Steeds meer mensen zijn bijziend: dit wil je weten over myopie
Bijziendheid is een afwijking van het oog waardoor je onscherp gaat zien. Steeds meer mensen krijgen hiermee te maken: van alle zestigers is een kwart bijziend. Deskundigen trekken aan de bel en waarschuwen voor de toename van ernstige bijziendheid onder Nederlanders.
Volgens het AD neemt het aantal jongeren met zichtproblemen op dit moment zo snel toe, dat we in 2050 te maken krijgen met een bevolking waarvan de helft bijziend is.
Wat is bijziendheid?
Bijziendheid (ook wel myopie genoemd) is een oogafwijking. Waar het de lichtstralen die in het oog schijnen normaal gesproken samenkomen op het netvlies, is dat bij mensen met bijziendheid anders. Bij deze oogafwijking is de oogbol te lang, waardoor de lichtstralen vóór het netvlies samenkomen. Dit zorgt ervoor dat het beeld dat je ziet onscherp is. Het Oogfonds geeft aan dat een verlengde oogbol op zich geen probleem is. Dat wordt het pas als deze te ver doorgroeit. Mensen met bijziendheid krijgen een bril met een sterkte in de min. Die min duidt de lengte van het oog: hoe langer het oog, hoe meer minnen. Als de oogbol heel lang wordt, kan dit met name op latere leeftijd voor problemen zorgen.
Een welvaartsziekte
Waar we eerder al spraken over de pandemie van de bijziendheid, noemt onderzoeker van de Hogeschool Utrecht, Jan Roelof Polling, de afwijking een nieuwe welvaartsziekte. Hij ziet bijziendheid als een grote bedreiging voor de volksgezondheid, zegt hij tegen het AD. “We moeten niet afwachten, maar nú ingrijpen. Een bril of een lens is niet de oplossing voor blijvende slechtziendheid.”
Ingrijpen op jonge leeftijd
Verschillende onderzoekers en orthopisten vinden dat het kabinet moet ingrijpen en landelijke interventie op scholen moet instellen. En dat is niet zo gek, want de oogafwijking begint vaak op jonge leeftijd. Volgens het Oogfonds is op dit moment al een kwart van de 13-jarigen bijziend. Maar wat moet er dan gebeuren op scholen? “We moeten kinderen meer buiten laten spelen zonder het regulier onderwijs te verstoren. Myopie krijgt hierdoor weinig kans om te ontstaan en bestaande myopie zal minder progressief zijn,” aldus Polling.
Ingrijpen is belangrijk, omdat myopie op latere leeftijd tot zichtproblemen kan leiden. Denk bijvoorbeeld aan maculadegeneratie, glaucoom, netvliesloslating, staar of zelfs blindheid. De reden dat ingrijpen het belangrijkst is bij de jonge generatie, heeft te maken met de groei van het oog. Pas rond het twintigste levensjaar is een oog uitgegroeid, waardoor bij kinderen de meeste winst te behalen valt. Maar juist bij deze groep gaat de oogkwaliteit snel achteruit.
Myopie herkennen
Bijziendheid kan erfelijk bepaald zijn, maar ook leefstijl heeft een invloed op het ontwikkelen van de oogafwijking. Het kan dan ook verstandig zijn om signalen van bijziendheid in de gaten te houden. Denk bijvoorbeeld aan klachten over hoofdpijn of ‘vermoeide ogen’. Ook deze signalen kunnen wijzen op bijziendheid:
- Dicht bij het scherm gaan zitten (bijvoorbeeld van de televisie of computer) of een boek heel dichtbij het hoofd houden om het goed te kunnen lezen.
- Niet goed kunnen zien in de verte.
- Veel wrijven in de ogen en vaak knipperen.
- De ogen vaak dichtknijpen.
- Kinderen kunnen moeite krijgen op school, omdat ze bijvoorbeeld het bord niet goed kunnen lezen.
Als je deze klachten bij je (klein)kind herkent, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts.
Myopie afremmen
Het Oogfonds geeft aan dat er helaas geen wondermiddel bestaat tegen bijziendheid. Dat betekent niet dat er niets te doen is om de lengtegroei van de oogbol tegen te gaan. Zo kun je de 20-20-2 regel toe te passen: nadat je 20 minuten dichtbij gekeken hebt, moet je 20 seconden wegkijken. Daarbij moet je niet vergeten om elke dag minstens 2 uur naar buiten te gaan. Veel buitenlicht remt de lengtegroei van het oog af, omdat er dopamine vrijkomt in het netvlies. Dit stofje houdt de verlenging van de oogbol tegen. Verder kunnen ook oogdruppels, lenzen of een bril helpen.