Dit is het verband tussen een verstoord immuunsysteem en psychische klachten
Lang werd gedacht dat psychische klachten, zoals depressie, worden veroorzaakt door ingrijpende emotionele gebeurtenissen. Maar de laatste jaren komt er steeds meer bewijs dat ook lichamelijke factoren een rol spelen. Er zijn sterke aanwijzingen dat psychische gezondheidsproblemen worden veroorzaakt door een verstoord immuunsysteem.
Verstoord immuunsysteem
Het immuunsysteem zorgt voor het opruimen van infecties en overbodige celresten. Een auto-immuunziekte ontstaat wanneer er bij het opruimen van lichaamseigen celresten iets verkeerd gaat. Hierdoor worden goede lichaamscellen aangevallen. Ook kan het zijn dat er ontstekingsreacties ontstaan bij het opruimen van overbodige cellen. Een verstoord immuunsysteem kan diverse oorzaken hebben. In sommige gevallen gebeurt dit door een erfelijke aanleg. Maar ook ingrijpende gebeurtenissen, zoals een zwangerschap of aanhoudende stress kunnen voor een ontregeld immuunsysteem zorgen.
Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in op margriet.nl/nieuwsbrief.
Depressie kent twee oorzaken
Steeds meer onderzoeken tonen aan dat auto-immuunziektes vaak gepaard gaan met depressies. Volgens Hemmo Drexhage, hoogleraar medische immunologie van het Erasmus MC, is het ultieme bewijs nog niet geleverd, maar hij vermoedt dat depressies twee verschillende oorzaken heeft. ”Je kunt depressief raken van ingrijpende gebeurtenissen, bijvoorbeeld als je je baan verliest of als je kind overlijdt”, stelt hij in de Volkskrant. “Maar een groot deel van de zware depressies vindt zijn oorsprong in verstoringen van het immuunsysteem en het daaraan gekoppelde hormonale systeem. Deze mensen voelen zich over de hele linie ziek en dat zijn ze ook.” Afwijkingen bevinden zich bij die groep in het bloed, in de immuuncellen en in de bijnierschorshormonen. Deze maken het stresshormoon cortisol aan.
Reacties in de hersenen
De samenhang is deels te verklaren door de aanmaak van cytokinen. Deze stof maakt het lichaam aan, wanneer er ergens een ontsteking ontstaat. Dit gebeurt aanhoudend bij patiënten die aan een auto-immuunziekte lijden. Deze stof kan echter ook in de hersenen terechtkomen, waar ze zorgen voor een miscommunicatie in de hersenen. En dáár wordt dan het gebied wat de stemming aanstuurt, beïnvloed. Patiënten met een auto-immuunziekte kunnen zich daardoor eerder gedeprimeerd voelen dan gezonde mensen. Daarnaast kan het ook zo zijn dat het afweersysteem van deze patiënten slecht is afgesteld. Daardoor staan de afweercellen in de hersenen continu in een vechtmodus. “Daardoor hebben ze geen tijd om zich te richten op hun andere belangrijke taak: het brein opbouwen en onderhouden. Met als ultiem gevolg: een psychische aandoening”, stelt de hoogleraar.
Weinig aandacht in de zorg
Volgens de hoogleraar komt er steeds meer bewijs dat ook psychische ziektes, zoals: schizofrenie, autisme en postnatale depressies worden veroorzaakt door een slecht functionerend immuunsysteem. Andersom komen lichamelijke ziektes vaker voor bij mensen met psychische klachten. Zo hebben patiënten met ernstige stemmingsklachten drie keer zo veel kans op het ontwikkelen van diabetes. Patiënten met een bipolaire stoornis krijgen bovendien drie keer zo vaak last van een auto-immuunziekte van de schildklier. Toch wordt daar door medici volgens Drexhage nog maar weinig aandacht aan besteed. ‘Somatische artsen weten weinig van psychische aandoeningen. Op dwarsverbanden tussen lichaam en geest zijn ze minder bedacht. En bij veel psychiaters is geen aandacht voor fysieke klachten.”
Lees ook
Vaak last van nachtmerries? Dít kan er aan de hand zijn
Bron| Volkskrant
Beeld| iStock
