Dit is waarom je geen stamcellen mag doneren als je ouder dan 55 jaar bent
In 2022 was er een recordaantal stamceldonaties in Nederland. Maar liefst 247 donoren hebben stamcellen gedoneerd aan patiënten die een stamceltransplantatie nodig hadden. Om stamceldonor te zijn, ben je het liefst tussen de 18 en 35 jaar, maar in ieder geval niet ouder dan 55 jaar. Waarom is dat zo?
Patiënten die een kwaadaardige bloedziekte hebben, kunnen in aanmerking komen voor een stamceltransplantatie. Het gaat daarbij om patiënten met bijvoorbeeld leukemie, lymfklierkanker of een multipel myeloom. Stamcellen kunnen voor hen een laatste kans op genezing betekenen.
Wat zijn stamcellen?
Om te weten wat stamceltransplantatie is en waarom je niet ouder dan 55 jaar mag zijn om stamcellen te doneren, is het goed om te weten wat stamcellen zijn. In ons lichaam zijn allerlei cellen aan het werk. Deze hebben een specifieke functie. Een stamcel heeft die specialisatie nog niet. Dat betekent dat een stamcel zich kan ontwikkelen tot allerlei verschillende celtypes, denk aan een lever-, huid- of bloedcel. Daarbij kan de cel zichzelf vernieuwen. Stamcellen worden geactiveerd als we gewond raken of ziek worden. In die gevallen kunnen cellen ook gewond raken of dood gaan. Stamcellen moeten het beschadigde weefsel dan repareren en de dode cellen vervangen. Ze zorgen er dus voor dat we gezond blijven en niet (te) snel verouderen.
Stamceldonor worden
Om stamceldonor te worden, gelden verschillende eisen. Zo moet je bijvoorbeeld tussen de 18 en 55 jaar zijn. Als je tussen de 18 en 35 jaar bent, kun je je gratis aanmelden. Ben je 36 jaar of ouder? Dan betaal je eenmalig € 35 euro aan inschrijfkosten. Om stamceldonor te worden maakt het niet uit wat je seksuele geaardheid of gender is. Wel moet je een BMI tussen de 18 en 30 jaar hebben. Dit omdat het bij een donor met een te laag BMI vaak lastig is om voldoende stamcellen uit het lichaam te halen, terwijl er bij een te hoog BMI een grotere kans is op onnodige risico’s. Daarbij hebben zwaardere donoren meer bijwerkingen van de donatie.
Waarom mag je geen stamceldonor worden als je ouder dan 55 bent?
En dan die leeftijdseis. Een donor mag niet ouder zijn dan 55 jaar. Hier is een heldere uitleg voor: Matchis, de instantie die het donorregister bijhoudt, geeft aan dat de kwaliteit van stamcellen na die leeftijd afneemt. Dit terwijl de risico’s van een stamceldonatie vanaf 56 jaar juist toenemen. Verder hebben stamcellen van een jongere donor ook een voordeel voor de patiënt. De resultaten van de transplantatie zijn beter bij een donatie van een jongere donor.
