PREMIUM
Bestaat wintermoeheid? De slaapexpert geeft antwoord
Misschien herken je het wel: je gaat naar je werk in het donker en komt thuis in het donker. In de ochtend kun je je bed niet uitkomen en je hebt om drie uur ’s middags al het gevoel dat je kunt slapen. Herkenbaar? Wintermoeheid is iets waar veel mensen mee kampen. Hoe komt het dat we in de winter vaker moe zijn en wat doen we eraan? Onze slaapexpert Alies Coster legt het uit.
Het is fijn om overdag fit te zijn en genoeg energie te hebben voor de dingen die je wilt doen. In de winter kan het zijn dat je deze energie niet hebt, ondanks dat je ’s nachts genoeg slaapt. Er zijn verschillende oorzaken voor het verschijnsel ‘wintermoeheid’.
De meest waarschijnlijke oorzaak heeft te maken met daglicht. Het zit zo: wanneer je ogen daglicht zien, gaat er een signaal naar je biologische klok. Je biologische klok laat aan de hersenen weten dat het tijd is om actief te worden. Daarop maakt het lichaam cortisol aan en ook stijgt je bloeddruk en je lichaamstemperatuur. Andersom werkt het ook zo. Bij donkerte krijgen de hersenen op precies dezelfde manier een signaal dat het tijd is om moe te worden. Het lichaam komt in de ruststand en er wordt melatonine aangemaakt, wat helpt om in slaap te vallen.
Als je dit zo leest, kun je je voorstellen dat het niet gek is om in de winter vaker moe te zijn. Omdat er minder daglicht is, heeft het lichaam simpelweg minder kans om energie aan te maken. Leuk feitje: De associatie tussen daglicht en energie is tevens de reden waarom je beter niet kan snoozen. Het zorgt ervoor dat je futloos wakker wordt, omdat je lichaam niet begrijpt of het nou wakker moet worden, of niet.
Wat doe je eraan?
We kunnen er niet voor zorgen dat er meer daglicht komt in de winter. Wel kunnen we zelf onze gezondheid op nummer 1 zetten. Hoewel het op donkere, koude dagen aantrekkelijk kan zijn om onder een dekentje op de bank te kruipen, helpt het beter om daarvoor een rondje buiten te gaan lopen. Ook zou je een lunchwandeling deel van je dagelijkse routine kunnen maken. Lukt het niet om meer naar buiten te gaan? Dan kan een speciale daglichtlamp ook een oplossing zijn tegen wintermoeheid. Dit zorgt er ook voor dat je hersenen en lichaam geactiveerd worden en meer energie krijgen.
Gezond eten
Voedzaam eten zorgt voor voldoende energie in het lichaam. Hoewel de decemberlekkernijen lonken, geeft het eten hiervan ook een flinke suikerdip. Niet handig als je al moe bent. Gezond en voedzaam eten is dus belangrijk om energie te krijgen, maar bij vermoeidheid snakt het lichaam juist naar vet en ongezond eten. Bewustzijn hiervan helpt al om snoep te vervangen door voedzaam eten. Een andere tip is om het jezelf zo makkelijk mogelijk maken om gezond te eten, bijvoorbeeld door een goede lunch en voldoende gezonde tussendoortjes mee te nemen naar het werk.
Goed slapen
De laatste tip zal niet als een verrassing komen: slapen. Als je moe bent, moeten we slapen. Toch? Hoewel het natuurlijk belangrijk is om goed te slapen, betekent ‘meer slapen’ niet altijd hetzelfde als ‘beter slapen'. Als we te lang slapen, gaat dit ten koste van de kwaliteit van de slaap. Hierdoor worden we moe wakker, terwijl we lang geslapen hebben. Om te voorkomen dat we in een vicieuze cirkel belanden van vermoeidheid en te lang slapen, is het zinvol om te kijken naar hoe we een betere kwaliteit van slaap kunnen verkrijgen. Het aanhouden van regelmatige slaap- en waaktijden is een goede stap in deze richting. Opstaan terwijl je je nog niet uitgerust voelt hoort erbij in dit proces, maar wanneer je lichaam gewend is aan de kortere slaapduur, zal de kwaliteit omhoog gaan en heb je minder last van wintervermoeidheid.
Over slaapexpert Alies Coster
Uitgerust, productief en energiek je dag door? Psycholoog en slaapexpert Alies Coster schrijft voor Margriet en is eigenaar van Sucsleep. Ze helpt anderen aan een fijne nachtrust, door middel van workshops en online trainingen. Via haar instagrampagina inspireert zij je over slaap, rust en je mindset hierin.
