Glutensensitiviteit: hoe merk je dat je het hebt?
Heb je vaak darmklachten, maar heeft je arts geen glutenintolerantie (coeliakie) of tarweallergie kunnen ontdekken? Dan nog kan het geen kwaad om een paar weken helemaal geen gluten te eten. Het is namelijk mogelijk dat je lichaam tóch niet goed tegen gluten kan en je dus glutensensitiviteit hebt.
Vaak krijgen deze mensen onterecht de diagnose 'Prikkelbare Darm Syndroom', terwijl zij eigenlijk dus reageren op gluten, vertelt Maag-darm-leverarts Gerd Bouma van het VUmc in Amsterdam in Glutenvrij Magazine.
Wat is glutensensitiviteit?
Als je glutensensitief bent, heb je na het eten van gluten vooral last van je buik: een opgeblazen gevoel, een gevoelige buik, buikpijn, diarree, obstipatie, winderigheid en misselijkheid. Andere klachten zijn: vermoeidheid, hoofdpijn, verlies aan concentratie, het gevoel ‘mist in het hoofd’ te hebben, gewrichtspijn en huiduitslag.
Bij deze klachten wordt er vaak onderzocht of iemand coeliakie heeft, een auto-immuunziekte waarbij de darmen worden aangetast door gluten. Of dat je een tarwe-allergie hebt, waarbij je lichaam allergisch reageert op de eiwitten in tarwe. Wanneer die twee oorzaken uitgesloten zijn, krijg je vaak de diagnose PDS. Soms onterecht, blijkt dus. Mensen met glutensensitiviteit reageren net als mensen met de andere darmaandoeningen positief op het glutenvrije dieet, waardoor hun klachten aanzienlijk afnemen. Het grote verschil is dat dit níet zichtbaar is bij een biopt van de darm of in een bloedtest, terwijl dat bij coeliakie wel het geval is.
Lees ook:
Ilse heeft coeliakie: ‘Zelfs van een paar kruimels brood kan ik weken ziek zijn’
Hoe weet je of je glutensensitiviteit hebt?
Hoewel coeliakie of een tarwe-allergie met een bloedtest en darmonderzoek (biopt) aan te tonen zijn, geldt dat niet voor glutensensitiviteit. Dit kun je alleen nog maar aantonen door – begeleid door een diëtist - eerst zes weken een strikt glutenvrij dieet te volgen en dan opnieuw gluten te eten. Je arts vergelijkt dan de klachten in beide perioden, om glutensensitiviteit vast te stellen of uit te sluiten. Er is nog veel onduidelijkheid rondom glutensensitiviteit, maar er wordt wereldwijd hard gewerkt aan onderzoeken naar deze aandoening.
Let op: het is onverstandig zelf op onderzoek uit te gaan door glutenvrij te gaan eten, voordat duidelijk is of je mogelijk de auto-immuunziekte coeliakie hebt. Deze aandoening is namelijk alleen vast te stellen wanneer je gluten eet. Zorg dus dat je pas na uitsluiting van coeliakie en tarwe-allergie, onder begeleiding van een specialist, op onderzoek uit gaat of je mogelijk glutensensitiviteit hebt.
Of zijn het toch de FODMAP's?
Er is wel een kleine 'maar', want als je verlichting merkt tijdens een glutenvrije periode, betekent dit niet automatisch dat je dus (alleen) niet zo goed tegen gluten kunt. Veel graanproducten bevatten naast gluten namelijk nog ándere stofjes die de darmen kunnen irriteren, zoals FODMAP's. Dit zijn kleine suikermoleculen die gaan gisten in de dikke darm, wat bij sommige mensen kan leiden tot hinderlijke gasvorming, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Ze komen voor in groenten, zoals: uien en prei, maar ook in couscous, pasta, tarwebrood en roggebrood. Ga je glutenvrij eten, dan haal je automatisch dus ook een deel van deze stofjes uit je voeding. Als je klachten na zes weken onvoldoende zijn verminderd, dan is een FODMAP-dieet het overwegen waard.
Worden we steeds gevoeliger voor gluten?
Volgens Wageningen Universiteit is, tussen 2000 en 2010, de tarweproductie in Europa verdubbeld. We zijn dus veel meer gluten gaan eten. Deze toegenomen 'glutendruk' zou een verklaring kunnen zijn voor het groeiende aantal mensen dat last krijgt, of denkt te krijgen, van glutenhoudende voedingsmiddelen. Ook hiernaar wordt nog aanvullend onderzoek gedaan.
Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in op margriet.nl/nieuwsbrief.
Bron |Nederlandse Coeliakie Vereniging, Voedingscentrum
Beeld | iStock
