De meest voorkomende oorzaken van hoofdpijn (en dít kun je doen)
Dagelijks hebben naar schatting zo’n 3,5 miljoen Nederlanders hoofdpijn, volgens Hoofdpijnnet en Migrainefonds. Bijna twee miljoen mensen hebben last van migraine en één op de 10.000 mensen heeft te maken met clusterhoofdpijn. De meest voorkomende vorm is echter spanningshoofdpijn – ook wel ‘gewone hoofdpijn’ – die bij zes op de tien mensen voorkomt. Er zijn verschillende oorzaken voor hoofdpijn en het kan je dag flink verpesten.
Daarom leggen wij uit wat de meest voorkomende oorzaken zijn van hoofdpijn én wat je ertegen kunt doen.
Meest voorkomende oorzaken hoofdpijn
In dit artikel zoomen we alleen in op veelvoorkomende ‘huis-tuin-en-keukenhoofdpijn’. Spanningshoofdpijn voelt als een drukkende ‘band’ om je hoofd, ofwel een drukkend gevoel op de schedel, en is een vervelende klacht waarmee je vaak tussen wal en schip valt. Bij de huisarts en in je omgeving hoor je al snel dat iedereen weleens hoofdpijn heeft en dat het erbij hoort. En dat terwijl spanningshoofdpijn weliswaar niet zo ernstig is als migraine, maar toch behoorlijk belastend kan zijn. Zo’n tien procent van de Nederlanders heeft zelfs last van chronische spanningshoofdpijn: je hebt dan meer dan vijftien dagen per maand vrijwel de hele dag pijn.
Spanningshoofdpijn
Eén van de meestvoorkomende hoofdpijnen is spanningshoofdpijn. Patiënten worden door hun arts vaak op het verkeerde been gezet: spanningshoofdpijn zou komen door: stress, emoties, te hard werken en door het aanspannen van spieren. Neuroloog Michel Ferrari, co-auteur van ‘hoofdpijnbijbel’ Alles over hoofdpijn en aangezichtspijn, bestrijdt dat. Hij noemt de term spanningshoofdpijn een vergaarbak voor alle hoofdpijnen waar we geen betere aanduiding voor hebben. Alle ‘onbegrepen hoofdpijnen’ worden eronder geschaard. ‘Gespannen spieren’ hebben volgens Ferrari ook al niets met hoofdpijn te maken: dat je je spieren aanspant is niet de oorzaak, maar het gevolg van de hoofdpijn.
Lees ook:
11 onverwachte manieren om je hoofdpijn te verminderen.
Hoofdpijn na het sporten
Een van de andere oorzaken van hoofdpijn is sporten. Veel sporters krijgen na het sporten hoofdpijn en belanden daardoor bij een huisarts. Slechts in zeldzame gevallen constateert die een ernstig probleem (van een tumor tot een vaatafwijking of een hartaandoening). In dat geval wordt er gesproken van secundaire inspanningshoofdpijn; de pijn wordt veroorzaakt door een onderliggende oorzaak. In alle andere gevallen valt je hoofdpijn na het sporten onder primaire inspanningshoofdpijn: onschuldig, maar wel ontzettend vervelend. De pijn treedt op tijdens of na het sporten, en verdwijnt meestal binnen 24 uur.
Adviezen om hoofdpijn te bestrijden
Waardoor deze hoofdpijn ontstaat, is niet bekend. Een theorie is dat de drukverhogingen, die in de buikholte en de borstkasholte ontstaan, door de snellere en diepere ademhaling tijdens inspanning, uiteindelijk ook een hogere druk in de aders in de hersenen veroorzaken. Hoofdpijn na het sporten is dus niet altijd te voorkomen, maar je kunt wel proberen of één van de volgende adviezen helpt. Ga allereerst na of je wel voldoende drinkt en eet en of je je niet te hard inspant. Sommige sporters hebben minder last als ze onder een bepaalde hartslag blijven, of als ze wisselen van sport, omdat ze te veel last krijgen bij sporten met een grote schokbelasting (bijvoorbeeld hardlopen).
Hoofdpijn door verkrampte spieren
Het loont om te bekijken of je sportschoenen voldoende schokken opvangen en of je fiets goed staat afgesteld, zodat je geen spieren overbelast. Sporten tijdens warmte is ook een belangrijke trigger. Hoofdpijn kan ook worden veroorzaakt door verkrampte spieren in de nek en schouders. Het is dus belangrijk om een juiste balans te vinden in het belasten van die spieren. Dus treedt de hoofdpijn bijvoorbeeld steevast op na het zwemmen, probeer dan de volgende keer de schoolslag af te wisselen met de borstcrawl en rugslagen.
Cafeïne als boosdoener
Net als minderen met alcohol is minderen met koffie, cola of energiedrankjes een boodschap waar je niet vrolijk van wordt. Toch kan het de moeite zijn een aantal maanden te stoppen of te minderen en te kijken of dit effect heeft, schrijft neuroloog Michel Ferrari in zijn boek. Cafeïne is geen oorzaak van hoofdpijn, maar als je al gevoelig was voor hoofdpijn, kunnen de ernst en frequentie er wel degelijk door toenemen. Stoppen of in elk geval minderen is het devies. Let wel: na het stoppen met cafeïne verergeren de klachten in eerste instantie. Je krijgt dus meer hoofdpijn. Verslavingsdeskundigen zeggen dat dit effect na een week of twee afneemt.
Manuele therapie
Manueel therapeut René Castien promoveerde een aantal jaar geleden aan de Vrije Universiteit Amsterdam met zijn onderzoek naar het effect van manuele therapie bij spanningshoofdpijn. Hij ontdekte dat patiënten die lijden aan chronische hoofdpijn sterk gebaat zijn bij de therapie, zowel direct na de behandeling als na een halfjaar. Het positieve effect van de manuele therapie komt vooral voort uit een toename van spierkracht van de nekspieren.
Hoofdpijn na het eten
Als je vaak hoofdpijn hebt na het eten, probeer dan eens of het helpt om geen dessert te nemen. Suiker zorgt er namelijk voor dat je bloedsuikerspiegel piekt en daarna snel daalt. Je kunt daardoor duizelig worden en hoofdpijn krijgen. Ook te zout eten kun je beter links laten liggen: zout laat je bloedvaten uitzetten, wat hoofdpijn kan veroorzaken.
Verkoeling na een dag werken
Komt de hoofdpijn in de loop van de dag opzetten, vooral na lang lezen of werken met een beeldscherm? Een bezoekje aan een oogarts of opticien is dan geen gek idee: je bent wellicht verziend, bijziend of er is sprake van een andere oogafwijking. Is het kwaad al geschied? Probeer dan eens een verkoelend gelmasker dat je, voor gebruik, in de koelkast of vriezer legt. Daarnaast zijn er diverse apparaatjes te koop die elektrische stroompjes naar de zenuwen sturen (hoewel de werking hiervan niet wetenschappelijk is bewezen). Tot slot: ook aan seks (met happy end) wordt een positieve werking tegen hoofdpijn toegeschreven, waarschijnlijk door vrijkomende endorfine. Het proberen waard.
Tekst | Nicole Gommers
Beeld | Getty Images