Hoogleraar over populariteit van afvallen met Ozempic: ‘Dit is nog maar het begin’

Toen het medicijn op de markt kwam, ontdekten wetenschappers dat het gebruik van Ozempic ook tot gewichtsverlies leidt. “Op dit moment kun je dit medicijn in Nederland alleen krijgen als je diabetes hebt,” vertelt Martijn Katan. “Maar er bestaat een soortgelijk geregistreerd afslankmedicijn, namelijk Saxenda. Daar is wereldwijd zo’n grote run op dat iedereen ook naar Ozempic grijpt.”

Voorwaarden Saxenda

Onderzoeken tonen aan dat het gebruik van Saxenda kan leiden tot een gemiddeld gewichtsverlies van vijf procent. Omdat het medicijn op dit moment moeilijk verkrijgbaar is, krijg je het niet zomaar. Het middel wordt pas vergoed als je voldoet aan de volgende voorwaarden van het Zorginstituut:

• Je moet minstens een jaar hebben deelgenomen aan een gecombineerd leefstijlinterventieprogramma.
• Je hebt een extreem verhoogd gezondheidsrisico, bijvoorbeeld een BMI van hoger dan 40 of een BMI van hoger dan 35 in combinatie met een andere aandoening (hart- en vaatziekten, artrose of slaapapneu).
• Je hebt geen diabetes mellitus (suikerziekte) type 2.
• Je komt (nog) niet in aanmerking voor operaties, zoals een maagverkleining.

Goed om te weten: volgens de voorwaarden moet je stoppen met Saxenda als je na drie maanden niet minstens vijf procent van je lichaamsgewicht verloren hebt.

Gevolgen van Ozempic voor je lichaam

Ozempic kan ervoor zorgen dat je flink wat kilo’s kwijtraakt. Hoe werkt dat? “Ozempic helpt bij het verlagen van je bloedsuikerspiegel. De werkzame stof heet semaglutide,” legt Katan uit. “Verder vertraagt dit middel je maaglediging, hoelang voeding in je maag blijft, en onderdrukt het de eetlust. Je zit dus langer vol en hebt minder trek.” Aan het medicijn zitten wel risico’s verbonden. Zo kun je last krijgen van klachten als diarree, vermoeidheid, braken, misselijkheid en buikpijn. “Als twee miljard volwassenen dit hun hele leven zouden gebruiken, komen er ongetwijfeld zeldzame nare bijwerkingen boven water. Zo kregen proefdieren voor een onderzoek dit soort medicijnen toegediend. Ze ontwikkelden daardoor schildklierkanker. Of het risico hierop bij volwassenen ook verhoogd is, is nog niet bekend,” aldus Katan.

De hoogleraar verwacht niet dat bijwerkingen ervoor zorgen dat het medicijn niet massaal gebruikt zal worden. “Normaal gesproken moeten artsen en verpleegkundigen patiënten echt aansporen om hun medicijnen te nemen. Het unieke van deze middelen is dat ernaar wordt gehunkerd. Degenen die dit medicijn willen gebruiken, laten zich waarschijnlijk niet tegenhouden door zeldzame bijwerkingen.”

Lastige tweestrijd

Katan vindt het teleurstellend dat we niet in staat zijn om onze maatschappij zo in te richten dat iedereen kan afvallen zonder medicijnen. “Daarentegen is het een opluchting voor mensen met overgewicht. Zij zagen een maagverkleining als enige oplossing en daar is nu verandering in gekomen.” Deze ontwikkeling is volgens de hoogleraar nog maar het begin. “Er is ondertussen al een beter middel op de markt, Tirzepatide. Bij Ozempic val je met het beste resultaat ongeveer vijftien kilo af, maar bij Tirzepatide gaat het om meer dan twintig kilo. De farmaceutische industrie is momenteel bezig met het maken van nog krachtigere middelen,” aldus Katan.

Toekomst van afvalmedicijnen

Volgens Katan zorgen deze afvalmedicijnen voor een doorbraak die onze wereld zal veranderen. Zeker als ze over tien jaar hun patent verliezen en goedkoper worden. “Ik denk dat minimaal een miljard mensen Ozempic en andere ‘tides’ gaat gebruiken. De vetzucht zal hierdoor afnemen en daarmee zullen ziektes die hieraan verbonden zijn, zoals diabetes, hart- en vaatziekten, maar ook leververvetting en galstenen afnemen. Ik zou daarom tegen de pensioenfondsen willen zeggen: wees voorbereid. De bevolking gaat nog ouder worden.”

Eerder vroegen we ook diëtist Desiré van der Kruk naar Ozempic. Zij denkt dat semaglutide een goed hulpmiddel kan zijn voor mensen met zwaar overgewicht. Maar, zegt ze, afvallen zonder medicijnen is altijd het beste. “Strenge voorwaarden zijn daarom belangrijk.” Bovendien is het volgens Desiré geen wondermiddel. “Semaglutide lost slechte voedingsgewoonten niet op. De bijwerkingen kunnen intens zijn en moeten door de huisarts worden gemonitord.” Meer weten? Lees dan dit artikel: Snel afvallen met Ozempic? Dit vertelt een diëtist over het populaire medicijn.