Hoe (on)gezond zijn aardappels écht? Voedingsdeskundige legt uit

Jeanne de Vries, voedingskundige van Wageningen University & Research, legt aan Margriet uit wat hier nou van waar is.

Onderzoeken naar (on)gezonde aardappels

'Eten van te veel aardappels vergroot de kans op zwangerschapsdiabetes'. Het is het zoveelste bericht over dat we maar beter een aardappeltje minder op ons bord kunnen scheppen. In werkelijkheid weten we echter vrij weinig over het effect van aardappels op ons lichaam, relativeert De Vries. "In de nieuwe richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad vind je daarom ook geen voedingsadviezen over aardappels. De beperkte onderzoeken die zijn gedaan, zijn niet eenduidig. Dat geldt ook voor deze Amerikaanse studie naar zwangerschapsdiabetes."

Verband tussen zwangerschapsdiabetes en aardappels

Maar wat zeggen de Amerikanen dan? Voor hun onderzoek hebben zij maar liefst tien jaar uitgetrokken, waarin ze van ruim 15.000 vrouwen bijhielden hoeveel aardappelen zij aten. Zo ontdekten zij dat vrouwen die voor hun zwangerschap aardappels hadden gegeten, vaker zwangerschapsdiabetes hadden gekregen dan vrouwen die geen of minder piepers op hun menu hadden staan. Wie slechts één enkele portie aardappels per week eet, zou op basis van hun bevindingen al twintig procent meer kans hebben om de aandoening te ontwikkelen.

Zwangerschapsdiabetes verdwijnt weer na de zwangerschap, maar je bent daarna wel gevoeliger om diabetes type 2 te ontwikkelen.

Gaat het om gekookte aardappels, of chips en patat?

Toch is enige nuance op z'n plek, waarschuwt De Vries. Zo hebben de Amerikanen alles wat van aardappels is gemaakt, op één hoop gegooid: in plaats van een portie gekookte aardappels kunnen de vrouwen dus evengoed een portie chips of patat hebben gegeten. "En mensen die regelmatig patat of chips eten, hebben over het algemeen een hoger lichaamsgewicht. Dan heb je ook meer kans om zwangerschapsdiabetes te ontwikkelen", aldus de voedingskundige.

Aardappels met jus

Daarnaast krijg je met chips en patat ook altijd andere calorieën binnen, zoals uit frituurvet. En als je altijd jus bij de gekookte aardappels hebt gedaan, welke heeft dan tot de zwangerschapsdiabetes geleid: de vette jus of de piepers? "De onderzoekers erkennen dat ze dat nog niet weten", vertelt De Vries, die ook stelt dat Amerikanen er heel andere voedingsgewoonten op nahouden dan wij Nederlanders. "In Amerika worden aardappels soms in plaats van groente gegeten. Dat doen wij niet. Het is de vraag of wij hetzelfde resultaat zouden vinden in een Nederlandse studie."

'Zetmeel vermoedelijk boosdoener'

De wetenschappers denken namelijk dat het vele zetmeel in aardappels de boosdoener is. Deze zorgt voor een hoge piek in de bloedsuikerspiegel en hoe vaker dit gebeurt, hoe groter de kans op (zwangerschaps)diabetes. "De snelheid waarmee je bloedsuikerspiegel stijgt, wordt echter óók bepaald door de hoeveelheid vezels", vult de voedingskundige hierop aan. Door spinazie, spruitjes of andere vezelrijke groenten bij je gekookte aardappels te eten, vliegt die bloedsuikerspiegel dus al minder rap omhoog.

Eet ook eens peulvruchten

Tot het tegendeel bewezen is, kunnen we volgens de voedingskundige gewoon aardappels blijven eten. "Daar lijkt niets op tegen", stelt De Vries. "Al kun je in plaats van elke dag aardappels ook eens zilvervliesrijst of peulvruchten op je menu zetten." Want dat kwam óók uit het Amerikaanse onderzoek naar voren: vrouwen die twee porties aardappels per week vervingen door twee porties erwten, bonen of linzen, zouden twaalf procent minder kans hebben om diabetes te ontwikkelen.

Voedingscentrum: aardappels bron van vitamine C

Aardappels bevatten behalve zetmeel ook vezels, vitamine C en belangrijke mineralen zoals kalium, ijzer en magnesium. Volgens diëtiste Ukie Harkema kun je daarom beter aardappels eten dan witte pasta. De voedingsstoffen kun je echter ook uit andere bronnen halen, zoals groente en graanproducten, aldus het Voedingscentrum. "Maar omdat in Nederland zoveel aardappels worden gegeten, blijven ze een belangrijke bron van voedingsstoffen", zegt een woordvoerder. "Je kunt dit niet ontraden op basis van onvoldoende wetenschappelijk bewijs."

Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?

Schrijf je in op margriet.nl/nieuwsbrief.

Bron | Voedingscentrum, NU.nl

Beeld | Getty