Déze (soms verrassende) symptomen kunnen wijzen op hartfalen

Wist je bijvoorbeeld dat je door ernstig hartfalen zomaar 2 á 3 kilo zwaarder kunt worden in een paar dagen? En dat komt niet door het eten van een te grote maaltijd..

Hartfalen

Normaal gesproken pompt je hart dag en nacht zuurstofrijk bloed naar al je organen en weefsels, om zo te zorgen dat zij hun functie goed kunnen uitoefenen. Bij hartfalen werkt die pompfuctie van het hart minder goed, waardoor het bloed dus niet meer snel genoeg op de juiste plekken terecht komt. Daardoor krijgen je organen minder bloed en dus minder zuurstof, waardoor klachten ontstaan. Hartfalen is chronisch; de verloren pompfunctie kan meestal niet weer opgestart worden.

Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben. Denk bijvoorbeeld aan een hartspier die beschadigd is door een hartinfarct, een langdurig te hoge bloeddruk of een lekkende hartklep. Op hogere leeftijd komt hartfalen en de symptomen daarvan aanzienlijk vaker voor, omdat de hartspier dan van nature wat zwakker wordt.

Drie veelvoorkomende symptomen van hartfalen

De klachten die iemand met deze aandoening heeft, verschillen van persoon tot persoon. Ook hoe ernstig deze het leven beïnvloeden hangt af van een groot aantal factoren. De Hartstichting stelt dat er drie symptomen zijn die vaak voorkomen bij hartfalen:

1. Kortademigheid is de eerste. Vooral bij inspanning zijn mensen met hartfalen snel buiten adem, bijvoorbeeld wanneer ze de trap oplopen of een flinke wandeling maken.
2. Vermoeidheid staat op nummer twee. Het sluipt er meestal een beetje in, maar vaak merken mensen met hartfalen dat ze steeds sneller moe zijn. Kon je een paar maanden geleden makkelijk de dag doorkomen, maar heb je nu echt een middagdutje nodig? Dan kan dat een teken zijn.
3. Vochtophoping komt ook veel voor, en staat daarom ook in deze lijst met drie veelvoorkomende symptomen bij hartfalen. Dat komt omdat de organen minder bloed krijgen, en daardoor de nieren extra zout en vocht vast gaan houden. Je ziet bijvoorbeeld een afdruk van je sok op je enkels, of hebt ineens een dikkere buik. Soms kun je wel 2 á 3 kilo aankomen door dit vocht, wanneer je ernstig hartfalen hebt.

Let op: heb je plotseling last van pijn op de borst of ernstige kortademigheid? Bel dan alarmnummer 112 of het spoednummer van de huisarts. Dit kan namelijk wijzen op een plotselinge verergering van hartfalen of een hartinfarct.

Lees ook:
Dít wil je weten over de hartziekte endocarditis

Andere symptomen van hartfalen

Maar dat zijn niet de enige symptomen die voorkomen bij hartfalen. Hoewel deze drie het meest voor denhand liggen en passend zijn bij een hartaandoening, kunnen er ook klachten op andere plekken in het lichaam ontstaan. Het UMC meldt bijvoorbeeld ook deze –soms verrassende – symptomen van hartfalen:

• Koude handen en voeten door slechtere doorbloeding
• Een vol gevoel in de bovenbuik en/of verminderde eetlust; dit symptoom ontstaat meestal door vochtophoping in de buik.
• Verstopping van de darmen: ook dit orgaan krijgt minder bloed toegevoerd vanuit het hart, waardoor de pompfunctie en kracht van de darm afneemt.
• Hartkloppingen
• Duizeligheid
• Geheugenverlies, lusteloosheid en een onrustig gevoel; dit komt door een combinatie van vermoeidheid en de verminderde bloedtoevoer naar het brein.

Onderzoeken en diagnose

Hartfalen ontstaat meestal geleidelijk. Je merkt dus niet van de ene op de andere dag dat je bovenstaande klachten hebt. Herken je jezelf wel in deze symptomen, dan is het verstandig om met je huisarts over hartfalen te praten. Als hij ook denkt dat hartfalen het probleem kan zijn, zal hij je onderzoeken. Daarbij wordt gekeken naar je bloeddruk, hartritme en longen.

Ook kan de dokter een bloedtest doen om de diagnose hartfalen te stellen. De waarde van bepaalde stofjes in je bloed zijn namelijk verhoogd bij hartfalen, omdat ze vrijkomen wanneer je hartspier onder hoge druk staat. Ook kan de arts met een bloedtest andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen uitsluiten.

Als deze testen mogelijk wijzen op hartfalen, is de kans groot dat je een echo krijgt. Zo’n echo geeft informatie over de werking van je hart en hoe het staat met de knijpkracht van de hartspier. Hiermee kan de arts de diagnose hartfalen bevestigen en beoordelen hoe het hart eraan toe is. Soms kan hiermee ook een oorzaak vastgesteld worden, maar het kan ook dat daarvoor vervolgonderzoeken nodig zijn.

Behandeling van hartfalen

Hartfalen is een chronische aandoening, maar er zijn wel medicijnen die de symptomen verminderen. Ook kan bepaalde medicatie voorkomen dat de aandoening verergert. Welke medicijnen je krijgt hangt onder andere af van de knijpkracht van je hart, of je vocht vasthoudt en of je nog andere aandoeningen hebt.

Vaak krijg je plaspillen tegen de vochtophoping en andere medicatie om de bloeddruk te verlagen en de hartfunctie te verbeteren. Daarnaast is een gezonde levensstijl bij hartfalen éxtra belangrijk. Rook bijvoorbeeld niet, beweeg voldoende en probeer stress te beperken. Afhankelijk van wat de oorzaak van hartfalen is, zijn er soms andere behandelingen mogelijk.

Bron | UMC Utrecht, Hartstichting, Thuisarts
Beeld | Getty Images