Kun je te moe zijn om te slapen? Een slaapexpert legt uit
De hele dag ben je moe, je ogen vallen na het avondeten bijna dicht, maar wanneer je eenmaal in bed ligt is de slaap ver te zoeken. Herkenbaar? Dan ben je zeker niet de enige. En dat is enorm vervelend, want juist die slaap 's nachts kan je helpen om je overdag energieker te voelen. Hoe komt het dat je de slaap ’s nachts niet kan vatten, terwijl je overdag wél moe bent? Kun je dan te moe zijn om te slapen?
Slaapexpert Alies Coster legt het uit en geeft tips hoe je tóch een goede nachtrust krijgt, als je denkt dat je te moe bent om te slapen.
Te moe om te slapen
Slaaproblemen kunnen flink frustrerend zijn. Zo'n 25 procent van de mensen in Nederland lukt het regelmatig niet om ’s nachts in- of door te slapen. Wanneer je problemen ervaart met je nachtrust, kan dat gevolgen overdag hebben, zoals vermoeidheid of concentratieproblemen. Op zo’n moment dat het je niet lukt om in slaap te vallen 's avonds, terwijl je overdag wél aan het knikkebollen was, dan kun je weleens denken dat je misschien te moe bent om te slapen. In de vraag zelf al zitten al twee woorden die ons helpen om de vraag te beantwoorden. Het gaat om vermoeidheid én over slaperigheid: twee verschillende dingen.
Verschil vermoeidheid en slaperigheid
Hoewel ze vaak door elkaar gebruikt worden, betekenen die termen dus echt niet hetzelfde. Als je moe bent, dan heb je een gebrek aan energie. Je voelt je uitgeput, waardoor je zowel mentaal als fysiek minder fit bent. Als je slaperig bent, dan heb je het gevoel dat je elk ogenblik in slaap kunt vallen. Normaal gesproken word je door de dag heen moe en voel je je slaperig voordat je naar bed gaat, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Je kunt moe zijn zonder slaperig te zijn, en andersom kan dat ook.
Te alert om te slapen
Overdag kun je je moeheid tegengaan door dingen te blijven doen en in beweging te blijven. Echter als je continu bezig bent, dan ben je in de avond nog bezig om alle prikkels te verwerken, waardoor je brein te alert is om in slaap te vallen. In die zin kun je ‘over je vermoeidheid heen zijn’. Ondanks dat dit wel zo kan voelen, kun je echter niet te moe zijn om te slapen. Inmiddels weten we namelijk dat vermoeidheid en slaperigheid twee aparte begrippen zijn. Best interessant om te weten, maar de hamvraag is natuurlijk: hoe geef je je slaperigheid een boost, zodat je je vermoeidheid eruit kunt slapen?
Gun je lichaam die extra rust
Als je het gevoel hebt dat je te moe bent om te slapen, gun dan je lichaam de rust die het nodig heeft om in slaap te vallen. Het kan zijn dat je lichaam of brein nog te alert is, waardoor je je niet slaperig voelt. Ga in dat geval niet in bed liggen. Dit kan er namelijk voor zorgen dat je je gaat frustreren over het feit dat je niet kunt slapen, en zo heb je er nog een tweede probleem (en extra alertheid) bij. Ga pas in bed liggen als je je slaperig voelt. Dat word je door goed te ontspannen en te ontprikkelen. Zo geef je de vermoeidheid de ruimte om zich om te zetten in slaperigheid.
Zó stimuleer je slaperigheid
Als je nog een manier zoekt om je slaperigheid te stimuleren, dan kun je eens proberen om een regelmatig slaap- en waakritme aan te houden. Ga een week lang elke avond rond dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op. Je lichaam is gebaat bij gewoonten en gewenning. Als je bijvoorbeeld elke dag om twaalf uur een broodje pindakaas eet, dan zul je op een gegeven moment rond kwart voor twaalf al trek krijgen in dat broodje pindakaas. Als je elke dag om elf uur naar bed gaat, zal je op een gegeven moment ook om kwart voor elf slaperig worden.
Melatonine
Twee laatste tips om sneller in slaap te vallen ’s avonds zijn om een fijn avondritueel voor jezelf te creëren, en om overdag voldoende lichamelijke beweging te krijgen. Heb je dit allemaal geprobeerd en werkt het niet? Ga dan eens langs bij de huisarts om je melatonine-afgifte te meten. Melatonine wordt ook wel het slaaphormoon genoemd en dit helpt je om slaperig te worden. Wanneer je dit hormoon te weinig of te laat aanmaakt, kan de slaperigheid uitblijven. De huisarts zou je melatoninepilletjes mee kunnen geven om het probleem te verhelpen, maar probeer echter niet zelf voor dokter te spelen. Het gebruik van melatonine zonder doktersvoorschrift is namelijk minder onschuldig dan je denkt.
Voorkom dat je 'te moe bent om te slapen'
Slaperigheid en vermoeidheid zijn dus twee verschillende dingen. Je kunt niet te moe zijn om te slapen, maar je kunt wel over je vermoeidheid heen raken door te actief te zijn overdag of ’s avonds. Stimuleer je slaperigheid door elke dag op dezelfde tijd uit bed te gaan in de ochtend en door op regelmatige tijden te gaan slapen. Beweeg verder genoeg overdag, zorg voor een avondritueel en voldoende ontspanning. Op deze manier geef je je lichaam en brein de rust die het nodig heeft om in slaap te vallen. Zoek bij serieuze slaapproblemen professionele hulp. Slaap lekker vanavond!
Over Alies Coster
Uitgerust, productief en energiek je dag door? Psycholoog en slaapexpert Alies Coster schrijft voor Margriet en is eigenaar van Sucsleep. Ze helpt anderen aan een fijne nachtrust, door middel van workshops en online trainingen. Via haar Instagrampagina inspireert zij je over slaap, rust en je mindset hierin. Plan een gratis kennismakingsgesprek in met slaapexpert Alies Coster, om te kijken of coaching iets is dat jou zou helpen.
Tekst | Slaapexpert Alies Coster
