Slaapwandel je regelmatig? Zó (on)gevaarlijk is dat
Misschien ben je weleens wakker gemaakt door je partner terwijl je midden in de nacht bij de koelkast stond. Of hoorde je in de ochtend verhalen terug van jouw nachtelijke activiteiten, waarvan je je zelf niets meer kunt herinneren. Slaapwandelen is maar een gekke gewaarwording. Hoe kan het dat sommigen mensen dit regelmatig overkomt, terwijl anderen het nog nooit hebben meegemaakt?
Kan het kwaad, beïnvloedt het je nachtrust en nog belangrijker: kun je er wat aan doen? Slaapexpert Alies Coster geeft antwoord op die vragen.
Wat is slaapwandelen?
Wanneer je last hebt van somnambulisme, oftewel slaapwandelen, ben je lichamelijk actief terwijl je hersenen nog slapen. Het is verbazingwekkend waartoe iemand die slaapwandelt in staat is. Slaapwandelgedrag kan variëren van rechtop zitten in bed en onduidelijk praten tot aankleden en zelfs schoonmaken. Het kan voor een buitenstaander lijken alsof iemand wakker is, omdat de ogen vaak (met een wazige blik) open zijn, maar de slaapwandelaar zelf herinnert zich meestal niks van zijn of haar nachtelijke avonturen. Diegene slaapt meestal na een minuut of tien ook gewoon weer verder, soms op een vreemde plek.
Beïnvloedt het je nachtrust?
Veel mensen denken dat een slaapwandelaar zijn dromen uitvoert. Dit is niet zo. Als je droomt, dan zijn je spieren verlamd en kan je niet bewegen. Wel kan het zijn dat je dan per ongeluk wakker wordt tijdens je droom. Dit heet slaapverlamming. Slaapwandelen vindt plaats in de diepe slaapfase, dus niet de REM-slaap waarin je droomt.
Er wordt gedacht dat de wisselwerking tussen slaap en waak niet helemaal goed verloopt bij slaapwandelaars. Een deel van de hersenen dat zou moeten slapen, is wakker. Dit betekent dus ook dat je minder goed uitrust en dat kan verklaren waarom je (weleens) vermoeid wakker wordt.
Is slaapwandelen gevaarlijk?
In principe is slaapwandelen niet gevaarlijk en blijft het meestal bij onschuldige activiteiten. Toch kan het gebeuren dat een slaapwandelaar activiteiten gaat uitvoeren die een gevaar zijn voor zichzelf of hun omgeving. Dan kan je denken aan fietsen, autorijden, uit een raam klimmen of gewelddadig gedrag. Als je een slaapwandelaar bent en van jezelf weet dat je risicovol gedrag vertoont tijdens je slaap, creëer dan veiligheid voor jezelf door bijvoorbeeld de autosleutels te (laten) verstoppen, de ramen goed op slot te doen en de sleutel eruit te halen, of iemand bij je te laten slapen.
Wanneer je een persoon bent die bij iemand slaapt die aan het slaapwandelen is, dan kan je diegene het beste rustig terug naar bed begeleiden. Houd in je achterhoofd dat iemand tijdens het slaapwandelen in de diepe slaapfase zit. Wanneer je iemand wakker maakt die aan het slaapwandelen is, kan diegene verward, boos of bang reageren.
Wat kun je eraan doen?
De stoornis is op zichzelf (nog) niet op te lossen of te genezen. Wel kan je factoren die slaapwandelgedrag uitlokken verminderen. Hoe gek het ook klinkt, vermoeidheid is één van die factoren. Ook spelen stress en bepaald medicijngebruik een rol bij slaapwandelaars. Je kan de symptomen dan ook controleren door op regelmatige tijden te gaan slapen en door voldoende te ontspannen voor het slapen gaan. Plan een gratis kennismakingsgesprek in met slaapexpert Alies om dieper te leren slapen, waardoor je minder last hebt van slaapwandelen en meer energie hebt als je opstaat.
Meer lezen over slapen?
- Waarom het gebruik van melatonine gevaarlijker is dan je denkt
- ’s Nachts steeds wakker? Misschien is dít de (onverwachte) oorzaak
- Dit is waarom je niet lekker slaapt in een vreemd bed
Uitgerust, productief en energiek je dag door? Psycholoog en slaapexpert Alies Coster schrijft voor Margriet en is eigenaar van Sucsleep. Ze helpt anderen aan een fijne nachtrust, door middel van workshops en online trainingen. Via haar Instagrampagina inspireert zij je over slaap, rust en je mindset hierin.
Tekst | Slaapexpert Alies Coster
Beeld | Getty Images
Foto | Privébeeld Alies Coster