Diëtist legt uit: dit zijn de gezondheidseffecten van kaas

We eten gemiddeld 32,6 gram kaas (ruim een plak) per dag. Dit is bijna twaalf kilo per jaar. Kaas wordt gezien als een gezond onderdeel van het Nederlandse dieet. De kans is groot dat je vroeger van je ouders eerst een boterham met kaas moest eten voordat je er een met zoet beleg mocht. Maar is kaas eigenlijk wel zo gezond als we denken?

Voedingsstoffen kaas

Kaas is rijk aan essentiële voedingsstoffen, zoals eiwitten, vitamine A, vitamine B12, fosfor, magnesium, calcium en zink. Hoeveel van deze voedingsstoffen je met kaas binnenkrijgt, verschilt sterk per kaassoort. Magere kaassoorten, zoals verse geitenkaas, mozzarella en hüttenkäse, bevatten weinig calorieën en slechte vetten, maar zijn vaak ook lager in eiwit en calcium. Een uitzondering daarop is Goudse 30+kaas.

Het natriumgehalte (bestanddeel van keukenzout) van kaas is hoog. Mensen die een zoutarm dieet volgen, mogen dan ook niet te veel kaas eten. Er bestaan speciale natriumarme kazen. Hüttenkäse is van nature natriumarm.

Gezondheidseffecten van kaas

Volvette zuivelproducten bevatten een grote hoeveelheid verzadigd vet en wat cholesterol. Omdat een hoge inname van verzadigd vet het slechte cholesterol in je bloed kan verhogen en omdat kaas vaak veel natrium bevat, wordt over het algemeen aanbevolen om kaas in beperkte hoeveelheden te eten.

Er is een voortdurende discussie over de impact van kaas op de gezondheid. Voedingsrichtlijnen adviseren over het algemeen om voor magere zuivelproducten te kiezen om hart- en vaatziekten te voorkomen. Toch zijn er een aantal onderzoeken die suggereren dat volvette zuivelproducten je risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2 kunnen verlagen. Zo zouden specifieke voedingsstoffen in kaas, zoals calcium en geconjugeerd linolzuur (een type vet), een beschermende werking hebben. Ook zouden de verzadigde vetzuren in kaas een ander effect op je hart hebben dan die in rood vlees.

Veel gepubliceerde onderzoeken die een gezondheidsvoordeel van kaas aantonen, worden gefinancierd door zuivelverenigingen of bedrijven die zuivelproducten verkopen. Het lijkt erop dat kaas enig voordeel kan hebben bij beroertes en gewichtsveranderingen, met name bij het vervangen van rood vlees in het dieet, zoals uit dit onderzoek blijkt. Dat gezegd hebbende, kunnen de voedingspatronen die verband houden met de inname van kaas een verschil maken. Wordt kaas geserveerd met voedsel met een hoog verzadigd vetgehalte, zoals spek of een hamburger op een wit broodje? Of gecombineerd met volkoren brood, vers fruit, noten of gewoon zonder iets erbij? Hoe kaas wordt gegeten, kan tot verschillende gezondheidsresultaten leiden.

Zo wordt de inname van kaas in verband wordt gebracht met gewichtstoename als je ook veel geraffineerde koolhydraten eet, zoals witbrood, witte rijst of gebak. Eet je kaas in plaats van deze voedingsmiddelen, is de kans op gewichtstoename veel kleiner, blijkt uit onderzoek.

De gezondheidseffecten van kaas zijn dus niet zo zwart-wit. Dit geldt ook voor het risico op kanker. Het wetenschappelijk bewijs over zuivel en het risico op kanker is tegenstrijdig volgens het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Aan de ene kant kunnen melk en calcium beschermen tegen darmkanker. Aan de andere kant zijn er aanwijzingen dat een hoge calciuminname mogelijk het risico op prostaatkanker verhoogt. Al met al is er geen reden om een specifiek zuiveladvies te geven in relatie tot kankerpreventie.

Voedingsadviezen kaas

Het Voedingscentrum raadt aan om kaas met niet te veel verzadigd vet en zout te eten. Je kunt dan denken aan hüttenkäse, mozzarella, verse geitenkaas en 30+ kaas. Magere zuivelproducten bevatten gezonde voedingsstoffen die je gezondheid kunnen ondersteunen. Of volvette kaas in een gezond eetpatroon past, hangt af hoe de rest van je dieet eruit ziet. Eet je veel onbewerkte producten zoals groente, noten en fruit, dan lijkt een plak 48+ kaas op je boterham prima te kunnen.

Over diëtist Desiré van der Kruk

Desiré van der Kruk (25) heeft na het behalen van haar bachelor voeding en diëtetiek online diëtistenpraktijk jouwfoodplan.nl opgericht, waar je terecht kunt voor e-consulten en voedingsschema’s op maat. Daarnaast schrijft ze graag artikelen over voeding en gezondheid. Volg haar op Instagram of Facebook voor meer info, tips & tricks.