6 dikmakers die je over het hoofd ziet
Als je meer eet of minder beweegt, is het niet raar dat je broek strakker gaat zitten. Maar wat als je aankomt, terwijl je niks anders doet dan normaal? Wat kan er dán aan de hand zijn? Dit zijn zes dikmakers die je over het hoofd kunt zien.
1. Slaapgebrek
Er zijn drie belangrijke redenen waarom je dikker wordt als je niet genoeg slaap krijgt. Ten eerste zul je waarschijnlijk meer gaan eten of snacken als je langer wakker bent, dus krijg je meer calorieën binnen. De tweede reden heeft te maken met wat er gebeurt in je lichaam bij slaapgebrek. Zo hebben Amerikaanse onderzoekers ontdekt dat je brein waarschijnlijk meer cannabisachtige stoffen aanmaakt als je te weinig slaap krijgt. Deze zogeheten endocannabinoïden reguleren onder andere het hongergevoel. Proefpersonen die weinig slaap kregen, hadden niet alleen hogere pieken van deze stofjes in hun bloed, waardoor ze meer trek hadden - ze kozen ook vaker voor ongezonde snacks dan mensen zonder slaapgebrek. Een derde nadeel van slaapgebrek is dat het je gevoeliger maakt voor emotie-eten.
Kun je de slaap maar niet vatten? Met deze slaaptips, hoe voor de hand liggend soms ook, zijn de meeste mensen echt sneller in dromenland.
2. Stress
Bij stress schiet je lichaam in de overlevingsstand. Een gevolg daarvan is dat je lichaam zuiniger met energie omgaat. Je kunt dan met minder eten toe, terwijl je hetzelfde blijft eten. Je lichaam maakt bovendien meer van het stresshormoon cortisol aan, wat meer trek veroorzaakt. En wat is er fijner dan een dikke reep chocola eten als we ons verdrietig, boos of gefrustreerd voelen? De ideale cocktail voor meer lichaamsgewicht...
3. Medicijnen
Verschillende medicijnen hebben gewichtstoename als bijwerking. Antidepressiva zijn een berucht voorbeeld; zo’n kwart van de patiënten die langere tijd antidepressiva slikken, wordt dikker. Maar hetzelfde kan gebeuren met medicijnen tegen migraine, hoge bloeddruk en diabetes. Overleg met je arts hoe je de bijwerkingen in toom kunt houden, mogelijk kan hij je een alternatief middel voorschrijven. Stop of verander echter nooit zomaar zelf je medicatie!
4. Trage schildklier
Overgewicht heeft meestal andere oorzaken, maar het kán ook aan je schildklier liggen. Zo’n half miljoen Nederlanders heeft last van een trage schildklier, dus het komt behoorlijk vaak voor, vooral bij vrouwen. Gewichtstoename is een van de voornaamste symptomen: vijf tot tien kilo in een jaar is niet uitzonderlijk. Ook vermoeidheid is een teken aan de wand.
5. Tragere stofwisseling
Tussen je veertigste en vijftigste jaar begint je stofwisseling te vertragen. Hierdoor verbrand je minder calorieën, terwijl je vaak dezelfde hoeveelheid blijft eten. Veel vrouwen denken dat ze in deze periode aankomen door de veranderde hormoonhuishouding in de overgang. Meestal is dit niet de oorzaak en ligt de gewichtstoename toch aan de veranderde stofwisseling. Het is zaak om juist rond deze leeftijd te blijven bewegen en je voedingspatroon aan te passen aan wat je lichaam nodig heeft. Overigens kan de plek wáár het extra vet gaat zitten, wel overgangsgerelateerd zijn; vanaf de overgang blijft het meer rond je middel plakken in plaats van op je heupen en dijen en helaas is dat slechter voor de gezondheid.
6. Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS)
PCOS is de meest voorkomende hormoonstoornis bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd; zo'n vijf tot tien procent heeft een meer of minder ernstige vorm van PCOS, van wie veertig procent overgewicht heeft (waarbij het vet meestal rond de buik gaat zitten). Bij PCOS produceren je eierstokken te veel van het mannelijk hormoon testosteron. Dit kan overbeharing en soms acne veroorzaken. Bij een deel van de vrouwen met PCOS komt ook insuline-resistentie voor. Insuline is een hormoon dat betrokken is bij de regulatie van de bloedsuikerspiegel. Zowel het hoge testosterongehalte als de insuline-resistentie kan een oorzaak zijn van het overgewicht. Sommige wetenschappers denken dat insuline-resistentie zelfs de oorzaak is van PCOS, en niet een symptoom.
Ook goed om te weten
- Wat is beter voor de lijn: brood of crackers?
- Goed nieuws: wandelen is waarschijnlijk een nóg grotere vetverbrander!
- Hoe merk je dat je een vleesboom hebt?
Leuke artikelen van Margriet.nl in je mailbox ontvangen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief via margriet.nl/nieuwsbrief.
