Déze fysieke symptomen kunnen eigenlijk wijzen op stressklachten
De meeste mensen weten wel wat stress is en weten wanneer zij teveel op hun bordje hebben en een beetje rustiger aan moeten doen. Maar vaak baseren we dat op onze gevoelens, als we mentaal merken dat het even allemaal te veel wordt. Maar wat veel mensen níet weten, is dat er ook fysieke symptomen zijn van stress, terwijl je die niet direct in verband zou brengen met die oorzaak.
Psycholoog Rosalie van Gils van Bureau Breinfijn vertelt over drie van die fysieke klachten die vaak als medisch gezien worden, terwijl de invloed van stress op de ernst van de klachten zeker aanwezig is.
Over je grens
Natuurlijk ken je wel wat symptomen van teveel stress. Denk onder andere aan vermoeidheid, concentratieverlies, geheugenverlies, hoofdpijn, migraine, slechts inslapen of ’s nachts wakker worden. Ook bij piekeren, een gejaagd gevoel, onrustigheid en instabiele emoties weet je al snel dat je emmertje figuurlijk overloopt. Als we dit merken, dan is dat een signaal dat we het wat rustiger aan mogen doen en wat meer aan ons zelf mogen denken. Maar wat nou als er signalen zijn waar je overheen gaat? Fysieke symptomen die wel wijzen op stress, maar jij niet herkent als een signaal daarvan? Dan ga je over je grens heen, en loopt je emmertje zo vol dat je richting overspannenheid of burn-out kan gaan.
Fysieke symptomen die éigenlijk wijzen op stress
Hierbij 3 signalen die vaak als medisch worden bestempeld, maar waar stress wel degelijk een invloed op hebben of zélfs de oorzaak van kan zijn.
1. Keelpijn
Helemaal nu in de coronatijd is keelpijn gezien als een medisch probleem: wijst het misschien of corona, of heb je een simpele verkoudheid? Stress is wel het laatste waar je aan denkt bij deze fysieke symptomen. Blijkt het niets ernstigs te zijn, dan denk je dat de keelpijn vanzelf weer over zal gaan. En dat doet het vaak ook wel, want als je niet lekker bent, dan doe je vanzelf een stapje terug voor een paar dagen. Maar als je merkt dat je vaker (lees: minimaal om de paar weken) wat keelpijn voelt, dan is dat het signaal dat je even stil mag staan of je jezelf niet teveel druk oplegt en te hoge eisen stelt. Want dán is het waarschijnlijk zo dat stress de boosdoener is.
2. Astma
Astma is bij uitstek de chronische klacht die vrijwel alleen in verband wordt gebracht met een fysieke, medische oorzaak. En dat heeft het meestal ook wel, maar astma wordt wel degelijk ook beïnvloed door stress. In tijden van stress zie je dat mensen met astma vaker hun medicatie nodig hebben om de dag door te komen. Vooral mentale stress (veel piekeren, zorgen maken, verantwoordelijk voelen, geen fouten willen maken, streng voor jezelf zijn) is van invloed op de mate waarin de fysieke symptomen van astma naar voren komen. Als je gaat leren om minder lading te geven aan het gevoel niet goed genoeg te zijn, en daardoor te streng te zijn voor jezelf, ga je merken dat je astmatische klachten zeker kunnen gaan verminderen.
3. Duizeligheid
Duizeligheid kan een complex probleem zijn; de oorzaak uitzoeken is dan ook vaak een lang proces van onderzoeken. Zijn alle medische oorzaken uitgesloten? Dan staat duizeligheid ook bekend als een uiting van stress. En dat is eigenlijk heel logisch: als je lang ‘aan’ hebt gestaan, op het gaspedaal van je autonoom zenuwstelsel, dan heeft dat invloed op allerlei orgaanfuncties en andere vitale functies. Mentaal krijg je klachten (zoals concentratie- en aandachtsproblemen, moals eerder genoemd), maar ook lichamelijk ontstaan er symptomen. Dit komt doordat bij stress het vecht-vlucht-systeem aan gaat, en letterlijk het bloed naar je armen en benen gaat om daar een energieboost te krijgen. In plaats van naar je organen, waar het bloed éigenlijk naartoe zou moeten gaan.
Het vecht-vlucht-systeem zorgt ervoor dat je kunt rennen voor die leeuw, wat vroeger zo enorm belangrijk was. Maar tegenwoordig hebben we dit vecht-vlucht-systeem eigenlijk helemaal niet meer zo nodig. De functie ervan is echter wél hetzelfde gebleven, terwijl we nu van heel andere dingen stress hebben dan door wilde dieren. Dat maakt dat bij langdurige stress, fysieke symptomen in steeds meer vormen terug blijven komen.
En hoe ga je daarmee om?
De eerste stap om stress te verminderen, is überhaupt bewust zijn dat het aanwezig is en je teveel van jezelf vraagt. Zet de timer vvan je telefoon eens op vijf minuten en schrijf op waar je allemaal ‘last’ van hebt. Al je kwaaltjes, al je gedachten. Mocht je bang zijn dat dit de negatieve kant uitgaat, wees dan gerust. Juist als je de stress wilt bedekken met positieve affirmaties of positief denken (wat dan vaak meer als vechten voelt) krijg je de boemerang van stressgevoel elke keer terug. En op die manier versterk je die fysieke symptomen van stress alleen maar. Juist het stilstaan bij je klachten door ze op een rijtje te zetten, maakt dat je overzicht krijgt en verbanden gaat leggen tussen je klachten en stress. En dan is het tijd om daar actie op te zetten. Bewust!
Rosalie van Gils is eigenaar van Bureau Breinfijn en het is haar missie om de vele vrouwen die dagelijks worstelen met stress, angst en piekergedachten constructief te helpen. Zonder korte termijn trucjes en afleidingstactieken. Speciaal voor Margriet schrijft Rosalie een serie blogs over deze onderwerpen. Geïnteresseerd in meer? Rosalie heeft korte online cursussen en langere programma’s over stress, piekeren, paniek en angst. Bekijk haar website voor haar hele aanbod. Daar kun je ook een cursus volgen om lichamelijke spanningsklachten te verminderen, de cursus ‘Rust in lichaam en brein’.
Beeld | Getty Images
