Mary: ‘De overtreffende trap van liefde, die vind je bij ons’

“Gerard en ik leerden elkaar kennen in een barretje in Utrecht. Het was 1980, ik was nog jong en onbezorgd, hij een lieve en rustige man. Drie jaar later trouwden we en niet lang daarna kregen we ons eerste kind: Judith. Gerard en ik schelen negen jaar. Ik vond hem al best oud om vader te worden, dus ik dacht: niet te lang wachten. Twee jaar na Judith kwam Jeroen, twee jaar daarna Linda. Ik werd fulltime moeder, iets wat in die tijd gangbaar was. Nu zou ik er nooit meer voor kiezen, want ik vond het een redelijk eenzaam bestaan. Gelukkig woonde mijn moeder in de buurt, op een kwartiertje afstand.

Gerard is een schat van een man, met een hart van goud, maar hij was en is niet goed in communiceren. In de familie komt autisme voor, waar hij nooit op is getest, maar hij heeft symptomen die erop lijken: heel erg op zichzelf zijn, niet goed over gevoelens kunnen praten. Ik ben zelf altijd een prater geweest, het móét er bij mij gewoon uit. Met kleine kinderen hetzelfde verhaal, die uiten alles wat ze voelen. Al die emoties vielen Gerard zwaar, hij wist niet wat hij ermee aan moest. De verantwoordelijkheden van een gezin vond hij ook moeilijk. Ik denk dat hij het lastig vond om vader te zijn, maar daar konden we het samen niet over hebben.

Onze relatie ging steeds minder goed, ik voelde me vaak alleen en was onbewust toch een beetje zoekend. In die periode sloot Hans zich aan bij het kerkkoor waarbij ik zong. We konden overal over praten en werden al snel dikke maatjes. Hij had een vrouw met wie hij bijna 25 jaar getrouwd was en af en toe gingen we als stelletjes bij elkaar op de koffie of een hapje eten. Zelf hadden ze geen kinderen, de vrouw van Hans wilde geen moeder worden. Hans vond dat heel jammer, want hij was dol op kinderen en was bij ons ook altijd met ze in de weer.”

Stiekeme afspraakjes

“Al die tijd was er niks voorgevallen tussen Hans en mij, totdat we achter de bar bezig waren met de voorbereidingen op het feestje van ons koor. Er was een vonk, een eerste kus en daarna ben ik echt verliefd op hem geworden. Ik schrok niet van mijn gevoelens, want ik denk dat ik ergens wel wist dat de relatie tussen Gerard en mij eindig was, maar ik hield ook nog heel veel van Gerard. Het idee dat ik hem zou moeten loslaten, daar wilde ik eigenlijk niet aan. Hans en ik hebben onze relatie daarom nog best lang geheimgehouden, met stiekeme afspraakjes na de zang.

We hebben die situatie twee jaar lang volgehouden, totdat we eruit waren dat we samen nog een kind wilden. Hans was inmiddels gescheiden van zijn vrouw en had een eigen huis gekocht. Het was onze bedoeling dat ik van Gerard zou gaan scheiden en met de kinderen in het huis van Hans kwam wonen, hopelijk in goede harmonie. Een paar maanden later was ik zwanger van Hans, mijn familie was inmiddels ook op de hoogte van hoe het zat. Zij zagen wel in dat de relatie met Gerard mij niet echt gelukkig maakte, dus ze waren vooral blij voor me. Mijn moeder liet Hans en mij zelfs af en toe naar haar huis komen, zodat we elkaar konden zien.

Aan de ene kant was ik blij, maar ik wist ook: ik moet het Gerard gaan vertellen. Dat durfde ik niet, want ik wilde hem niet kwetsen. Mijn zus en moeder zijn uiteindelijk met me meegegaan, omdat ik het echt niet langer kon uitstellen. Gerard reageerde boos en verdrietig. Een paar dagen lang heeft hij niks tegen me gezegd en toen ineens kwam eruit: ‘Als je maar getrouwd met me blijft.’ Hij bedoelde niet eens dat ik bij hem in huis moest blijven wonen, maar dat ik voor de wet zijn vrouw zou blijven.”

Man en vrouw in alle vormen

“Voor Gerard was getrouwd blijven heel belangrijk, omdat hij zich geen leven zonder mij kon voorstellen. Zijn leven was Mary en de kinderen. Maar vooral Mary, en dat is nu nog steeds zo. Ik dacht: prima, want ik kon hem ook eigenlijk helemaal niet missen. De kinderen waren op dat moment twaalf, veertien en zestien en omdat Hans al redelijk bekend was in ons gezin, hadden zij er allemaal geen problemen mee. Ik was degene die er nog het meest mee worstelde. Het staat me nog levendig bij dat Hans me tijdens m’n eerste nachtje wennen in zijn huis om twee uur ’s nachts alweer naar huis moest brengen, niet omdat ik bezorgd was over de kinderen, maar omdat ik Gerard zo miste.

Ik weet niet meer wie er op het idee kwam, maar op een gegeven moment bedachten we dat het misschien goed zou zijn om voor de definitieve verhuizing naar het huis van Hans een weekje met z’n allen naar een Waddeneiland te gaan: Gerard, Hans, de kinderen en ik. Ik voelde in die tijd nog veel liefde voor Gerard, we waren nog man en vrouw in alle vormen. Op Texel gingen we met z’n drieën in één bed liggen, dat ging allemaal zonder er woorden aan vuil te maken. Als we het dorpje in gingen, dan liep ik ook gewoon hand in hand met twee mannen. Achteraf denk ik: wat vonden de kinderen daar eigenlijk van? Daar heb ik gek genoeg nooit naar gevraagd.

