Hevige buikpijn en nog 4 symptomen die kunnen wijzen op een galsteenaanval
Willeke Alberti vertelt in Story dat ze twee maanden geleden flink geschrokken is door een extreme pijnaanval waarmee ze in het ziekenhuis belandde. De oorzaak bleek te liggen bij haar galblaas: een galsteenaanval zorgde voor die vreselijke pijn. Hoe zit dat precies, zo'n aanval door galstenen? We zochten het uit.
Het gaat gelukkig inmiddels goed met de zangeres. Met een kijkoperatie zijn de galstenen verwijderd en met een speciaal dieet hoopt ze de klachten te kunnen beperken.
Wat zijn galstenen?
Via de galwegen komt er galvloeistof in de galblaas. Deze vrij dikke, geelgroene vloeistof wordt afgegeven als vet eten de maag verlaat. De vloeistof is namelijk nodig om vetten goed te verteren. Als galvloeistof te lang stilstaat in de galblaas, bijvoorbeeld als de galblaas zich onvoldoende leeg knijpt bij de maaltijd, kan het gaan indikken. Zo ontstaat er een galsteen. Deze kan in de galblaas blijven of terechtkomen in de galwegen. Je kunt één of meerdere galstenen hebben. De grootte varieert van een millimeter tot wel meer dan 2,5 centimeter per galsteen.
Verschillende soorten
Er zijn verschillende soorten galstenen, onder te verdelen in twee hoofdtypen. Cholesterolstenen, die een geelgroene kleur hebben, komen het meest voor. Ze ontstaan wanneer gal uit te veel van de afvalstof bilirubine of cholesterol en te weinig galzout bestaat. Ook ontstaan ze als de galblaas niet leeg raakt tijdens het spijsverteringsproces. Er zijn een aantal risicofactoren, bijvoorbeeld obesitas, diabetes, snel gewichtsverlies of het hebben van een darmziekte of resectie (chirurgische verwijdering van een deel van de kronkeldarm).
De andere soort galstenen wordt 'pigmentstenen' genoemd. Ze bestaan voornamelijk uit het afbraakproduct calciumbilirubine of moleculen met calcium, koper en wat cholesterol. Mensen die dezengalstenen hebben, lijden meestal aan erfelijke bloedziekten, levercirrose of een galweginfectie. Al deze aandoeningen veroorzaken een te hoog bilirubinegehalte. En daar zijn de stenen van gemaakt. Pigmenstenen zijn er in een bruine of zwarte variant.
Symptomen van een galsteenaanval
Je kunt galstenen hebben, maar daar eigenlijk niets van merken. Klachten door galstenen doen zich meestal voor als die in de galwegen terechtkomen. De doorstroming van de galvloeistof wordt dan belemmerd of zelfs helemaal gestopt, waardoor de galblaas heviger moet samentrekken. Dan ontstaan vervelende klachten: die pijn wordt ook wel een galsteenaanval genoemd.
1. Heftige buikpijn
Als zo’n galsteen klem komt zitten in de galgang geeft dat vooral heftige buikpijn. De galblaas probeert die versperring op te heffen, waardoor de klachten ontstaan. Die pijn zit rechtsboven in de buik en wordt ook wel galkoliek genoemd. Vaak komt het in aanvallen en houdt het enkele uren aan. De meeste mensen kunnen niet stilzitten door de pijn van zo’n galsteenaanval. De pijn is zo heftig dat je kan gaan rollen of draaien in bed of zelfs op de grond. Ook kan galkoliek uitstralen naar de rug, rechterschouder en rechterarm.
2. Misselijkheid
De aanvallen van heftige buikpijn bij een galsteenaanval gaan vaak samen met extreme misselijkheid, die ook tussendoor vaak niet verdwijnt. Ook kun je in de periode voor de aanval al last hebben van overmatig boeren en een beperkte eetlust, omdat je een vol gevoel hebt.
3. Braken
Bij de misselijkheid en de buikpijn komt ook braken vaak voor bij een galsteenaanval. Dit ontstaat door het extreem misselijke gevoel en door het samentrekken van de galblaas en galwegen. Die samentrekkingen waarbij ook de spieren betrokken zijn, kunnen ervoor zorgen dat de maaginhoud naar boven komt.
4. Geelzucht
Als een van de galstenen klem zit in de hoofdgalweg, gaat het ook mis. De door de lever gemaakte gal kan dan nergens meer heen, waardoor het zich ophoopt in de lever. Zo komt de kleurstof in gal in je bloed terecht. Als gevolg daarvan kunnen je huid en oogwit geel kleuren; dat noemen we ook wel geelzucht. Ook kan je urine een donkere kleur krijgen.
5. Een ontkleurde, witte ontlasting
Heb je ontkleurde ontlasting met een grijzige, beige of zelfs witte kleur? Ook dat kan een teken zijn van galstenen. Het is namelijk een teken dat de gal de darmen niet kan bereiken, omdat de galwegen geblokkeerd zijn. Galvloeistof zorgt er namelijk voor de je ontlasting normaal gesproken die bruine kleur krijgt.
Behandeling
Je kunt galstenen niet altijd opmerken, omdat je er niet per se last van hoeft te krijgen. Bijvoorbeeld als de galstenen in de galblaas blijven. Vaak komen mensen erachter dat ze galstenen hebben als ze een echo of een CT-scan hebben van de buik. Als ze geen klachten veroorzaken, hoeven ze ook niet behandeld te worden. Ook kan het gebeuren dat een beknelde galsteen tijdens een galkoliek door de galgang heen schiet en in de darm terecht komt. De galsteen verdwijnt dan met de ontlasting en de pijn blijft dan ineens weg.
Maar bij een galsteenaanval is een behandeling wel nodig. Dat kan bijvoorbeeld met een kijkoperatie, waarbij de galstenen vergruisd worden. Daardoor valt de galsteen uit elkaar in kleine steentjes en gruis, die vervolgens makkelijker weggehaald kunnen worden. Blijven de klachten of komen ze terug? Dan is een operatieve verwijdering van de galblaas de meest effectieve behandeling. Je kunt namelijk prima zonder galblaas leven. Als de galblaas verwijderd is, maakt de lever nog steeds gal aan. Het wordt dan echter niet meer opgeslagen, maar gaat direct naar de darm toe. Ook schrijft een arts in enkele gevallen medicijnen voor die kleine galstenen oplossen, maar deze medicijnen werken niet bij iedereen.
Bron | Maag Lever Darm Stichting, Gezondheidsplein, Thuisarts, Story
