is het niet gek bedacht van onze hersenen: het heeft zelfs een voordeel. Want als je midden in de nacht wakker wordt, kun je door slaapinertie tóch weer in slaap vallen. In de ochtend, wanneer het tijd wordt om wakker te worden, is die slaapinertie alleen wat minder handig. Vooral nu de ochtenden weer donkerder zijn.
Meer klachten in de winter
Het is niet zo dat slaapinertie in de zomer niet voorkomt, maar in de winter hebben meer mensen er last van. De slaapinertie wordt dan versterkt, omdat je lichaam het typische sein om wakker te worden mist, namelijk daglicht. Een krachtige tool om de slaapinertie in de ochtend te verslaan, is dan ook daglicht. Wanneer dat er van nature minder is, volstaat nagebootst daglicht ook. Dat kan bijvoorbeeld met een daglichtlamp, of met een speciale blauw-lichtbril. Het gebruik van dat soort nagebootst daglicht in de ochtend, is een methode die meerdere malen bewezen effectief is gebleken bij slaapinertie.
Wat kun je doen tegen slaapinertie?
Er zijn ook andere manieren om de slaapinertie te verslaan. Het voordeel van het feit dat het later licht wordt, is dat het meestal ook eerder donker wordt, wat het makkelijker maakt om op tijd naar bed te gaan. Voldoende slaap is en blijft toch echt het beste middel om energiek wakker te worden. Nog een extra tip: vermijd in de ochtend daarom dus ook liever de snooze-knop, in ruil voor extra slaap. Als je toch last hebt van slaapinertie, besef dan dat het niet erg of gevaarlijk is. Doe wat je kan om de nodige energie te krijgen, maar verzet je niet tegen het nare gevoel. Vertrouw erop dat het vermoeide gevoel weer wegtrekt. De energie die je besteedt aan het verzet, kan je niet besteden aan een positieve start van de dag!
Meer van Alies:
- Altijd vermoeid? Déze tekenen kunnen wijzen op hypersomnie
- Zo zorg je dat je ook als avondmens voldoende uren slaapt
- Kun je te moe zijn om te slapen? Een slaapexpert legt uit
Uitgerust, productief en energiek je dag door? Psycholoog en slaapexpert Alies Coster schrijft voor Margriet en is eigenaar van Sucsleep. Ze helpt anderen aan een fijne nachtrust, door middel van workshops en online trainingen. Via haar Instagrampagina inspireert zij je over slaap, rust en je mindset hierin.
Tekst | Slaapexpert Alies Coster
Beeld | Getty Images
Foto | Privébeeld Alies Coster