Te veel ijzer in je lichaam? Dít zijn de symptomen van hemochromatose
Je hoort vaak over de symptomen van een ijzertekort, maar je kunt ook een teveel aan ijzer in je lichaam hebben. In sommige gevallen kan het om de ziekte hemochromatose gaan, ook wel ijzerstapelingsziekte genoemd. Van de oorzaken tot een mogelijke behandeling: we leggen je uit wat je moet weten.
Buikpijn tot diabetes: op welke symptomen moet je letten?
Wat is hemochromatose?
Bij de ziekte hemochromatose is er een teveel aan ijzer aanwezig in je lichaam, waardoor er ijzerstapeling in je lever en vervolgens in andere organen, zoals je alvleesklier, schildklier, het hart, je huid, maar ook in je gewrichten ontstaat. Deze ziekte wordt daarom ook wel ijzerstapelingsziekte genoemd. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen twee vormen van hemochromatose, namelijk: primaire en secundaire hemochromatose.
Primaire hemochromatose
Bij primaire hemochromatose gaat het om een erfelijke ziekte, waardoor je al vanaf je geboorte constant te veel ijzer uit voeding opneemt dan je lichaam nodig heeft. Toch komen de klachten pas op volwassen leeftijd tot uiting, omdat je lichaam tijdens je groei de extra ijzer goed kan gebruiken.
Secundaire hemochromatose
Bij secundaire hemochromatose is dit meestal het gevolg van een andere ziekte. Vaak is dit een ziekte van het beenmerg of bloed. Daarnaast kan het ook een gevolg zijn van een chronische leverziekte of het metabool syndroom.
Veelvoorkomende erfelijke ziekte
Primaire hemochromatose is volgens de Maag Lever Darm Stichting een relatief veelvoorkomende erfelijke ziekte. In Nederland hebben ongeveer 80.000 patiënten de genetische aanleg om deze ziekte te krijgen. Hoeveel mensen hier daadwerkelijk ook last van krijgen en ziek worden, is niet precies bekend. Een kind kan hemochromatose krijgen als beide ouders patiënt of drager zijn van het gen dat de ziekte veroorzaakt.
De symptomen
Het klachtenpatroon bij hemochromatose verschilt per patiënt en daarnaast kunnen de symptomen heel erg uiteenlopen en vaag zijn. Dat maakt het lastig om de ziekte te herkennen. Vaak nemen de klachten met de jaren toe, doordat de ijzerstapeling zich verder uitbreidt naar andere organen. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Langdurige en extreme vermoeidheidsklachten
- Buikpijn in de bovenbuik
- Gewrichtsklachten
- Verminderde zin in seks en impotentie (door ijzerstapeling in de geslachtshormonen en een verstoring van de aanmaak van geslachtshormonen)
- Verkleuring van de huid naar bruin-grijs
- Diabetes (door ijzerstapeling in de alvleesklier)
- Hartklachten zoals hartritmestoornissen
Zonder behandeling kunnen de klachten op latere leeftijd leiden tot ernstige lever- en hartbeschadigingen.
Een behandeling tegen hemochromatose
Er is helaas geen behandeling tegen primaire hemochromatose om volledig te kunnen genezen, maar door middel van aderlating kan het ijzergehalte wel verlaagd worden. Bij een aderlating wordt bloed afgetapt, waardoor het hemoglobinegehalte in je lichaam daalt. Deze behandeling duurt levenslang, maar hoe vaak je dit nodig hebt is per patiënt verschillend. Dit hangt onder andere af van de hoeveelheid ijzer in je lichaam. Sommige patiënten hebben een aantal keer per jaar zo’n behandeling nodig, maar anderen tot wel één keer per week.
Bij secundaire hemochromatose kunnen er ijzerbindende medicijnen worden voorgeschreven om het overtollige ijzer te verwijderen. Dit verlaat je lichaam via je ontlasting en urine.
Bron | Maag Lever Darm Stichting
