Dit zijn de meestgestelde vragen over energiecontracten (met antwoorden van een expert)

We bespreken ze met energie-expert Joris Kerkhof van Independer.

Mijn energiecontract loopt af: wat kan ik verwachten?

“Als je contract afloopt, ga je automatisch naar een variabel contract van je leverancier. Je ontvangt dan een overzicht met de nieuwe tarieven voor gas en elektriciteit, en die liggen fors hoger dan je gewend was.”

Heeft het zin om over te stappen naar een andere energieleverancier?

“Normaal zoek je inderdaad naar een leverancier waar het goedkoper is. Op dit moment bieden leveranciers nieuwe klanten alleen modelcontracten aan - daartoe zijn ze verplicht – maar die prijzen liggen zo hoog dat overstappen nu geen zin heeft. Of de prijzen binnenkort dalen? Daar hebben we helaas geen zicht op.”

Kan ik beter een variabel of vast contract afsluiten?

“Er zijn leveranciers die bestaande klanten een meerjarig contract aanbieden, maar dan moet je goed opletten. Je zit namelijk lange tijd vast aan hoge tarieven en daar kun je tussentijds alleen vanaf door een overstapboete te betalen. Het geeft wel zekerheid, want de tarieven blijven gedurende het contract gelijk. Als je het tarief kunt betalen, zou ik toch voor die zekerheid gaan, zodat je de komende tijd niet te maken krijgt met eventuele stijgingen. Nog beter is het om gedurende je contract te verduurzamen, zodat je steeds minder energie verbruikt. Bij een variabel contract kunnen de tarieven momenteel elk kwartaal of zelfs elke maand veranderen. Het kan daardoor iets goedkoper worden, maar ook duurder.”

Waarom zijn de tarieven voor nieuwe klanten zoveel hoger?

“Een jaar geleden betaalden we ongeveer 20 cent per kilowattuur stroom en 80 cent per kubieke meter gas. Inmiddels is dat voor bestaande klanten gemiddeld 45 cent per kWh en 1,75 euro per kuub gas. Voor nieuwe klanten is dat een stuk duurder: bijna 90 cent per kWh en 4 euro per kuub gas. De prijzen voor nieuwe klanten liggen een stuk hoger, omdat leveranciers niet zitten te wachten op nieuwe klanten. Het is te riskant om gas in te kopen, dus ze focussen liever op bestaande klanten. Moet je een nieuw contract afsluiten, bijvoorbeeld omdat je gaat verhuizen na een scheiding? Bel dan met een energieleverancier en vraag of ze een betere prijs voor je kunnen regelen.”

Is het slim om mijn voorschotbedrag te verlagen?

“Dat kan, maar zorg dat je het bedrag niet te laag zet, want dan moet je aan het eind van het jaar bijbetalen. Het voorschotbedrag is gebaseerd op je verbruik van het afgelopen jaar. Ga je verduurzamen, bijvoorbeeld met zonnepanelen of betere isolatie? Dan kun je het bedrag, in overleg met je leverancier, verlagen.”

Welke maatregelen treft de overheid, en gaan die helpen?

“De overheid heeft al een aantal ingrepen gedaan. Zo is de btw op energie verlaagd van 21 naar 9 procent, al is dat vanwege de hoge prijzen eigenlijk een doekje voor het bloeden. Daarnaast is de energiebelasting op stroom en gas verlaagd. Een nieuwe maatregel is de energietoeslag van 1.300 euro voor huishoudens met een laag inkomen. Er komt mogelijk ook een noodfonds, waar energieleveranciers en de overheid geld in stoppen om mensen te helpen die dreigen afgesloten te worden van energie. Het kabinet spreekt daarnaast over een prijsplafond, waarbij het energietarief tot een bepaald verbruik wordt vastgezet op een lager tarief van begin dit jaar. Alles wat je daarboven verbruikt, moet je betalen voor het nieuwe tarief. Het blijft een forse verhoging van je rekening, maar elke bijdrage van de overheid helpt een beetje.

Als je je energierekening niet meer kunt betalen, is het belangrijk om contact op te nemen met je leverancier. Veel mensen doen dat niet vanwege schaamte, maar elke regeling die mogelijk is kan je helpen om de rekeningen te blijven betalen.”

Wat zijn dynamische energiecontracten?

“Vrij nieuw voor Nederlandse consumenten is een contract met dynamische tarieven. Dit zijn contracten die dagelijks opzegbaar zijn en waarbij de tarieven gebaseerd zijn op de gas- en stroomprijzen die per uur en per dag worden ingekocht op de gas- en stroombeurzen. Er bestaan twee varianten: bij de een betaal je per maand precies voor je stroom- en gasverbruik en voor de daadwerkelijke inkoopprijs. In de zomer heb je daardoor een laag maandbedrag, maar in de winter loopt dit fors op. Bij de andere variant betaal je een gemiddeld maandbedrag en wordt achteraf (per maand of per jaar) bepaald hoeveel je daadwerkelijk verbruikt hebt en wat het daadwerkelijk per uur en per dag kostte. Bij een dynamisch energiecontract is het belangrijk om stroom en gas te gebruiken op de momenten dat het goedkoop in te kopen is, bijvoorbeeld overdag.

Heb je zonnepanelen? Check dan of je leverancier per maand of per jaar saldeert (het verrekenen van de teveel opgewekte energie met je verbruik, red.). Als dit per maand gebeurt, kan je het overschot aan opgewekte zonnestroom niet meenemen om in de winter te salderen.”

Wat kun je zelf doen om energie te besparen?

Joris deelt een paar handige tips:

1. 1. Noteer elke maand je meterstanden of, als je een slimme meter hebt, check ze in de app.
2. 2. Zet verwarming ‘s nachts laag, zo tussen de 12 en 15 graden. Zet ‘m niet helemaal uit, want dan kost het juist veel energie om weer op te warmen.
3. 3. Dicht ramen en kieren met een tochtstrip om warmte binnen te houden.
4. 4. Plaats radiatorfolie achter je verwarming, zodat je warmte weerkaatst die anders verloren gaat. Zet ook geen meubels tegen de radiator, want dat houdt warmte tegen.
5. 5. Draai de kraan uit tijdens afwassen.
6. 6. Douche een paar minuten korter en schaf een zuinige douchekop aan. Warm water heeft relatief veel invloed op je energiekosten.
7. 7. Verminder sluipverbruik door stekkers van apparaten die je niet gebruikt uit het stopcontact te halen.
8. 8. Zet licht uit in ruimtes waar je niet bent. Kies daarnaast voor spaar- of ledverlichting.

En, indien financieel mogelijk:

1. 9. Probeer je woning waar mogelijk te isoleren.
2. 10. Laat zonnepanelen plaatsen.
3. 11. Schaf een hybride of volledig elektrische warmtepomp aan.