PREMIUM
‘Ongelukkig zijn vind ik nooit erg. Je hebt mindere momenten nodig om je geluk niet vanzelfsprekend en saai te vinden’
Annette vraagt zich af haar generatie het verkeerde voorbeeld heeft gegeven aan hun kinderen. Dat geluk maakbaar is en dat als je niet gelukkig bent er iets mis is.
Mijn dochter maakt zich zorgen. Ik zie het en voel het, meer dan zij wil vertellen. Het helpt haar niet als ik me nu over haar zorgen ga maken. Ze wil mijn zorgen er niet bij hebben. Dat weet ik en dus heb ik ze wel, maar spreek ze niet uit en zij ook niet. ‘Het komt wel goed,’ zegt ze hooguit en dat bevestig ik: ‘Het komt vast goed.’
Zelf ben ik best weleens ongelukkig, maar dat vind ik nooit zo erg. Ik weet dat het wel weer overgaat en soms leidt het tot inzichten dat er iets moet veranderen in mijn leven. Bovendien heb je mindere momenten nodig om je geluk niet saai en vanzelfsprekend te vinden.
Verplicht gelukkig
Voor mijn kinderen ligt dat anders. Hun ongeluk vind ik moeilijker te verdragen dan het mijne. Zij moeten verplicht gelukkig zijn. Wij hoefden dat vroeger minder. Onze ouders waren niet zo bezig met de vraag of wij wel gelukkig waren. Natuurlijk wilden ze dat liever wel, maar ze zagen geluk vooral als bijproduct van goed leren, je best doen en een oppassend lid van de maatschappij worden.
Maar de kinderen van onze generatie moesten wel gelukkig worden. We gingen er inmiddels van uit dat geluk maakbaar was en wat deden we ons best om onze kinderen blij te maken en te houden. Want als dat niet lukte, lag het aan ons.
Wat we ons niet realiseerden, is dat we onze kinderen hiermee de boodschap gaven dat geluk hun goed recht was en de normale manier van zijn. Dus als je leven of je relatie geen rozengeur en maneschijn is, dan is er iets serieus mis.
Eigen schuld of van je moeder
Ongelukkig zijn is je eigen schuld of die van je moeder en moet worden verholpen. Zelfs bij rampen als ziekte of verlating mag je niet te lang ongelukkig zijn. Je moet de strijd aanbinden met kanker, je moet zorgen dat je gelukkig kunt leven in je eentje en je moet positief denken over jezelf en anderen en de toekomst. Alles om gelukkig te zijn en te blijven.
Als het te lang niet lukt om gelukkig te zijn moet je in therapie. Terwijl therapie, in dat geval, hooguit wat belemmeringen van geluk kan oplossen of verwachtingen kan temperen.
Het is nodig om verdriet, irritatie en teleurstelling te leren verdragen en het te accepteren, omdat het hoort bij het leven. En omdat je ongelukkig wordt als je denkt dat dat niet zo is. Je verdriet delen helpt wel.
‘Wat ik zou willen?’ zei de vrouw die al te veel verdriet had ervaren in haar leven, tegen haar man: ‘Ik zou willen dat je me zou vragen waar ik zo verdrietig over was. Dat je dan naar me zou luisteren als ik dat van het begin tot het einde aan je zou vertellen. Dat zou voelen als echte liefde. Als liefde voor mij, zoals ik ben met verdriet en al.’
Over columnist Annette Heffels
Annette Heffels is psycholoog. Ze studeerde pyschologie aan de Rijksuniversiteit van Utrecht en specialiseerde zich als psychotherapeut. Ze is getrouwd en heeft een zoon, twee dochters en een kleinkind. Lees hier alle columns van Annette
