Dit wil je weten over de schimmel candida auris
In de Verenigde Staten zijn de gezondheidsautoriteiten bezorgd over de schimmel candida auris. Deze verspreidt zich in hoog tempo, met name in zorginstellingen in het land, en is potentieel dodelijk. Ook in Nederland is het RIVM alert op een eventuele uitbraak. Dit wil je weten over deze schimmel.
De ziekmakende schimmel candida auris werd in 2009 voor het eerst ontdekt in het ontstoken oor van een zeventigjarige Japanse vrouw. Waar de schimmel vandaan kwam was niet duidelijk, maar volgens het Radboudumc doken hierna wereldwijd verschillende stammen van deze schimmel op. Onderzoekers van het ziekenhuis spreken van een hardnekkige, niet eenvoudig op te ruimen schimmel. In Nederland werd de schimmel in 2018 voor het eerst aangetroffen bij twee patiënten. Zij waren overgeplaatst uit een Indiaas ziekenhuis.
Wat is Candida auris?
Candida auris is een hardnekkige schimmel die in Amerikaanse ziekenhuizen ernstige ziekten tot gevolg kan hebben. Bij sommige patiënten komt de gist terecht in de bloedbaan, waardoor deze door het hele lichaam verspreidt en ernstige infecties veroorzaakt. Deze zijn lastig te behandelen, omdat de schimmel resistent is voor schimmeldodende medicatie.
Wie lopen risico op besmetting?
Als je in goede gezondheid verkeert en geen onderliggende aandoeningen hebt, hoef je je in eerste instantie geen zorgen te maken over de schimmelziekte. “Een goed functionerende afweer herkent de schimmel namelijk uitstekend en kan de schimmel vervolgens ook prima opruimen,” stelt onderzoeker Mariolina Bruno van het Radboudumc.
Voor mensen met een verminderde afweer kan de schimmel gevaarlijk zijn. Zij kunnen ernstig ziek worden van de besmetting of er zelfs aan overlijden. Volgens het Amerikaanse Center of Disease Control and Prevention (CDC) lopen ook mensen die vaak gebruikmaken van medische hulpmiddelen, zoals centraal veneuze katheters of mechanische ventilatoren, een groter risico, net als mensen die vaak of lang in het ziekenhuis moeten blijven. De infecties zijn in alle gevallen niet leeftijdsgebonden.
Wat zijn de symptomen van Candida auris?
Het kan lastig zijn om specifieke symptomen van candida auris te herkennen, zeker als een patiënt al ziek is. Volgens het AD krijg je bij besmetting een schimmelinfectie en uitslag over je hele lichaam. Daarbij kun je last hebben van hoge koorts en koude rillingen. Als de infectie zich via de bloedstroom verspreidt, kunnen ook organen en het zenuwstelsel aangetast worden en kan bloedvergiftiging optreden. Volgens Gezondheidsnet is er vaak een laboratoriumtest nodig om te bepalen of inderdaad sprake is van infectie met candida auris, juist omdat de symptomen zo wisselen.
De diagnose Candida auris
Het vaststellen van een infectie met candida auris kan lastig zijn. De schimmel is makkelijk te verwarren met andere schimmels en familie van de schimmel candida albicans. Deze kan bij vrouwen vaginale schimmel veroorzaken. Om zeker te weten met welke schimmel je te maken hebt, zou je ze moleculair moeten typeren, maar niet elk laboratorium kan dat.
Klimaatverandering
Hoe het kan dat de schimmel ineens opdook in 2009, is niet duidelijk. De Amerikaanse microbioloog Arturo Casadevall opperde dat het misschien komt door de opwarming van de aarde. Hij schetst dat de meeste schimmels gedijen bij relatief lage temperaturen. Een stijging van de gemiddelde temperatuur zou er volgens hem voor kunnen zorgen dat een schimmel door zijn warmtegrens breekt en ineens ook het menselijk lichaam kan koloniseren. Bruno stelt dat dit vooral speculatief is, aangezien hier verder geen bewijs voor is.
Moeilijk te behandelen
Na de coronapandemie zit je misschien niet te wachten op een nieuwe infectieziekte, maar toch wordt er gesproken van een ernstige opkomende infectieziekte. Dit komt vooral doordat de schimmel resistent is tegen veel desinfecterende en schimmeldodende middelen. En een besmetting is niet zonder risico: volgens het Radboudumc hebben mensen met een invasieve schimmelinfectie dertig tot zestig procent kans om hieraan te overlijden. Juist doordat de schimmel resistent is voor zoveel middelen.
RIVM is alert
In Nederland is candida auris op dit moment nog niet gesignaleerd. Toch is het RIVM alert en treft de instelling, samen met het schimmelexpertisecentrum van het Radboudumc, voorbereidingen voor een eventuele uitbraak. Hiervoor wordt onder andere een uitbraak nagebootst, zodat getraind kan worden wat er dan moet gebeuren. “In de landen om ons heen zijn er wel meer gevallen aangetroffen. In Italië en Engeland zijn er ‘uitbraken’ bekend, in Griekenland en Spanje duikt de schimmel ook geregeld op,” zegt een woordvoerder van het RIVM tegen het AD. “Het is niet iets waar we ons gigantisch zorgen om maken, maar het is wel belangrijk om er goed zicht op te houden, omdat het voor mensen met een verzwakte afweer wel tot problemen kan leiden.” De instelling wil vooral goed voorbereid zijn als de schimmel hier wel vaker gaat voorkomen.
