Onschuldig of niet? Dit wil je weten over hartruis

Dagelijks pompt je hart zo’n vijf liter bloed door je lichaam. In dit proces kan een hartruis ontstaan. Dat komt doordat je bloed krachtig en snel stroomt door de kransslagaderen (de grote bloedvaten die rondom je hart liggen). Het ruisje wijst dan niet op een probleem met het hart, maar simpelweg op die stroming. Als je hart sneller klopt dan normaal, kun je de stroming van het bloed iets beter horen, aldus de Hartstichting.

Hartruis

Een ruis bij het hart ontstaat in de meeste gevallen door golfjes of wervelingen in het bloed. Het kan lastig zijn om hartruis zelf te horen. Artsen kunnen een ruis waarnemen als zij luisteren met een stethoscoop. Je kunt de ruis op elke leeftijd hebben, maar volgens het OLVG verdwijnt deze meestal in de adolescentie. Vaak is hartruis, zowel bij kinderen als volwassenen, dan ook onschuldig. Het wordt dan muzikaal geruis of functioneel geruis genoemd.

Zes gradaties

Hartgeruis wordt in de meeste gevallen bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld tijdens een onderzoek of medische keuring. Er zijn verschillen als het aankomt op de ruis. De Hartstichting spreekt van zes gradaties die gebaseerd zijn op het volume van de ruis:

• Graad 1: De ruis is nauwelijks hoorbaar
• Graad 2: De ruis is zacht, maar goed te horen
• Graad 3: De hartruis is matig luid
• Graad 4: De ruis is luid
• Graad 5: De hartruis is zeer luid. De arts hoort deze al wanneer de stethoscoop de borst nauwelijks aanraakt
• Graad 6: De ruis is zeer luid en te horen zonder stethoscoop

De oorzaak van hartruis

Wat de oorzaak van hartgeruis is, is vaak niet meteen te zeggen. Hiervoor moet de arts aanvullend onderzoek doen. Daarbij wordt gekeken naar het moment waarop de hartruis te horen is, hoe hard het geluid is, wat de toonhoogte is en waar het geruis het beste te horen is. Geeft dit geen uitsluitsel of ontstaat het vermoeden dat een andere aandoening de oorzaak is? Dan kan aanvullend onderzoek gedaan worden, bijvoorbeeld met een echo of een hartfilmpje. Een arts kan ook een hartkatheterisatie uitvoeren, waarmee de bloedvaten van het hart in beeld gebracht worden.

Als hartruis onschuldig is, ontstaat het geluid vaak door een wisselende hartslag. Het kan gebeuren dat de hartslag de ene keer krachtiger of sneller is dan de andere keer. Andere oorzaken voor een onschuldige hartruis kunnen koorts, bloedarmoede of een teveel aan schildklierhormonen in het bloed zijn. Als de hartruis duidelijk hoorbaar is, kan een hartaandoening de oorzaak van het geluid zijn. Volgens de Hartstichting is de meest voorkomende oorzaak in dat geval een hartklepaandoening. Deze hartruis kan ook komen door ontstekingen, een hartspierziekte, een hoge bloeddruk of een andere hartafwijking.

Hartruis behandelen

In de meeste gevallen is het niet nodig om hartruis te behandelen. Bij kinderen is de kans groot dat de ruis verdwijnt en bij volwassenen is het in de meeste gevallen onschuldig. Is er sprake van een hartaandoening of -afwijking? Dan wordt de behandeling hierop gebaseerd.