Aan déze symptomen herken je glaucoom (en dit kun je dan het best doen)
Glaucoom is een veelvoorkomende oogziekte waarbij de oogzenuw beschadigd raakt, waardoor het gezichtsveld zonder behandeling steeds kleiner wordt. Het verraderlijke van deze aandoening is dat de symptomen van glaucoom in het begin zo subtiel zijn, dat ze nog niet opgemerkt worden.
En dat is zonde, want als er op tijd ingegrepen wordt kan de schade beperkt worden met de juiste behandeling.
Wat is glaucoom?
Glaucoom is een oogziekte die redelijk vaak voorkomt: ongeveer twee op de honderd mensen ouder dan 45 heeft deze aandoening. Als je glaucoom hebt, raakt je oogzenuw beschadigd omdat deze afgekneld wordt. Daardoor sterven stukjes van de zenuw af, waardoor de verbinding tussen het oog en de hersenen langzaam maar blijvend beschadigt. Daardoor wordt het gezichtsveld eerst aan de randen kleiner, wat zich beetje bij beetje kan verergeren tot het opvallend wordt. Vaak wordt glaucoom echter pas ontdekt bij een oogcontrole, bijvoorbeeld voor een nieuwe bril.
Oorzaak
De oorzaak van glaucoom is meestal een te hoge oogdruk, wat weer verschillende oorzaken kan hebben. Bijvoorbeeld een oudere leeftijd, bepaalde medicatie, erfelijke aanleg of een grote afwijking aan de ogen. Door die verhoogde oogdruk komt de zenuw in de knel, wat bovenstaand proces in gang brengt. Meestal gaat dat heel langzaam, waardoor je niet van de één op de andere dag een duidelijk verschil merkt. Dat is zo verraderlijk aan glaucoom: het geeft bijna geen symptomen, tot de schade ernstig en vaak onherstelbaar is.
Acute glaucoom
Zoals we hierboven beschreven, ontstaat glaucoom meestal langzaam. Stapje voor stapje worden klachten dan iets erger. Er bestaat daarnaast ook een andere variant van de aandoening, namelijk acuut glaucoom. De naam zegt het eigenlijk al, maar bij deze vorm ontstaan de klachten opeens. Door een onderliggende aandoening of soms zonder duidelijke oorzaak, is de oogdruk dan ineens extreem hoog. Dat zorgt voor nare klachten en moet snel behandeld worden, om de blijvende schade te beperken.
Symptomen van glaucoom dat langzaam ontstaat
We schreven al dat er in grote lijnen twee soorten glaucoom bestaan, die voor verschillende symptomen kunnen zorgen. We beginnen met de klachten die passen bij glaucoom dat langzaam ontstaat. Het verraderlijke van deze vorm is dat je er jarenlang eigenlijk niets van merkt. Pas als de aandoening bij een controle opgemerkt wordt, zal de diagnose dan gesteld worden. Het is dan ook niet zeldzaam dat mensen met glaucoom geen symptomen hebben, als zij deze ontdekking doen. Als het gezichtsveld echt kleiner is geworden, ontstaan er pas klachten. Die zul je overigens niet altijd meteen herkennen als symptomen van slechtziendheid of glaucoom:
- Je stoot je vaker
- Nachtblindheid, bijvoorbeeld problemen bij het autorijden ’s avonds of een toiletbezoekje ’s nachts
- Je ziet niet alles meer, al merk je dat niet altijd zelf
- Je kunt nog wel goed lezen en het midden van je gezichtsveld is nog goed, maar er kan uitval aan de randen ontstaan
Symptomen bij acuut glaucoom
Bij acuut glaucoom ontstaan de klachten ineens: de oogdruk is dan vanuit het niets flink gestegen. Deze vorm van glaucoom zorgt voor veel duidelijkere klachten dan de vorige beschreven variant. De volgende symptomen kunnen wijzen op acuut glaucoom:
- Je hebt hevige pijn in en rond het oog
- Een rood en dof oog
- Wazig zien met het oog wat pijn doet
- Je krijgt extreme hoofdpijn, soms met misselijkheid en overgeven
Herken je bovenstaande symptomen, dan kan dat wijzen op acuut glaucoom. Hoewel het zeldzaam is, is het verstandig direct contact op te nemen met je huisarts of oogarts. Acuut glaucoom moet direct behandeld worden om schade aan de oogzenuw te voorkomen.
Behandeling
Als je klachten herkent of bij een oogonderzoek glaucoom op tijd wordt ontdekt, is het gelukkig goed te behandelen. Het is belangrijk dat dit zo snel mogelijk wordt gestart, want de schade die aan de oogzenuw is ontstaan kan niet meer worden hersteld. Een behandeling kan alleen de beschadiging van de oogzenuw afremmen of stoppen. Eerst wordt er onderzocht of er een oorzaak te vinden is voor glaucoom. Ook wordt bekeken in hoeverre er al beschadigingen zijn aan de oogzenuw en in welke mate het gezichtsveld beperkt is. Vervolgens wordt er gekozen voor een behandeling op basis van die informatie.
Met oogdruppels kan een verhoogde oogdruk weer verlaagd worden, waardoor de beknelling van de oogzenuw afneemt. Ook een laserbehandeling kan soms ingezet worden, als de druppels niet voldoende zijn. In ernstige gevallen kan een operatie nodig zijn, maar dit is gelukkig lang niet altijd nodig. Als glaucoom op tijd behandeld wordt en de behandeling aanslaat, is het vaak goed onder controle te houden. Meestal hoeven mensen met glaucoom slechts één à twee keer per jaar terug naar de oogarts.
Beeld | Getty Images