We waren gelukkig en alles ging vanzelf, waardoor we na Texel tegen elkaar zeiden: waarom proberen we het niet met z’n allen in één huis? Niet veel later zijn Gerard, de kinderen en ik in het huis van Hans gaan wonen. Vanaf het begin zijn we heel open geweest over onze situatie, vanuit de visie: geroddeld wordt er toch wel, dus je kunt net zo goed eerlijk zijn. We zijn langs de buren gegaan, het kerkkoor, de scholen van onze kinderen. Mensen reageerden vaak verbaasd, maar allemaal wel positief. Ik denk dat ze het ons gunden, ook omdat we er zelf helemaal achter stonden.”

Waardevol moment

“In het begin sliepen we net als op Texel met z’n drieën in dezelfde slaapkamer, Hans en ik op het tweepersoonsbed en Gerard op een eenpersoonsbed ernaast. Maar na de geboorte van Lucas begon ik steeds meer naar Hans toe te trekken. Ik merkte dat ik minder voor Gerard begon te voelen, waardoor ook onze seksuele band op de achtergrond begon te raken. Voor mij was dat een worsteling, want ik voelde me ontzettend schuldig dat ik naar Gerard toe niet meer de vrouw kon zijn die ik wilde zijn. Ik wilde dat ik voor allebei evenveel zou voelen, maar ik kon het niet meer.

Met Hans kon ik goed praten over die veranderde gevoelens, maar Gerard en ik hebben er nooit met één woord over gesproken en uiteindelijk is het helemaal doodgebloed tussen ons. Toen we een paar jaar later naar een groter huis verhuisden, is hij daar op een eigen kamer gaan slapen. Hans en Gerard waren ondertussen steeds gekker op elkaar geworden, niet op een fysieke manier, maar als broers die altijd voor elkaar klaarstaan. Hans nam steeds meer zorgtaken voor de kinderen over, wat voor Gerard een grote opluchting was. Gerard vond het op zijn beurt leuk om het huis schoon te maken of de buitenboel te schilderen. We deden het echt allemaal samen.

Het noodlot sloeg toe toen Hans zestien jaar geleden een streptokokkenvergiftiging kreeg en in een kunstmatige coma terechtkwam. Ik was heel bang om hem te verliezen en zat elke dag aan zijn bed bij het ziekenhuis, wekenlang. Het mooie was dat Gerard altijd met me meeging, hij was een enorme steun. Die periode heeft ervoor gezorgd dat wij drieën dichter naar elkaar zijn toegegroeid. Een van mijn dierbaarste herinneringen is aan mijn vijftigste verjaardag, toen de pastor die Gerard en mij heeft getrouwd ook Hans en mij in de echt heeft verbonden. Op een boot, met alle kinderen erbij. Gerard kreeg een hanger aan een ketting met drie kruisjes erop, Hans en ik een ring. Het voelde als een bezegeling van onze drie-eenheid, een heel waardevol moment.”

Onvoorwaardelijke liefde

“Daarna bleef het een hele tijd goed gaan, totdat Gerard acht jaar geleden een bedrijfsongeluk kreeg. Het is niet duidelijk wat er precies is gebeurd, maar hij was op het erkerdak van een oud huis aan het schilderen en viel ervan af. Hij heeft sindsdien een hoge dwarslaesie, wat betekent dat hij niks onder zijn middel kan bewegen. Dat was heel erg schrikken, ons leven stond totaal op z’n kop. Daar bovenop kreeg hij ook nog een herseninfarct, waardoor hij afasie heeft. Hij weet alles precies, maar het komt er heel moeilijk uit. Ik zeg weleens: het is bij ons de hele dag hints.

We hebben er bewust voor gekozen om hem naar huis te laten, vanuit de gedachte: dat doe je voor elkaar, we gaan het samen doen. De eerste jaren was dat wat makkelijker dan nu, omdat de kinderen nog thuis woonden. Als Hans en ik weggingen, konden we vragen of zij bij Gerard wilden blijven. Nu moeten we dat altijd van tevoren regelen, wat nog iets lastiger is omdat Hans een tijdje geleden heeft gehoord dat hij lymfklierkanker en de ziekte van Parkinson heeft. Het is heel heftig allemaal, een situatie waarvoor we allemaal niet hebben gekozen.

Ik denk weleens: ik had het mezelf een stuk makkelijker kunnen maken door destijds bij Gerard weg te gaan, maar ik heb toch geen spijt van hoe het is gelopen. Ik zou het zo weer doen, wat te maken heeft met de onvoorwaardelijke liefde die ik voor Gerard voel en ook nog steeds van hem terugkrijg. Als Hans en ik een paar dagen samen weggaan, dan is hij zo blij. Hij gunt Hans en mij de wereld. We houden het vol omdat er zo veel liefde is, tussen ons allemaal. Ik zeg weleens: de overtreffende trap van liefde, die vind je bij ons. Daar zijn we alle drie heel trots op.”

Dit artikel komt uit het Digitale Magazine van Margriet. Benieuwd wat er nog meer in staat? Klik hier.