Er is de laatste tijd nogal wat te doen om het AstraZeneca-vaccin: ruim twintig Europese landen (waaronder Nederland) stopten tijdelijk met het vaccin, nadat meerdere mensen last kregen van een ernstige stoornis in de bloedstolling. Bloedexperts hebben nu eindelijk de oorzaak van de zeldzame bijwerking ontdekt.
En dat niet alleen: ze weten nu ook hoe ze de aandoening het beste kunnen behandelen.
Oorzaak zeldzame bijwerking AstraZeneca
Dat het AstraZeneca-vaccin in zeldzame gevallen een ernstige stoornis in de bloedstolling veroorzaakt, blijkt alles te maken te hebben met een extreme reactie van het immuunsysteem. Hierdoor worden antistoffen aangemaakt tegen de eigen bloedplaatjes. Gelukkig is deze aandoening op te sporen én te behandelen. Voor mensen die nu alsnog het AstraZeneca-vaccin krijgen komt dit nieuws dan ook wellicht als een opluchting.
Meerdere meldingen
Afgelopen weken werd in verschillende landen tijdelijk gestopt met het toedienen van het vaccin, nadat er meldingen binnenkwamen over een mysterieuze ziekte, namelijk een combinatie van trombose en een verlaagd aantal bloedplaatjes. Ook in Nederland was er een tijdelijke stop. Het veiligheidscomité van de EMA, de Europese medicijnautoriteit, stelde uiteindelijk vast dat er 25 gevallen waren: deze patiënten kregen na de vaccinatie te maken met stollingen in de hersenen of in het hele lichaam. Negen van hen overleden.
Afgelopen donderdag liet EMA-directeur Emer Cooke nog weten dat er geen definitief bewijs was voor een link tussen het vaccin en de zeldzame aandoening, maar inmiddels is dat dus anders. Duitse, Britse en Italiaanse artsen hebben in het bloed van hun patiënten dezelfde antistoffen ontdekt. “Het lijkt me nu wel duidelijk dat er een verband is met het vaccin,” zo vertelt hoogleraar Hugo ten Cate, trombose-expert aan het Maastricht UMC aan de Volkskrant. Het risico op de bijwerking is volgens hem echter extreem klein: het gaat om één op de miljoen gevaccineerden.
Infuus blijkt het beste te zijn
Toch is de ontdekking van groot belang, omdat artsen nu dus wel weten wat ze moeten doen als ze een patient hebben met een dergelijk ziektebeeld. “Het medicijn van eerste keus bij problemen met bloedstolling, de bloedverdunner heparine, moet bij hen nu juist niet worden gebruikt, daar worden ze alleen maar zieker van.” De experts adviseren om patiënten een infuus te geven met immunoglobulinen, waarmee het afweersysteem weer in balans wordt gebracht. HIT kan met een antistoffentest worden opgespoord.
Artikelen van Margriet.nl ontvangen in je mailbox? Schrijf je in via margriet.nl/nieuwsbrief.