Duizeligheid, flauwvallen en hartkloppingen: dít wil je weten over de aandoening POTS

We vertellen je meer over deze aandoening, die vooral bij vrouwen voorkomt.

Wat is POTS?

POTS staat voor Posturaal Orthostatisch Tachycardie Syndroom, wat je waarschijnlijk nog niet zo heel veel zegt. Posturaal betekent dat klachten ontstaan bij het wisselen van houding, orthostatisch geeft aan dat deze starten als je rechtop komt. Het woord tachycardie komt uit het Latijn: tachy betekent snel, en cardie staat voor hart, een te snelle hartslag dus. POTS is dus een aandoening waarbij de hartslag te snel is en voor klachten zorgt, wanneer iemand van positie wisselt en rechtop komt te zitten of staan.

Het autonome zenuwstelsel

Het probleem bij POTS ontstaat niet in het hart, maar is een foute reactie van het autonome zenuwstelsel dat verantwoordelijk is voor onder andere je hartslag, ademhaling en spijsvertering. Normaal gesproken zorgen je hersenen ervoor dat wanneer je opstaat, je bloeddruk en hartslag wat stijgen, zodat er ondanks de zwaartekracht voldoende bloed naar je hersenen stroomt.

Wanneer iemand met POTS opstaat, blijft de bloeddruk bijna gelijk, maar stijgt de hartslag met meer dan dertig slagen per minuut. Mede door het gebrek aan voldoende bloed en dus zuurstof bij de hersenen ontstaan vervelende symptomen.

Vrouwen

POTS is relatief onbekend, waardoor de symptomen vaak lange tijd niet herkend worden. Hoeveel POTS-patiënten er precies zijn in Nederland is – juist door de onderdiagnose – onbekend, maar naar verwachting gaat het om 0,2 procent van de samenleving. Dat zou betekenen dat ongeveer 34.000 Nederlanders deze aandoening hebben.

Vooral vrouwen hebben last van POTS, maar de exacte reden daarvoor is nog onbekend. Ook als je diabetes, multiple sclerose, lupus of sarcoïdose hebt, is de kans op deze aandoening groter.

Symptomen van POTS

Als iemand met deze aandoening zit en vervolgens opstaat, ontstaan er symptomen die pas weer verdwijnen als hij of zij gaat zitten of liggen. Deze symptomen zijn onder andere:

• Duizeligheid en een licht gevoel in het hoofd
• (Bijna) flauwvallen
• Hartkloppingen
• Trillen
• Kortademigheid
• Wazig zicht
• Problemen met nadenken, zogenaamde brain fog of hersenmist

Naast symptomen die ontstaan bij het veranderen van houding, zijn er bij POTS vaak ook nog niet-houdingsafhankelijke klachten. Denk bijvoorbeeld aan vermoeidheid, hoofdpijn, overmatig of juist abnormaal weinig zweten, slaapproblemen en koude handen en voeten. Hoe vaak en hoe ernstig iemand met POTS deze klachten ervaart, verschilt van persoon tot persoon.

Ook andere factoren zoals temperatuur, vermoeidheid, menstruatie en tijd van de dag kunnen invloed hebben op de ernst van de klachten.

Behandeling van POTS

POTS is een chronische aandoening en dus niet te genezen, maar er bestaan wel behandelingen om de symptomen zo veel mogelijk te beperken. Vaak worden in eerste instantie leefstijlaanpassingen geadviseerd. Zo wordt mensen met POTS aangeraden langzamer op te staan, voldoende te drinken, wat extra zout te eten en de been-, buik- en rugspieren te versterken. De adviezen verschillen per persoon, gebaseerd op de klachten en de reactie van het lichaam.

Als die aanpassingen de symptomen niet genoeg laten afnemen, kunnen artsen soms medicijnen voorschrijven. Deze genezen POTS niet, maar beperken wel de symptomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan medicatie die zorgt dat het zenuwstelsel geactiveerd wordt, stimulerende middelen zoals methylfenidaat, betablockers of antidepressiva. Ook hier is het weer afhankelijk van welke symptomen je ervaart.

Herken je je in dit verhaal, schroom dan niet om ermee bij de huisarts langs te gaan.

Bron | DitisPOTS, Dysautonomia International, POTSUK, Healthline