Hoe (on)gezond is snoozen écht? Een slaapexpert vertelt
Een willekeurige tip voor tijdens een ongemakkelijke stilte: stel de vraag of iemand snoozt of direct uit bed springt. Dat werkt geheid. Het lijkt namelijk weleens alsof we in twee kampen verdeeld zijn. De een zweert bij het snoozen, de andere groep zegt dat het slecht voor je is. Maar wat is nou eigenlijk waar? Slaapexpert Alies Coster legt het uit.
Je kent het wel. De wekker gaat en je zou éigenlijk op moeten staan, maar de verleiding om je nog een keer om te draaien is te groot. Twintig minuten later heb je genoeg moed verzameld om dan éindelijk je bed uit te komen. Je drinkt haastig een bak koffie, je maakt je klaar voor de dag en voor je het weet is deze al begonnen.
Waarom snoozen zo fijn voelt
Voordat we een conclusie of oordeel aan het snoozen verbinden, laten we eens kijken naar hoe ons lichaam werkt. Als we in slaap vallen maakt ons lichaam een stofje aan dat ons kalmeert en een geluksgevoel afgeeft. Dit stofje heet serotonine, en elke keer wanneer we indutten ervaren we de positieve effecten van dit hormoon. Daarom vinden we het zo lekker om, als de wekker gaat, nog één keer te snoozen. Of twee, of drie. Wist je trouwens dat dit tevens de reden is waarom snoozen verslavend werkt?
Hoe (on)gezond is snoozen?
Goed, snoozen voelt dus fijn en comfortabel maar echt goed voor je lichaam is het niet. In de tijd dat je snoozt, is je slaapkwaliteit niet goed genoeg om bij te dragen aan herstel van je lichaam en je brein. Dat komt omdat je slaap telkens onderbroken wordt. Elke keer als je wordt opgeschrikt door de snooze-wekker, ervaar je daarbij een vorm van slaapinertie. Dat is een vervelend, vermoeid gevoel wanneer je wekker gaat, wat ontstaat als je niet genoeg (in tijd én kwaliteit) geslapen hebt. Als je de wekker eerder zet om te kunnen snoozen, dan ‘verspil’ je als het ware diepe slaap en word je dus eerder vermoeid wakker. Zonde van je tijd, als je het zo bekijkt.
Meer wilskracht
Zet je de wekker wat later en sta je direct op, dan doe je jezelf - naast de al extra verkregen diepe slaap - nog meer plezier. Je begint de dag met een gevoel van wilskracht, vastberadenheid en trots en dit gevoel neem je gedurende de hele dag mee. Dut je nog even in nadat je wekker afgaat, dan is de kans op uitstelgedrag die dag groter. Door te snoozen, verspil je dus eigenlijk wilskracht. Zonde, toch?
Ben je eenmaal gewend aan de voordelen van direct opstaan, dan wil je nooit meer anders. Maar in het begin is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Je systeem is verslaafd aan het geluksgevoel dat je krijgt wanneer je je nog even omdraait. Opstaan is makkelijker wanneer je voldoende geslapen hebt. Een eerste en de meest simpele tip is dus om ’s avonds al eerder te gaan slapen of om aandacht te besteden aan een kwalitatief goede nachtrust. Daarnaast kan je het jezelf makkelijker maken om eerder op te staan door je lunch en/of kleding in de avond al klaar te leggen. Dit verlaagt de drempel om ‘s ochtends uit bed te stappen zonder te snoozen.
Een laatste tip: daglicht
Een laatste tip is om er een automatisme van te maken om na de wekker direct de gordijnen open te doen of het licht te maken in je kamer (een wake-up light helpt hierbij). Ook dit kan even doorbikkelen zijn, maar je doet jezelf hiermee een plezier omdat (dag)licht namelijk een seintje aan je hersenen afgeeft dat het tijd is om op te staan en energie aan te maken. Dit maakt de verleiding om je ogen nog een keer te sluiten een stuk minder groot. Wil je je toch nog een keer omdraaien in bed, doe dat dan met de gordijnen (en je ogen) open.
Eigenlijk zou je je lichaam in de ochtend zelf wakker moeten laten worden. Zonder wekker of alarmklok. Zo heeft de natuur het bedoeld en zo weet je dat je voldoende geslapen hebt. Zet je toch een wekker, zorg dan dat je direct opstaat en daglicht ziet. Zo begin je de dag met energie, wilskracht en vastberadenheid dat je de hele dag door meeneemt. Wil je je toch nog een keer omdraaien in bed, doe dat dan op een dag in het weekend of zorg ervoor dat je niet weer in slaap valt in het donker.
Meer lezen van Alies?
- Met déze gouden formule ga je volgens een slaapexpert ontspannen naar bed
- ’s Nachts steeds wakker? Misschien is dít de (onverwachte) oorzaak
- Waarom het gebruik van melatonine gevaarlijker is dan je denkt
Uitgerust, productief en energiek je dag door? Psycholoog en slaapexpert Alies Coster schrijft voor Margriet en is eigenaar van Sucsleep. Ze helpt anderen aan een fijne nachtrust, door middel van workshops en online trainingen. Via haar Instagrampagina inspireert zij je over slaap, rust en je mindset hierin.
Tekst | Slaapexpert Alies Coster
Beeld | Getty Images
Foto | Privébeeld Alies Coster