Soheila: ‘Ik weet dat ik niet zijn eerste Grote Liefde ben, want dat is zijn vak’

“Mijn ouders hebben me vrijzinnig opgevoed, waardoor ik al jong de ruimte kreeg om mijn eigen beslissingen te nemen. Met mijn keuze voor Kader waren ze niet echt blij. Dat begrijp ik ook wel, want zijn politieke verzet tegen het Iraanse regime was riskant. Elke keer moesten we naar een ander geheim adres verhuizen. Zeker nadat verschillende vrienden van hem waren geëxecuteerd en zijn zus gevangen was gezet. Zij heeft er bij Kader op aangedrongen naar Turkije te vluchten. We hadden net onze eerste dochter, toen Kader haar advies opvolgde. Een jaar later ben ik hem achterna gereisd.”

Frustrerend

“Uiteindelijk zijn we in 1988 in Nederland beland. We kregen in Zwolle een woning en hadden al vrij vlot prettig contact met Nederlanders. Uiteraard moesten we zo snel mogelijk de taal leren. Ik vond al gauw een baan, voor Kader was het moeilijker. In Iran was hij een gewaardeerd schrijver en journalist, maar hier had hij daarvoor nog niet de vocabulaire. In het begin was dat voor hem enorm frustrerend. Nadat onze tweede dochter was geboren en Kader naar de universiteit ging, verbeterde zijn positie. Zeker nadat in 1993 hier zijn eerste boek uitkwam en hij meteen succes had.”

Vrouw van

“Ik ben altijd een zelfstandige vrouw geweest en dat komt hem goed van pas. Een schrijver als hij is 24 uur per dag met zijn werk bezig. Daar moet je tegen kunnen. Als ik veel aandacht nodig zou hebben, had ik het met hem niet volgehouden. Ik weet dat ik niet zijn eerste Grote Liefde ben, want dat is zijn vak. Dat maakt het leven met hem boeiend, maar vraagt van mij ook veel. Als ‘vrouw van’ sta ik vaak in zijn schaduw, alle aandacht gaat naar hém. Dat is niet altijd leuk. Ik heb zelf ook poëzie geschreven en verschillende van zijn boeken in het Perzisch vertaald.”

Heimwee

“Kader werkt thuis, dus daar moet ik rekening mee houden. Ik heb me altijd zo veel mogelijk bekommerd om de kinderen, het huis, de financiële administratie en alle regelklussen, zodat hij in alle rust kan werken. Er was en is me nog altijd veel aan gelegen dat het met de kinderen en inmiddels ook kleinkinderen goed gaat. Familie vind ik belangrijk. Vandaar dat het altijd een pijnpunt blijft dat wij onze vrienden en familie in Iran hebben moeten achterlaten. We hebben hier een gelukkig leven, maar heimwee blijft op de achtergrond altijd aanwezig.”

Direct

“Als achttienjarig meisje was ik van Kader onder de indruk en nog steeds raakt hij mij met zijn verhalen die ik als eerste te lezen krijg. Hij weet dat ik geen blad voor de mond neem. Dat is ook de afspraak: dat ik kritiek niet mooi ga verpakken, ondanks dat ik weet hoe hij zijn ziel en zaligheid in de tekst heeft gelegd. Kader kan daar goed mee omgaan. Hij wordt niet boos als ik het soms een beetje bot zeg. Waar ik vooral op let, is of iets logisch of geloofwaardig is. Vroeger maakte ik wel opmerkingen als ik in een personage iets van mezelf herkende, maar dat doe ik niet meer. Wie of wat zijn inspiratiebronnen zijn, gaat me niet aan, dat is de vrijheid van de schrijver. Sommige mensen hebben er moeite mee dat ik zo direct ben, Kader niet. In de loop der jaren ben ik wel wat wijzer en milder geworden. Ik probeer het af te leren om meteen in de emotie te schieten. Al tien jaar doe ik aan yoga, dat heeft me meer innerlijke rust gebracht. Bovendien heb ik ingezien dat je prettiger leeft als je ongenoegen sneller loslaat. Wat schiet je ermee op als je krenkingen jarenlang met je meedraagt?”

Ziel blootleggen

“Ik spreek me erover uit en vergeet het daarna. Het mooie van het werk van Kader is dat we door over zijn boeken te praten, diepgaande gesprekken hebben over het leven. Niemand praat graag over pijnlijke gevoelens, maar die komen bij ons door zijn boeken vanzelf aan bod. Ik zie het als een groot blijk van vertrouwen dat hij mij zijn manuscript geeft en mijn mening vraagt. Dat is voor mij toch een beetje alsof hij zijn ziel blootlegt. Dankzij het succes van Kader zitten we soms aan tafel met de interessantste mensen, dat zijn ook voor mij mooie momenten.”

Rumi

“Inmiddels heeft hij 23 boeken geschreven. Als er een nieuw boek uit is, zoals zijn recente boek Wat je zoekt, zoekt jou over de Perzische mysticus en dichter Rumi, weet je nooit of het een bestseller wordt of niet. Twee jaar is hij dag en nacht bezig geweest met het werk van Rumi, hij heeft er met plezier en liefde aan gewerkt. Dan valt het soms niet mee om zo’n boek los te laten. Al heeft hij altijd weer nieuwe ideeën. Als bekende schrijver heeft Kader ook veel vrouwelijke fans. Flirten is tot daaraan toe, maar het ging ook weleens verder dan dat. Ik ben geen jaloers type, maar dat liet me natuurlijk niet koud. We hebben geen open relatie, maar ik ben ruimdenkend genoeg om te weten dat echte liefde niet claimt. Ik zal niet liegen, ik heb diverse keren met de gedachte gespeeld mijn koffers te pakken, maar nee, ik denk niet dat het ooit zo ver komt. Uiteindelijk is er toch te veel wat ons bindt.”