Is kurkuma gezond? Dit wil je weten over dit ‘wondermiddel’
Op internet vliegen de verhalen over de gezondheidsvoordelen van kurkuma je om de oren. Zo zou het je immuunsysteem een oppepper geven, ontstekingsremmend werken en zelfs helpen bij ziektes zoals kanker en Alzheimer. Grote beloftes, maar kloppen die wel? Zo gezond is kurkuma echt.
Is kurkuma een ‘heilig poeder’ of valt het wel mee?
Wat is kurkuma?
Het specerij kurkuma wordt gewonnen uit de wortel van de Curcuma Longa, die familie is van de gember. Dit wordt veelal vermalen tot een felgeel kruidig poeder. Kurkuma komt oorspronkelijk uit India en wordt ook wel geelwortel, curcuma, turmeric, koenjit of koenir genoemd. Je kunt met het kruidige poeder koken, maar het wordt tegenwoordig ook in supplementen en zalf verwerkt. In kurkuma zit natrium, kalium en curcumine.
Hoe gezond is kurkuma?
Om antwoord te kunnen geven op de vraag hoe gezond kurkuma is, is het belangrijk om het onderscheid te maken tussen kurkuma en de werkende stof curcumine. Het is de curcumine in kurkuma dat rijk is aan antioxidanten en de meeste gezondheidsvoordelen met zich meedraagt. Toch betekent dat niet meteen dat we daarmee de heilige graal voor allerlei ziektes en kwaaltjes in handen hebben. In de afgelopen twintig jaar zijn er al meer dan 4000 onderzoeken gedaan naar hoe gezond kurkuma en curcumine echt zijn, en in de meeste onderzoeken is er weinig tot geen duidelijk effect te zien.
Het blijkt dat de werkzame stof curcumine vaak slecht kan worden opgenomen in je bloed. Bij het eten of drinken van kurkuma neemt je lichaam slechts een paar procent van de stof op, en verlies je de rest weer via je ontlasting. Daarnaast breekt je lichaam het deel dat wel in je bloed terecht komt redelijk snel weer af. De curcumine bereikt voornamelijk de darmen, nieren en lever, maar je hersenen bijvoorbeeld waarschijnlijk niet.
Werkzame antioxidant
In de onderzoeken in laboratoria met reageerbuizen en proefdieren kwam wel naar voren dat kurkuma gezond is voor je lichaam, doordat het als antioxidant bijdraagt aan de werking van je immuunsysteem en zenuwstelsel. Daarmee kan het mogelijk ontstekingen voorkomen, leveraandoeningen tegengaan, zorgen voor soepelere gewrichten, je cholesterolgehalte verlagen en zelfs tegen depressie, kanker en de ziekte van Alzheimer werken. Echter ging het bij de laboratoriumonderzoeken om een hele hoge dosis kurkuma of curcumine. Dit zou ons in de praktijk bijwerkingen kunnen geven, zoals leverschade, allergische reacties en maag- en darmklachten. Daarnaast neemt ons lichaam dus veel minder van de werkzame stof op dan in de onderzoeken werd gebruikt.
In theorie kan kurkuma dus heel gezond zijn, maar of je deze gezondheidsvoordelen met een normale inname van kurkuma ook zult ervaren en in welke mate, dat blijft nog maar de vraag.
Kurkuma en zwarte peper
Om de opname van kurkuma in je lichaam te verbeteren kun je dit in combinatie met zwarte peper innemen. Volgens de European Medicine Agency (EMA) zorgt piperine, een stof in zwarte peper, ervoor dat je lichaam kurkuma beter opneemt. Volgens onderzoekers van de American Central Michigan University is dit zelfs tot wel twintig keer beter. Maar piperine zorgt ook dat andere stoffen beter worden opgenomen, waardoor deze combinatie niet voor iedereen geschikt is. Als je medicijnen slikt moet je goed opletten met deze combinatie. Zo zou je dit bij een borstkankerbehandeling bijvoorbeeld niet moeten nemen. Kurkuma kan in dat geval de werkzame stof in tamoxifen, een veelgebruikt geneesmiddel bij hormoontherapie bij borstkanker, verminderen.
Lees ook: Waarom vrouwen vaak te veel medicijnen én meer bijwerkingen krijgen
Kurkuma innemen
Als je geen speciale medicatie slikt, kun je kurkuma veilig gebruiken. En hoewel het je waarschijnlijk niet op miraculeuze wijze van al je gezondheidskwaaltjes af helpt, kan het zeker geen kwaad om een beetje van die werkzame curcumine binnen te krijgen. Volgens de EMA kunnen volwassenen tweemaal per dag 500 milligram kurkuma eten of drinken gedurende dertig dagen. Als je langere tijd grotere hoeveelheden binnenkrijgt, kun je mogelijk last krijgen van bijwerkingen. De EMA heeft de volgende aanbevolen dagelijkse hoeveelheden opgesteld:
- Kurkuma in poedervorm: 1,5 – 3,0 gram per dag.
- Kurkuma in supplementvorm: driemaal daags 0,5 – 1 gram.
- Kurkumazalf (1:10): driemaal daags 0,5 – 1 milliliter
Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in via margriet.nl/nieuwsbrief.
Bron | Gezondheidsplein, AD, Samengezond
Beeld | Getty Images
